H Άνοιξη στην ποίηση και τη ζωγραφική. Τραγούδια για την Άνοιξη του Γιώργου Σαραντάρη και η Άνοιξη του Henry Ryland

Τραγούδια για την Άνοιξη

  Ας αποχαιρετήσουμε τον Μάρτιο και ας υποδεχθούμε τον Απρίλιο με ανοιξιάτικους πίνακες του Βρετανού ζωγράφου Henry Ryland (1856-1924) και δύο τραγούδια για την Άνοιξη του αγαπημένου ποιητή Γιώργου Σαραντάρη...Γιατί, η Άνοιξη προχωρά...Γιατί, και εμείς προχωράμε στην καρδιά της Άνοιξης...

Henry Ryland (1856-1924), La Primavera (Η Άνοιξη). Στα έργα του Henry Ryland είναι εμφανής η επιρροή των Προραφαηλιτών ζωγράφων, όπως ο Dante Gabriel Rossetti, αλλά και των Νεοκλασικών ζωγράφων, όπως ο L. Alma Tadema.

Γιώργος Σαραντάρης, Δύο τραγούδια τῆς Ἄνοιξης

Ι

Μοῦ φαίνεται, πὼς ἡ ἄνοιξη 

Σὰν κελαηδᾶ μὲ τρέμει 

Μὴν τῆς ζητήσω ἕνα σκοπὸ 

Νὰ δώσει τοῦ ἔρωτά μου 

Μὴν τῆς ζητήσω ἕνα φιλὶ 

Νὰ σοῦ φιλήσω τὴν καρδιὰ 

Νὰ σοῦ χαρίσω δυὸ φτερὰ 

Καὶ νὰ σὲ δῶ δικιά μου

Henry Roland (1856-1924), Η αλληγορία της Άνοιξης.

ΙΙ

Ἔλα νὰ δεῖς τὴν ἄνοιξη ποὺ περπατάει 

Ποὺ μὲ τὰ σύννεφα ἀγκαλιὰ μᾶς χαιρετάει 

Ἔλα νὰ δεῖς τὴν κόρη μου πῶς ἔγινε μεγάλη 

Καὶ τραγουδάει μὲ μιὰ φωνὴ ποὺ δὲν ἦταν δικιά της

Καὶ τραγουδάει μ᾿ ἕνα παλμὸ ποὺ εἶναι τοῦ κόσμου ὅλου 

Σὰν νὰ βρέχει τὰ χείλια της στὴ βρύση τ᾿ οὐρανοῦ

Σὰν νὰ πετάει ἡ καρδούλα της μὲ κάθε χελιδόνι

Καὶ νὰ μὴν ξέρει ἡ ἄνοιξη ἂν εἶν᾿ δικιά της κόρη!

Ηenry Ryland (1856-1924), Ανοιξιάτικα άνθη.

Henry Ryland (1856-1924), Ανοιξιάτικη ειδυλλιακή σκηνή.

http://www.artnet.com/artists/henry-ryland/

http://www.artnet.com/artists/henry-ryland/la-primavera-AnfY2GrcyMlbQ8QhjjpCEw2

http://www.artnet.com/artists/henry-ryland/allegory-of-spring-U92oxdhh5vj9l_gd4hn2SQ2

http://www.artnet.com/artists/henry-ryland/spring-idyll-rVBh4Wr2G3i9jnIeSQwuBg2

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/giwrgos_sarantarhs_poems.htm#ΔΥΟ_ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ_ΤΗΣ_ΑΝΟΙΞΗΣ

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Ryland

Η ελληνική επανάσταση στην ποίηση και τη ζωγραφική. Η Δόξα για την Καταστροφή των Ψαρών. Διονύσιος Σολωμός, Ανδρέας Κάλβος, Νικόλαος Γύζης

Η Καταστροφή των Ψαρών

   Επετειακή η σημερινή ανάρτηση. 

Ας θυμηθούμε ένα θλιβερό γεγονός του ελληνικού εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, την κατάληψη της νήσου Ψαρά από τον οθωμανικό στόλο, τη σφαγή και την αιχμαλωσία μεγάλου μέρους του πληθυσμού, τη φυγή και τον ξεριζωμό ενός άλλου μέρους του πληθυσμού και εν τέλει την ολοσχερή καταστροφή του νησιού τον Ιούνιο του 1824. Χωρίς αμφιβολία, η  "εικόνα" της Καταστροφή των Ψαρών είναι βαθύτατα εντυπωμένη στην ελληνική συλλογική συνείδηση έτσι όπως την αναπαριστά ποιητικά ο κατεξοχήν εθνικός  ρομαντικός ποιητής, Διονύσιος Σολωμός. Ποιος δεν θυμάται, τουλάχιστον από τους παλιότερους, το λιτό, αυστηρό, δωρικό επίγραμμα του ποιητή για την Καταστροφή των Ψαρών, που μας μάθαιναν να απαγγέλουμε σε μέτρο ανάπαιστο οι δάσκαλοί μας; 

Μέτρο ανάπαιστος: δύο άτονες βραχύχρονες συλλαβές-μία μακρόχρονη τονισμένη. 

"...Περπατώντας η Δόξα μονάχη..."

 Η Δόξα πρωταγωνιστεί στην ποιητική "εικόνα" του Διονυσίου Σολωμού για την Καταστροφή των Ψαρών. Η Δόξα μονάχη σ' ένα τοπίο ερημιάς και εγκατάλειψης να διασώζει από τη λήθη τα λαμπρά παλικάρια που χάθηκαν στα Ψαρά. Καμμία αναφορά στη σφαγή, στο θάνατο, την καταστροφή, στην αιχμαλωσία, στην προσφυγιά, στον φόβο, την απελπισία και την απόγνωση, στον πόνο και την οδύνη του μαχόμενου και άμαχου πληθυσμού...καμμία αναφορά στην ήττα, στην πανωλεθρία...Καταστρέφεται ολοσχερώς ένα από τα σημαντικότερα ναυτικά νησιά της επανάστασης (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά μαθαίναμε στο σχολείο), μία από τις τρεις ναυτικές βάσεις των Ελλήνων επαναστατών. Μόνη αναφορά στη Δόξα...αυτή είναι η απόλυτη ανταμοιβή για τη θυσία...και ο δρόμος για τη Δόξα είναι μοναχικός και έρημος...

Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα των Ψαρών. 1896-1898. Ιδιωτική Συλλογή.  Ο Νικόλαος Γύζης αναπαριστά τη Δόξα των Ψαρών, εμπνευσμένος από το επίγραμμα του Διονυσίου Σολωμού. Λένε ότι ο πίνακας αυτός ανήκε στη Συλλογή των Ανακτόρων και πουλήθηκε σε δημοπρασία. Δεν γνωρίζουμε πού βρίσκεται σήμερα η "Δόξα".

Επίγραμμα του Διονυσίου Σολωμού

   Ο Σολωμός έγραψε το επίγραμμά του ένα χρόνο μετά την Καταστροφή. Φαίνεται ότι η απήχηση του θλιβερού συμβάντος ήταν μεγάλη και διαδόθηκε γρήγορα στον Ελληνισμό. Μόνο η ιδέα της Δόξας, το ιδεώδες της αθανασίας που είχε τις ρίζες του στην ελληνική αρχαιότητα,  μπορούσε να ελαφρύνει τον αβάσταχτο πόνο για την καταστροφή και την απώλεια. Η μνήμη των λαμπρών παλικαριών θα ήταν αθάνατη.

Διονύσιος Σολωμός, [Η καταστροφή των Ψαρών] 

Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχηπερπατώντας η Δόξα μονάχημελετά τα λαμπρά παλικάριακαι στην κόμη στεφάνι φορείγεναμένο από λίγα χορτάριαπου είχαν μείνει στην έρημη γη.(1825)

Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα των Ψαρών. 1896-1898. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα. Ο Γύζης σχεδίασε σε διάφορες παραλλαγές τη Δόξα των Ψαρών να μελετά τα λαμπρά παλικάρια στο σκοτεινό, έρημο και απόκοσμο τοπίο των Ψαρών. Τα "λαμπρά παλικάρια" που όμως έμειναν στην ανωνυμία. 
     Το επίγραμμα του Διονυσίου Σολωμού μπορεί να παραμένει σχεδόν διάσημο, όμως το ποιητικό έργο ενός άλλου μεγάλου ποιητή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, παραμένειμάλλον άσημο.  Ο Αντρέας Κάλβος αφιερώνει  "Εις Ψαρά" τη Δεύτερη Ωδή του. Αποτελείται από 24 στροφές που χαρακτηρίζονται από ζωντανή, παραστατική εικονοπλασία με σχεδόν μεταφυσική διάσταση.  Για τον Αντρέα Κάλβο δεν είναι η Δόξαπου θα προσφέρει το στεφάνι της αθανασίας σ΄αυτούς που έπεσαν για τα Ψαρά, αλλά ηΕλευθερία.  Ο αγώνας τους ήταν "Υπέρ γονέων και τέκνων,/υπέρ των γυναικών, υπέρπατρίδος πρόκειται/και πάσης της Ελλάδος/όσιος αγώνας", ήταν ένας αγώνας για τηνΕλευθερία. Για αυτό, η Ελευθερία θα προσφέρει δύο στεφάνους, ένα από γήινα φύλλα και άλλον από άστρα...

Αντρέας Κάλβος, Ωδή Δευτέρα
Εις Ψαρά (απόσπασμα)
...

ιδ΄Ιδού τα πολυτάραχακύματα της θαλάσσης·ιδού, ιδού των αμώμωνΨαρών δικαιότατωοι τραχείαι πέτραι.

ιε΄Αυτού καμία κιθάραφθοροποιός, όχι όργια,όχι κρότος Μαινάδων,ούτ’ Έρωτος παιγνίδιατον νουν συγχύζουν.

Νικόλαος Γύζη, Η Δόξα 1.

ις΄Αλλ’ ως, κατά το βράδυτο θερινόν, ανάπτονταιταχείαι, συχναί οι ολύμπιαιαστραπαί και θαμβώνουσιτους οδοιπόρους·

ιζ΄
Ούτως τα μεν θηκάριασωρηδόν ερριμμένακρύπτουν την γην, τους βράχους·ο δε σιδηροχάρμηςάφοβος Άρης,

Νικόλαος Γύζης, Η Δόξα 2.

ιη΄

Κινεί την νήσον. Χίλια
πολέμου χάλκεα όργανα
βροντούν· εις τον αέρα
των ξίφων μύριαι γλώσσαι
λάμπουν, κλονούνται.

ιθ΄
Μία βοή σηκώνεται,
μία μόνη επιθυμία,
και ωσάν ακτίνα ουράνιος,
ως φλόγα εις δάση ευάνεμα
καίει τας καρδίας.

Νικόλαος Γύζης, Ο Φίλιππος Μάρθας στη λέμβο των προσφύγων, κρατιέται από το φόρεμα της απελπισμένης μητέρας του. 1893. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

Από την εικονογράφηση για το διήγημα του Δημ. Βικέλα "Φίλιππος Μάρθας", 1886. 

κ΄
Υπέρ γονέων και τέκνων,
υπέρ των γυναικών,
υπέρ πατρίδος πρόκειται
και πάσης της Ελλάδος
όσιος αγώνας.

κα΄
Θαλπτήριον της ημέρας
φως, διά πάντοτε χαίρε·
και σεις οπού ευφραίνετε
με φωνήν ηδυόνειρον
της γης τα τέκνα,

κβ΄
Χαίρετ’ ελπίδες. — Ήλθε
της Άγαρ το υπερήφανον
σπέρμα· επάνω εις τας όχθας
των Ψαρών, αλαλάζον
σφόδρα, κατέβη.

Νικόλαος Γύζης, Η φυγή από τη σφαγή.  "H Δόξα μελετά τα λαμπρά παλικάρια"...Ο άμαχος πληθυσμός, όμως, που προσπαθούσε να διασωθεί και να ξεφύγει, μάλλον έχει ξεχασθεί.

κγ΄
Ω πατρίς, την εκούσιον
δέξου θυσίαν»… —Αστράπτει.—
Σεισμός πολέμου ακούεται.
Υπό τύμβον υψήνορα
ήρωες κοιμώνται.

κδ΄
Επί το μέγα ερείπιον
η Ελευθερία ολόρθη
προσφέρει δύο στεφάνους·
έν’ από γήινα φύλλα,
κι άλλον απ’ άστρα.

Νικόλαος Γύζης, Μετά την Καταστροφή των Ψαρών. 1896-98. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα. Τους ενδιέφερε, άραγε, η Δόξα και η Αθανασία, όταν προσπαθούσαν να διαφύγουν από την καταστροφή; 

Νικόλαος Γύζης, Μετά την Καταστροφή των Ψαρών. Μακέττα. 1896-98. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/23/γύζης-νικόλαος-gyzis-nikolaos-1842-1901/#jp-carousel-8893http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?text_id=960&hi=193127&cnd_id=5https://www.pemptousia.gr/2011/06/nikolaou-gizi-i-doxa-ton-psaron/http://www.nationalgallery.gr/el/συλλογές/collection/συλλογές/η-δοξα-των-ψαρων.htmlhttp://www.nationalgallery.gr/el/ζωγραφική-μόνιμη-έκθεση/painting/γύρω-στο-1900/συμβολισμος-και-αλληγορια/μετα-την-καταστροφη-των-ψαρων-460.htmlhttp://www.tovima.gr/culture/article/?aid=178811http://www.nationalgallery.gr/el/συλλογές/collection/συλλογές/ο-φιλιππος-μαρθας-στη-λεμβο-των-προσφυγων--κρατιεται-απο-το-φορεμα-της-απελπισμενης-μητερας-του.html

Ο μύθος της Αριάδνης στην ποίηση και τη ζωγραφική. Προραφαηλίτες ζωγράφοι και ένα ποίημα του Ν. Καββαδία

Η Αριάδνη στη Νάξο

  Ο αρχαίος ελληνικός μύθος της Αριάδνης, της κόρης του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα και της Πασιφάης, υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής στη δυτική τέχνη.  Είναι πολλές οι απεικονίσεις σκηνών του μύθου από την αρχαιότητα έως και τα νεότερα και σύγχρονα χρόνια.

   O μύθος της Αριάδνης συνδέεται στενά με τον μύθο του Θησέα και του Μινώταυρου (βλ. για τον μύθο language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/crete/page_020.html.). Η Αριάδνη αρνείται την πατρίδα και την αφοσίωση στην οικογένειά της, γιατί ερωτεύεται ένα ξένο, που έρχεται από μακριά για να καταλύσει και να παραβεί τους πάτριους νόμους...Ερωτεύεται και βοηθά τον εχθρό του πατέρα της, τον Θησέα, γιο του βασιλιά της Αθήνας Αιγέα, να  διαφύγει, χάρη στον μίτο της από τον δαιδαλώδη Λαβύρινθο, αφού πρώτα εξουδετερώσει τον Μινώταυρο. Η σωτηρία του Θησέα σημαίνει για την Αριάδνη άρνηση και προδοσία της πατρίδας και της οικογένειάς της...Κυριευμένη από το ερωτικό πάθος, δεν σκέφτεται τα αποτελέσματα της πράξης της... Από την άλλη πλευρά, ο Θησέας, με ευγνωμοσύνη για την ουσιαστική βοήθεια που του πρόσφερε η Αριάδνη, την παίρνει  με το καράβι του μακριά από την πατρίδα της με σκοπό να την παντρευτεί στην Αθήνα... Η μόνη διέξοδος για την Αριάδνη είναι η φυγή από την πατρίδα και την οικογένεια...Η ερωτευμένη γυναίκα ακολουθεί τον ξένο για τον οποίο θυσίασε τη μέχρι τότε ζωή της... Σ' ένα σταθμό του θαλασσινού ταξιδιού, στο νησί Νάξο, ο Θησέας θα την εγκαταλείψει μόνη της στην παραλία...Λένε ότι στο όνειρό του εμφανίστηκε ο Διόνυσος και τον έκανε να λησμονήσει την Αριάδνη, γιατί την ήθελε ο ίδιος...

   Στη Δυτική Τέχνη ιδιαίτερα από την Περίοδο της Αναγέννησης πληθαίνουν αυτές οι απεικονίσεις...

Titian, Βάκχος και Αριάδνη, 1520-23. Εθνική Πινακοθήκη. Λονδίνο. Ο Διόνυσος εμφανίζεται με τη συνοδεία του για να σαγηνεύσει την εγκαταλελειμμένη Αριάδνη. Τελικά, θα την παντρευτεί και την οδηγήσει στον Όλυμπο, στην κατοικία των Θεών, σύμφωνα με μία εκδοχή του μύθου.

  Μία από τις εκδοχές του μύθου που εμπνέει και γοητεύει τους καλλιτέχνες είναι η εγκατάλειψη της Αριάδνης από τον Θησέα στο νησί της Νάξου. Η απόγνωση και απελπισία της εγκαταλελειμμένης Αριάδνης έχει απεικονισθεί πολλές φορές. Η Αριάδνη απεικονίζεται συνήθως κεκλιμένη, σε μία παραλία, ενώ στο βάθος διακρίνεται το καράβι του Θησέα να απομακρύνεται από την ακτή.

Angelica Kaufmann, Η Αριάδνη εγκαταλελειμμένη από τον Θησέα. 1774. Μουσείο Καλών Τεχνών. Χιούστον. 

Η εγκατάλειψη της Αριάδνης σε μία παραλία της Νάξου εμπνέει και τον αγαπημένο "θαλασσινό" ποιητή Νίκο Καββαδία για τους στίχους του ποιήματος "Η Αριάδνη στη Νάξο" που έχει μελοποιηθεί από τον Μιχάλη Τερζή (βλ. http://gerontakos.blogspot.gr/2014/09/blog-post_18.html)

Νίκος Καββαδίας,  Η Αριάδνη στη Νάξο

Με το καράβι του Θησέα
σ’ αφήσαμε στη Νάξο γυμνή, 
μ’ ένα στα πόδια σου
θαλασσινό σκουτί. 

Σε ποιες σπηλιές εκρύφθηκες
και πώς να σε φωνάξω, 
κουστάρω κι όλο με τραβάει
μακριά το γκαραντί.

  Οι Βρετανοί Προραφαηλίτες ζωγράφοι του 19ου αιώνα εμπνεύστηκαν από το μύθο της Αριάδνης και έχουν απεικονίσει σε παραλλαγές τη σκηνή της εγκατάλειψης στην παραλία από τον Θησέα. Επιλέγω κάποιες από αυτές τις απεικονίσεις των ζωγράφων που βρέθηκαν υπό την επιρροή του Προραφαηλιτισμού.

Evelyn De Morgan, Η Αριάδνη στη Νάξο. 1877. Ίδρυμα De Morgan.

George Frederic Watts, Αριάδνη. 1894. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Νέα Υόρκη. Στα πόδια της ο Μινώταυρος...

Edward Reginald Frampton, Η Αριάδνη στη Νάξο. Πριν το 1904.

    Η μοναξιά και η θλίψη της ερωτευμένης γυναίκας από την εγκατάλειψη και την προδοσία του αγαπημένου της, εμπνέει τους ρομαντικούς Προραφαηλίτες που προτιμούν θέματα από αρχαίους μύθους... Ο βίος της Αριάδνης έχει κοινά στοιχεία με τον βίο της Μήδειας...Και οι δύο αρνούνται πατρίδα και οικογένεια για τον έρωτα ενός ξένου και άγνωστου που τον βοηθούν, προδίδοντας τους πάτριους νόμους...και οι δύο γίνονται φυγάδες και ακολουθούν τον αγαπημένο τους στο θαλάσσιο ταξίδι της σωτηρίας...και οι δύο θα εγκαταλειφθούν από αυτόν που ερωτεύθηκαν με πάθος...Για τη Μήδεια, όμως, η κατάληξη είναι τραγική πέρα έως πέρα...

George Frederic Watts, Η Αριάδνη στο Νάξο. 1890. Fogg Μουσείο. Μουσεία Τέχνης του Harvard. Κρατά τον μίτο, ενώ δίπλα της βρίσκεται ο Μινώταυρος που θεωρείται ετεροθαλής αδελφός της.

Edward Burne Jones,  Αριάδνη. 1863-64. Η Αριάδνη κρατά τον μίτο και φορά στεφάνι με άνθη...Λένε ότι, εκτός από τον μίτο, έδωσε στον Θησέα και το στεφάνι αυτό, τα άνθη του οποίου φώτιζαν τον σκοτεινό λαβύρινθο.

Edward Burne Jones, H Αριάδνη στη Νάξο. 1862. Art Gallery of Ontario.

Άραγε την ερωτεύτηκε πραγματικά ο Θησέας; Πάντως ο Διόνυσος την ερωτεύτηκε και της πρόσφερε την αθανασία...

Edward Burne Jones, H Αριάδνη (κρατά το μίτο της). Από το Βιβλίο των Λουλουδιών. 1892-1896. Βρεττανικό Μουσείο. Λονδίνο.

Georg Frederic Watts, Η Αριάδνη στη Νάξο. 1875. Guildhall Πινακοθήκη Τέχνης.

John William Waterhouse, Η Αριάδνη στη Νάξο. 1898. Ιδιωτική Συλλογή. Το καράβι φεύγει, ενώ η Αριάδνη κοιμάται...

Αν και ο Ιρλανδός John Lavery δεν μπορεί να θεωρηθεί Προραφαηλίτης, ωστόσο την ίδια περίοδο απεικονίζει και αυτός την Αριάδνη στη Νάξο...

John Lavery (1856-1941), Αριάδνη, 1886. Απεικονίζεται όρθια, σε δραματική στάση, να κοιτάζει προφανώς το καράβι που φεύγει...

http://gerontakos.blogspot.gr/2014/09/blog-post_18.html

https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/titian-bacchus-and-ariadne
https://useum.org/artwork/Ariadne-Edward-Burne-Jones-1862

http://www.demorgan.org.uk/ariadne-naxos

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:John_William_Waterhouse_Ariadne.jpg

http://preraphaelitesisterhood.com/images-of-ariadne/

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Flower_Book_(Edward_Burne-Jones)#/media/File:Love_in_a_Tangle_Burne_Jones_Brit_Museum.jpg

http://www.artnet.com/artists/george-frederick-watts/ariadne-92oTgquEg03kS-OIqS8FaQ2

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Flower_Book_(Edward_Burne-Jones)

https://www.wikiart.org/en/george-frederick-watts/ariadne-1890

https://artuk.org/discover/artworks/ariadne-on-naxos-51212

https://www.harvardartmuseums.org/art/230038

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Angelica_Kauffmann,_Ariadne_Abandoned_by_Theseus,_1774.jpg

http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2011/03/george-frederic-watts-ariadne-in-naxos.html

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/mythology/lexicon/crete/page_020.html
http://www.artnet.com/artists/john-lavery/ariadne-KlDXBbiMN25fKBt1TGKKUQ2
https://artsandculture.google.com/asset/ariadne/-QEv-IPSWbvDDQ

Ο έρωτας στην ποίηση και τη ζωγραφική. Θά' ρθει μια μέρα...

Μανόλης Αναγνωστάκης, Θά' ρθει μια μέρα...

Θά ’ρθει μια μέρα που δε θα ’χουμε πια τί να πούμεΘα καθόμαστε απέναντι και θα κοιταζόμαστε στα μάτιαΗ σιωπή μου θα λέει: Πόσο είσαι όμορφη, μα δε βρίσκω άλλο τρόπο να σ’ το πωΘα ταξιδέψουμε κάπου, έτσι από ανία ή για να πούμε πως κι εμείς ταξιδέψαμε.

Édouard Manet, Στου Πατέρα Lathuille (Chez le père Lathuille). 1879. Ο κόσμος ψάχνει σ’ όλη του τη ζωή να βρει τουλάχιστο τον έρωτα, μα δε βρίσκει τίποτα.Σκέφτομαι συχνά πως η ζωή μας είναι τόσο μικρή που δεν αξίζει καν να την αρχίσει κανείς.Απ’ την Αθήνα θα πάω στο Μοντεβίδεο ίσως και στη Σαγκάη·είναι κάτι κι αυτό δεν μπορείς να το αμφισβητήσεις. Edward Hopper, Νέα Υόρκη. Εστιατόριο. 1922. Καπνίσαμε —θυμήσου— ατέλειωτα τσιγάρα συζητώντας ένα βράδυ—Ξεχνώ πάνω σε τί— κι είναι κρίμα γιατί ήταν τόσο μα τόσο ενδιαφέρον. Μια μέρα, ας ήτανε, να φύγω μακριά σου αλλά κι εκεί θά ’ρθεις και θα με ζητήσειςΔεν μπορεί, Θε μου, να φύγει κανείς ποτέ μοναχός του. Gotthardt Kuehl, Ερωτευμένοι σε καφέ. 1885. https://www.wikiart.org/en/edward-hopper/new-york-restaurant-1https://www.wikiart.org/en/edouard-manet/at-father-lathuille-1879http://www.wikigallery.org/wiki/painting_204463/Gotthardt-Kuehl/Lovers-in-a-Cafe http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?cnd_id=1&text_id=7 http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/manolhs_anagnwstakhs_poems.htm#ΘΑ_ΡΘΕΙ_ΜΙΑ_ΜΕΡΑ

Ποιήματα για την αγάπη: Nίκος Εγγονόπουλος, Ύμνος δοξαστικός για τις γυναίκες π᾽αγαπάμε

Για την αγάπη της γυναίκας
Νίκος Εγγονόπουλος, Ύμνος δοξαστικός για τις γυναίκες π᾽ αγαπάμε

   Ημέρα της γυναίκας αύριο... Για αυτό, επαναφέρω μία παλιότερη ανάρτησή μου με "ύμνο δοξαστικό για τις γυναίκες π' αγαπάμε" ενός σύγχρονου Έλληνα ποιητή και ζωγράφου, του Νίκου Εγγονόπουλου.

Thomas Edwin Mostyn, Γυναίκα. 1925.

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε σαν τα ρόδια

έρχονται και μας βρίσκουνε 

τις νύχτες

όταν βρέχη

με τους μαστούς τους καταργούν τη μοναξιά μας

μεσ' τα μαλλιά μας εισχωρούν βαθειά

και τα κοσμούνε

σα δάκρυα

σαν ακρογιάλια φωτεινά

σα ρόδια

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε κύκνοι

τα πάρκα τους

ζουν μόνο μέσα στην καρδιά μας

είν' τα φτερά τους

τα φτερά αγγέλων

τ' αγάλματά τους είναι το κορμί μας

οι ωραίες δεντροστοιχίες είν' αυτές οι ίδιες

ορθές στην άκρια των ελαφρών ποδιών

τους

μας πλησιάζουν

κι είναι σαν μας φιλούν

στα μάτια

κύκνοι

 John William Waterhouse, Ιουλιέττα (ή το μπλε κολιέ). 1898. Ιδιωτική Συλλογή.

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε λίμνες

στους καλαμιώνες τους

τα φλογερά τα χείλια μας σφυρίζουν

τα ωραία πουλιά μας κολυμπούνε στα νερά τους

κι ύστερα 

σαν πετούν

τα καθρεφτίζουν

- υπερήφανα ως ειν' -

οι λίμνες 

κι είναι στις όχθες τους οι λεύκες λύρες

που η μουσική τους πνίγει μέσα μας

τις πίκρες

κι ως πλημμυρούν το είναι μας 

χαρά

γαλήνη

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε 

λίμνες

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε σαν σημαίες

στου πόθου τους ανέμους κυματίζουν

τα μακρυά μαλλιά τους

λάμπουνε 

τις νύχτες

μεσ' στις θερμές παλάμες τους κρατούνε

τη ζωή μας

είν' οι απαλές κοιλιές τους

ο ουράνιος θόλος

είναι οι πόρτες μας

τα παραθύρια μας

οι στόλοι

τ' άστρα μας συνεχώς ζούνε κοντά τους

τα χρώματά τους είναι 

τα λόγια της αγάπης

τα χείλη τους

είναι ο

ήλιος το φεγγάρι

και το πανί τους είν' το μόνο σάβανο που μας αρμόζει :

είν' οι γυναίκες που αγαπούμε σαν σημαίες

 Mary E Harding (1880-1903, Δελφινία.

είν᾽ οι γυναίκες π᾽ αγαπάμε δάση

το κάθε δέντρο τους είν᾽ κι ένα μήνυμα του πάθους

σαν μέσ᾽ σ᾽ αυτά τα δάση

μας πλανέψουνε

τα βήματά μας

και χαθούμε

τότες είν᾽

ακριβώς

που βρίσκουμε τον εαυτόνε μας
και ζούμε
κι όσο από μακρυά ακούμε νάρχωνται οι μπόρες
ή και μας φέρνει 
ο άνεμος
τις μουσικές και τους θορύβους
της γιορτής
ή τις φλογέρες του κινδύνου
τίποτε - φυσικά - δε μπορεί να μας φοβίση
ως οι πυκνές οι φυλλωσιές 
ασφαλώς μας προστατεύουν
μια που οι γυναίκες π' αγαπούμε είναι σα δάση

Bertha Wegmann (Danish, 1847-1926), Δάσος στο Τύρολο.

είν' οι γυναίκες π' αγαπούμε σαν λιμάνια
(μόνος σκοπός
προορισμός
των ωραίων καραβιών μας)
τα μάτια τους
είν' οι κυματοθραύστες
οι ώμοι τους είν' ο σηματοφόρος
της χαράς
οι μηροί τους
σειρά αμφορείς στις προκυμαίες
τα πόδια τους
οι στοργικοί 
μας
φάροι
- οι νοσταλγοί τις ονομάζουν Κ α τ ε ρ ί ν α -
είναι τα κύματά τους
οι υπέροχες θωπείες
οι Σειρήνες τους δεν μας γελούν
μόνε
μας 
δείχνουνε το δρόμο
- φιλικές -
προς τα λιμάνια : τις γυναίκες που αγαπούμε

έχουνε οι γυναίκες π' αγαπούμε θεία την ουσία
κι όταν σφιχτά στην αγκαλιά μας
τις κρατούμε
με τους θεούς κι εμείς γινόμαστ' όμοιοι
στηνόμαστε ορθοί σαν άγριοι πύργοι
τίποτε δεν είν' πια δυνατό να μας κλονίση
με τα λευκά τους χέρια
αυτές
γύρω μας γαντζώνουν
κι έρχονται όλοι οι λαοί
τα έθνη
και μας προσκυνούνε
φωνάζουν
αθάνατο 
στους αιώνες
τ' όνομά μας
γιατί οι γυναίκες π' αγαπούμε
την μεταδίνουν
και σ' εμάς
αυτή
τη θεία τους
ουσία

Απόσπασμα από την ποιητική συλλογή Έλευσις (1948).

Ν. Εγγονόπουλος, Μορφή μιας γυναίκας.

http://www.engonopoulos.gr/_homeEL/painting.akou.work2.html
http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2013/11/thomas-edwin-mostyn-womanhood.html
http://www.artnet.com/artists/mary-e-harding/

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:John_William_Waterhouse_-_Juliet.jpg