Άννα Αγγελοπούλου: Ιουνίου 2018

Το Καλοκαίρι στην ποίηση και τη ζωγραφική. "Ξυπνάς το αιώνιο Καλοκαίρι" του Γιάννη Θέμελη και πίνακες ζωγραφικής του Frank Weston Benson

Περάσαμε στο Καλοκαίρι, στο "αιώνιο Καλοκαίρι", όπως το ονομάζει ο ποιητής Γιώργος Θέμελης (1900-1976). Ας θυμηθούμε το ποίημά του μαζί με πίνακες ζωγραφικής ενός αγαπημένου ζωγράφου, του Αμερικανού ιμπρεσιονιστή Frank Weston Benson (1862-1951).

Frank Weston Benson (1862-1951), Καλοκαίρι. 1890. Smithsonian Art Museum.

Γιώργος Θέμελης (1900-1976), Ξυπνάς το αιώνιο καλοκαίρι

Ξυπνάς το αιώνιο καλοκαίρι,
ανατέλλοντας έναν άλλο ήλιο,
κάνοντας πιο όμορφα, πιο θαυμαστά τα μάτια,
καθώς ελπίζουν να σε ιδούν, κρεμώντας μια
λευκή αντηλιά...

Κι είναι η σκιά σου αυτό το φως το ειρηνικό που
πέφτει
στους κάμπους - στεφανωμένους με πορφυρή
αιωνιότητα...

Κι είναι η σκιά σου αυτό το φως που με τυλίγει,
και με σηκώνει, με κρεμνάει ψηλά,
στην άνοιξη του κόρφου του!...

Από τη συλλογή "Άνθρωποι και πουλιά" (1947)

Frank Weston Benson (1862-1951), Λιακάδα. 1909. Indianapolis Art Museum.

https://americanart.si.edu/artwork/summer-1808
http://collection.imamuseum.org/artwork/80112/
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=1898.msg718238#msg718238
https://en.wikipedia.org/wiki/Sunlight_(Benson)

Στην παραλία. Beckett και Lavery

Δύο Ιρλανδοί καλλιτέχνες συναντώνται στην ανάρτησή μου. Ένα άτιτλο ποίημα του Ιρλανδού θεατρικού συγγραφέα Samuel Beckett (1906-1989) συνοδεύεται από πίνακες του Ιρλανδού ζωγράφου John Lavery (1856-1941) που απεικονίζουν σκηνές στην παραλία.

Ο Μπέκετ, αν και είναι γνωστός κυρίως για τα θεατρικά του έργα (το θεατρικό του έργο "Περιμένοντας τον Γκοντό" θεωρείται εμβληματικό δραματικό κείμενο για το μοντέρνο θέατρο, το επονομαζόμενο "θέατρο του παραλόγου"), έχει γράψει και ποιήματα. Ο ίδιος, χαριτολογώντας, τα ονόμαζε "ποιήματα συνοδευόμενα από σαχλοκουβέντες". Πρόκειται για ολιγόστιχα ποιήματα, που διακρίνονται από βαθύτατα στοχαστική διάθεση και μελαγχολικό τόνο, όπως άλλωστε και τα θεατρικά του έργα... Επιλέγω να παρουσιάσω σε δύο μεταφραστικές εκδοχές ένα αγαπημένο μου ποίημα για τις ονειρικές του εικόνες μέσω των οποίων ο ποιητής μιλά για την αναπόφευκτη προσωρινότητα της ανθρώπινης ζωής και εκφράζει την αίσθηση του εφήμερου της κάθε στιγμής....

John Lavery (1856-1941), To νέο φεγγάρι.

John Lavery (1856-1941), Στους λόφους. 1911.

Είμαι αυτή η ροή της άμμου που γλιστράει
ανάμεσα στο βότσαλο και στον αμμόλοφο
η καλοκαιρινή βροχή πέφτει πάνω στη ζωή μου
πάνω σ' εμένα η ζωή μου που μου ξεφεύγει με
καταδιώκει
και θα σβήσει τη μέρα που άρχισε

αγαπημένη στιγμή σε βλέπω
μέσα σ' αυτό το παραπέτασμα της ομίχλης που χάνεται
όπου δε θα 'χω παρά να πατήσω σ' αυτά τα μακριά
κινούμενα κατώφλια
και θα ζήσω
όσο ν' ανοιγοκλείσει μια πόρτα

Μετάφραση: Γιώργος Βίλλιος

Βλ. Samuel Beckett, Ποιήματα συνοδευόμενα από σαχλοκουβέντες. Εκδόσεις Ερατώ.