O Ουρανός στο έργο του Γιώργου Σαραντάρη
Jean-Michel Cels, Sky study with birds (1842). The National Gallery-London
Ο ουρανός είναι κυρίαρχο στοιχείο στην ποίηση του γλυκύτατου, στοχαστικού, ιδεαλιστή Γιώργου Σαραντάρη. Ο Σαραντάρης νοηματοδοτεί και επανανοηματοδοτεί τον "ουρανό", όπως, άλλωστε, και ο κάθε αναγνώστης που διαβάζει και ξαναδιαβάζει την ποίησή του.
Επιλέγω κάποια κείμενά του από βιβλίο Γιώργος Σαραντάρης, Γιατί τον είχαμε λησμονήσει...Μια ανθολόγηση από το σύνολο του έργου του (επιμέλεια Μ.Γ.Μερακλής), Τυπωθήτω, Αθήνα 2002.
Γ. Σαραντάρη, Ο ουρανός
...θάθελα τώρα να μπορούσα να μη σκεφτώ να μην ονειρευτώ τίποτα άλλο έξω από τον ουρανό, να μη συγκινηθώ διαφορετικά παρά απ᾽το θέαμα τ᾽ όραμα του ουρανού· όπως εδώ και μια στιγμή αιώνια να μου χαϊδεύει την ψυχή με τα χέρια του τα τόσο γαλάζια τόσο τρυφερά που δεν είχε ποτέ στις μεθυσμένες ώρες της καμμιά μητέρα. Δεν ξέρω αν αυτός ο ουρανός που μ᾽ αγαπάει έτσι βαθιά έτσι απατηλά εδώ και μια στιγμή αιώνια, δεν ξέρω αν είναι ο αγαθός Θεός τόσο γνώριμος στην ψυχή μου. Τι μέλλει; Μου φτάνει πως μ᾽ αγκαλιάζει ολάκερος και δεν αφήνει τίποτα από τον κόσμο να μ᾽ αγγίξει ούτε στο πρόσωπο της κοπέλλας ούτε στο γοργό ξύπνημα μιας επιθυμίας έστω κι αν είναι (έτσι τις φαντάζομαι πια) ελαφριά μηδαμινή αιθέρια...
Γενάρης 1934
Γ. Σαραντάρη, Ο Ουρανός δεν απουσιάζει ποτέ
Ο ουρανός δεν απουσιάζει ποτέ.
Μαζί του θάσβηνε η ζωή
θάσβηναν τα θαύματα.
Η γης θα νέκρωνε.
Ο ουρανός μόλις φοβάται
την αιωνιότητα·
αλλά το φως του δεν το δείχνει·
η δυσπιστία του χρόνου
η δυσπιστία μας
τρέφει αμφιβολίες,
μορφή σύννεφου
μορφή βροχής...
19.3.1933
Γ. Σαραντάρη, Έπος
Φύλλο δέντρο
φτερά πουλιού
άνεμος
έπειτα θάλασσα
κύματα
χρόνος γαλάζιος
ορίζοντες παντού
και μπροστά μας,
ο Ουρανός.
3.9.1933
Γιώργος Σαραντάρη, Μέσα στα μάτια των ανθρώπων...
Μέσα στα μάτια των ανθρώπων ο ουρανός κοιτάζει
Με τα μάτια μας μιλάει ο ουρανός
Με τα μάτια μας κάποτε κράζει βοήθεια
Κάποτε ατάραχος ξυπνάει τους νεκρούς
Όταν ο ουρανός δεν μιλά
Τα μάτια μας γυρίζουν ανάστροφα τα βιβλία
Από τα καρφιά του ορίζοντα κρέμονται
Σαν να είταν χέρια περιττά
24.11.1938
Γ. Σαραντάρης, Έχω δει τον ουρανό...
Έχω δει τον ουρανό με τα μάτια μου
Με τα μάτια μου άνοιξα τα μάτια του
Με τη γλώσσα μου μίλησε
Γίναμε αδελφοί και κουβεντιάσαμε
Στρώσαμε τραπέζι και δειπνήσαμε
Σαν να είταν ο καιρός όλος μπροστά μας
Και τον θυμάμαι τον ήλιο που γελούσε
Που γελούσε και δάκρυζε θυμάμαι.
20-24.9.1939
Γιώργος Σαραντάρης, Μιλώ
Μιλώ γιατί υπάρχει ένας ουρανός που με ακούει
Μιλώ γιατί μιλούν τα μάτια σου
Και δεν υπάρχει θάλασσα δεν υπάρχει χώρα
Όπου τα μάτια σου δεν μιλούν
Τα μάτια σου μιλούν εγώ χορεύω
Λίγη δροσιά μιλούν κ' εγώ χορεύω
Λίγη χλόη πατούν τα πόδια μου
Ο άνεμος φυσά που μας ακούει.
8.12.1939
Ακούστε το ποίημα από την Κ. Καραμπέτη
Γιώργος Σαραντάρης, Ο ουρανός θα μιλήσει για μας
Ο ουρανός θα μιλήσει για μας
Όταν εμείς θα πιούμε το τραγούδι του θανάτου
Πάνω μας τα φτερά του θ' απλωθούνε
Κι ο γλάρος όλος ο γλάρος του ονείρου
Θα σχίσει τον ορίζοντα
Η αυγή κ' η δύση θα προσευχηθούνε
Και το σπαθί της άνοιξης θα μας πετάξει
Καρπούς στην αγκαλιά
Φλούδες από δέντρα
Για να βαστάξουμε τον ήλιο
6.7.1940
V. Van Gogh, Starry night (1889). The museum of Modern Art (MOMA). N.York.
Ένας πίνακας με νυχτερινό γεμάτο αστέρια ουρανό του Van Gogh.
V. Van Gogh, Olive Trees with yellow sky and sun (1889). The Minneapolis Institute of Arts
Γ. Σαραντάρη, Σαν χάμου πέσει ο ουρανός
Σαν χάμου πέσει ο ουρανός
ελάτε φίλοι αθόρυβα να δούμε
την ευτυχία μας από κοντά
κανείς να μη μιλήσει να μην ανοίξει στόμα,
να κοιτάξουμε όλοι μήπως βρούμε
μήπως καίγονται ακόμα
τα πεθαμένα όνειρα, στα πλάγια...
Γ. Σαραντάρη, Τα κοσμογυρισμένα όνειρά μου
Τα κοσμογυρισμένα όνειρά μου
κουρασμένα σταμάτησαν το δρόμο τους
στην κώχη ενός παραθύρου
καρτερούνε κοιτάζοντας την αδειανή στράτα
τα υπομονετικά σπίτια
τον έρημο ουρανό...
Για τα δύο παραπάνω ποιήματα, βλ. και http://annagelopoulou.blogspot.com/2011/06/blog-post_17.html
Για τους πίνακες, βλ.
Για τους πίνακες, βλ.
http://www.moma.org/collection/object.php?object_id=79802
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου