Τρόπος εξέτασης του μαθήματος «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» Γ ΓΕΛ Πανελ. Εξετάσεις 2019-20

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

Πίνακες ζωγραφικής με θέμα τη βροχή: Αμερικανικός ιμπρεσιονισμός: Τσάιλντ Χάσαμ (Childe Hassam), βροχερές μέρες

Οι βροχερές μέρες του Τσάιλντ Χάσαμ (Childe Hassam)

   Επειδή τις δύο τελευταίες μέρες έβρεχε στην πόλη μας. Θυμήθηκα τους πίνακες με βροχή του Αμερικανού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Childe Hassam.
 
   Μια γυναικεία κομψή φιγούρα βαδίζει σε πολυσύχναστο δρόμο της Νέας Υόρκης. Βρέχει, κρατάει μαύρη ομπρέλλα, σηκώνει με χάρη την άκρη του φορέματος για να μη βραχεί. Μόνη και ωραία στη βροχή! Δε γνωρίζει ότι έχει συναρπάσει το βλέμμα του ζωγράφου, το βλέμμα του θεατή. Εικόνα ιδιωτικής καθημερινής στιγμής σε αστικό τοπίο στα τέλη του 19ου αιώνα. Μια βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη! Οι αντανακλάσεις του φωτός στο βρεγμένο δρόμο, οι θολές φιγούρες στο βάθος...
Childe Hassam,  Μια Βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη (Α rainy day. New York). 1889. Ιδιωτική Συλλογή

Ακόμα ένα στιγμιότυπο βροχερής μέρας σ' ένα αστικό τοπίο. Είναι η πλατεία Union στη Νέα Υόρκη. Οι φιγούρες με τις ομπρέλλες είναι μαυροφορεμένες. Σε πρώτο πλάνο βλέπουμε και πάλι τη γυναικεία μορφή...πρέπει να φυσάει, κρατά σφιχτά την ομπρέλλα της για μην της την πάρει ο αέρας. Δυσκολεύεται να περπατήσει στον ανοιχτό χώρο της πλατείας...Είναι πάλι μόνη, μόνη με παρέα την αντανάκλασή της στο βρεγμένο δρόμο...Στο βάθος το πλήθος της μεγάλης πόλης...
Childe Hassam, Καταιγίδα στην πλατεία Union (Rain Storm, Union Square). 1890. Στο Μουσείο της Πόλης της Νέας Υόρκης (Museum of the City N. York).

   H γυναικεία φιγούρα, κρατώντας ομπρέλλα και σηκώνοντας ελαφρά το φόρεμά της, προχωρά βιαστικά στην πολυσύχναστη λεωφόρο της μεγάλης πόλης...Βρέχει και πάλι...άνθρωποι και άμαξες καθρεφτίζονται στο βρεγμένο δρόμο...Εικόνα από την 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης.
Childe Hassam, Βροχερή Μέρα στην Πέμπτη Λεωφόρο (Rainy Day on Fifth Avenue). 1893. Βρίσκεται στο John and Mable Ringling Museum of Art.

Ακόμα ένα στιγμιότυπο από μια βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη.
Childe Hassam, Βροχερή μέρα στη Ν. Υόρκη (Rainy Day. N. York). 1892. Ιδιωτική Συλλογή

 Είναι βράδυ και βρέχει σ' ένα δρόμο μεγάλης πόλης. Δεν υπάρχουν περιπατητές. Μόνος ο αμαξάς στην άμαξα...Οι αντανακλάσεις του φωτός στο βρεγμένο δρόμο φωτίζουν την εικόνα...
Childe Hassam, Βροχερά Μεσάνυχτα (Rainy Midnight). 1895-1899. Στο Μουσείο Καλών Τεχνών στο Χιούστον του Τέξας (Museum of Fine Arts, Houston-Texas).

Ακόμα ένα στιγμιότυπο από βροχερή μέρα. Ο δρόμος είναι στο Παρίσι
Childe Hassam, Βροχερή Μέρα στο Παρίσι (Rainy Day. Paris). 1893. Ιδιωτική Συλλογή.

   Μία "δραματική" σκηνή καθημερινής βιοπάλης από το Παρίσι σε βροχερή μέρα...Η σκηνή μας ξαφνιάζει, γιατί εδώ δεν απεικονίζονται κομψές γυναίκες να περπατούν στη βροχή... O γέρος και το κορίτσι σέρνουν ένα καρότσι στη βροχή. Η σκηνή έρχεται σε αντίθεση με την κομψοντυμένη γυναίκα και το παιδί (κρατά ομπρέλλα) και τους περαστικούς με ομπρέλλα στο βάθος δεξιά. Στο βάθος αριστερά οι γυαλιστερές άμαξες με τα άλογα ενισχύουν την αντίθεση με το καρότσι που σέρνουν ο άντρας και το κορίτσι...Στον πίνακα προφανώς υπολανθάνει κοινωνική ματιά...
Childe Hassam, Μια καταιγίδα στην οδό Bonaparte (Une Averse-rue Bonaparte), 1887. Βρίσκεται στο Σικάγο (Terra Foundation of the Arts, Chikago).

Αυτοπροσωπογραφία του Childe Hassam (1859-1935). 1914.
  O Childe Hassam θεωρείται ως ένας από τους πιο σημαντικούς Αμερικανούς ιμπρεσιονιστές ζωγράφους. Μαζί με την Mary Cassat και τον John Henry Twachtman, o Hassam συνέβαλλε καθοριστικά στην διάδοση του ιμπρεσιονισμού στις Η.Π.Α. Ο Hassam, οποίος έγινε γνωστός με το όνομά του Childe (προφέρεται όπως η λέξη Child), γεννήθηκε στα 1859 στο Dorchester κοντά στη Βοστόνη της Μασσαχουσέτης. Έδειξε το ταλέντο του στη ζωγραφική από μικρή ηλικία, αλλά οι γονείς του δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην κλίση του. Όταν καταστράφηκε η εμπορική επιχείρηση του πατέρα του από πυρκαγιά, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Λύκειο και να εργαστεί στο λογιστήριο ενός εκδοτικού οίκου στη Βοστόνη. Η έλλειψη, όμως, ενδιαφέροντος για τους αριθμούς που εμφανώς τον χαρακτήριζε, έπεισε τον πατέρα του να του επιτρέψει να ασχοληθεί με τις καλές τέχνες...Έτσι, εργάστηκε σ' ένα εργαστήριο ξυλογραφίας και γρήγορα άρχισε να αναγνωρίζεται το ταλέντο του στη χαρακτική. Καθιερώθηκε ως χαράκτης στη Βοστόνη και βιοποριζόταν με την παραγωγή πολλών εμπορικών χαρακτικών (π.χ. για τυπωμένες επικεφαλίδες επιστολών, για εφημερίδες και βιβλία). Αυτή ήταν η αρχή της επαγγελματικής του πορείας...Στη συνέχεια άνοιξε ένα εργαστήριο εικονογράφησης και ειδικεύτηκε στην εικονογράφηση παιδικών ιστοριών για περιοδικά. Παράλληλα, παρακολουθούσε μαθήματα ζωγραφικής στη Βοστόνη, προσπαθώντας να βελτιώσει τις τεχνικές του, ενώ άρχισε να ζωγραφίζει πίνακες και να εκθέτει δειλά τα πρώτα του έργα.
  Έχοντας επίγνωση της έλλειψης καλλιτεχνικής παιδείας, αποφάσισε το 1883 να ταξιδέψει μ΄ έναν φίλο του καλλιτέχνη (τον E. H. Garett) στην Ευρώπη για να μελετήσουν τους μεγάλους Ευρωπαίους ζωγράφους. Ταξίδεψαν στην Αγγλία, Ολλανδία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία...Μελετούσαν έργα γνωστών ζωγράφων και ζωγράφιζαν οι ίδιοι τοπία. Όταν επέστρεψε στη Βοστόνη, ο Hassam συνέχισε την ενασχόλησή του με τη ζωγραφική επαγγελματικά και άρχισε να συνδέεται με καλλιτεχνικούς κύκλους. Αισθανόταν όμως πάντα στην ουσία αυτοδίδακτος και ένιωθε ότι του έλειπε η ακαδημαϊκή παιδεία. Για αυτό, στα 1887 επιστρέφει, μαζί με τη σύζυγό του (είχε πλέον παντρευτεί), στο Παρίσι. Έχοντας οικονομική ανεξαρτησία λόγω της ενασχόλησής του με την εικονογράφηση, έχει τη δυνατότητα να ζήσει άνετα στο Παρίσι και να αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Το ζευγάρι εγκαθίσταται σ' ένα Studio διαμέρισμα, κοντά στην πλατεία Πιγκάλ, στο κέντρο της καλλιτεχνικής κοινότητας και ο Hassam συνδέεται με γνωστούς Γάλλους ζωγράφους του ιμπρεσιονισμού αλλά και με τους Αμερικανούς καλλιτέχνες που είχαν εγκατασταθεί στο Παρίσι. Έτσι, δε θα αργήσει να αποκτήσει σημαντική θέση στην αμερικανική παροικία των καλλιτεχνών στο Παρίσι και να καθιερωθεί ως ζωγράφος. Επέστρεψε στην Αμερική όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Νέα Υόρκη...αλλά, συχνά ταξίδευε στην Ευρώπη και διατήρησε τις επαφές του με τους Γάλλους ιμπρεσιονιστές.
   Πέθανε το 1935 στο σπίτι του στο East Hampton στη Νέα Υόρκη, αφήνοντας πίσω του ένα μεγάλο αριθμό έργων (γύρω στις 3000 πίνακες, υδατογραφίες, χαρακτικά, λιθογραφίες, κλπ). Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας των Δέκα, μίας σημαντικής, για τα καλλιτεχνικά δρώμενα των ΗΠΑ, ομάδας Αμερικανών καλλιτεχνών στις αρχές του 20ού αιώνα. Οι πίνακές του αγαπήθηκαν από το ευρύ κοινό, γιατί είναι εύκολοι στην "ανάγνωση" και πρόσληψη. Απεικονίζουν κυρίως αστικές σκηνές, τοπία και ακτές των ΗΠΑ. Μεγάλα μουσεία των ΗΠΑ, όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, αλλά και της Ευρώπης έχουν στις συλλογές τους έργα του Hassam. Έργα του βρίσκονται, εννοείται, σε ιδιωτικές συλλογές, ενώ μεγάλοι οίκοι δημοπρασίας έργων Τέχνης πουλούν πανάκριβα κάποιους από τους πίνακές του.
    Αγαπημένοι πίνακες των Αμερικανών πολιτών μέχρι σήμερα είναι μία σειρά έργων του Hassam με θέμα την αμερικανική σημαία που ζωγράφισε κατά τη διάρκεια του 1ου παγκοσμίου πολέμου. Προφανώς, το πατριωτικό θέμα συγκινεί μέχρι τις ημέρες μας. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι οι Αμερικανοί έχουν ιδιαίτερη σχέση με τη σημαία τους.
Ιδού, λοιπόν, ακόμα ένας καταεξοχήν "αμερικανικός" πίνακας βροχερής ημέρας του Childe Hassam. 

Childe Hassam, Η λεωφόρος στη βροχή (Avenue in rain). 1917. Ανήκει στη Συλλογή του Λευκού Οίκου (Τhe White House Historical Association-White House Collection).

  Από το 1917 έως το 1919 ο Hassam ζωγράφισε γύρω στους 30 πίνακες με θέμα τις αμερικανικές σημαίες στους δρόμους και τα κτίρια, αποτυπώνοντας έτσι τα πατριωτικά αισθήματα των Αμερικανών κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου.
Και ακόμα ένας πίνακας του Hassam που απεικονίζει την 5η Λεωφόρο στη Ν. Υόρκη, στολισμένη με τις σημαίες των συμμάχων. Σε πρώτο πλάνο η σημαία της Μεγάλης Βρετανίας. Δεν διακρίνω την ελληνική σημαία...

Childe Hassam, Η Λεωφόρος των συμμάχων. Μ. Βρετανία (The Avenue of Allies. G.Britain). 1918. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Ν. Υόρκη (Metropolitan Museum of Arts. N. York) 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου