Μάτση Χατζηλαζάρου: ποιήματα της πρώτης Ελληνίδας υπερρεαλίστριας ποιήτριας

Ποιήματα της Μάτσης Χατζηλαζάρου

   Η Μάτση Χατζηλαζάρου (1914-1987) θεωρείται η πρώτη Ελληνίδα υπερρεαλίστρια ποιήτρια.

Μάτση Χατζηλαζάρου, Μάης, Ιούνης και Νοέμβρης

(επιλογή-αποσπάσματα)

Σε περιβάλλω με μια μεγάλη αναμονή.

Σε περιέχω όπως τ᾽αραχωβίτικο κιούπι το λάδι.

Σε ανασαίνω όπως ο θερμαστής του καραβιού ρουφάει

μες στα πλεμόνια του το δειλινό το μπάτη.

Σ᾽αγρικώ με την ίδια διάθεση που ο Ερυθρόδερμος

κολλάει το αυτί του χάμω, για ν᾽ακούσει

το καλπασμό του αλόγου.

Σκέπτομαι μια ζωή πως θα᾽τανε βαριά σα σήμερα,

μονάχα αν έλειπες ταξίδι. Το πρωί σκέπτομουμαι

τα μέλη σου σφιχτοδεμένα-και κάπως εντοπίζω

την αγκαλιά σου. Το βράδυ βλέπω τα χείλια σου σαν το δαγκωμένο φρούτο.

Έλα, η μέρα είναι τόσο ωραία-τα ποιήματα που

αγαπώ θέλω να ζήσω μαζί σου. Μπορούσα τόσο πράγματα

να τα μετατρέψω σε χαρά και να σ᾽τα δώσω.

Κάθε στιγμή μπορούσα να σου την κάνω μουσική

πρωτόγονη, γούνα μαλακιά, ζεστή, ηλεκτρισμένη, που

βουλιάζει βαθιά μέσα. Χορός τέλεια ελεύθερος, αντί από

μέλη να᾽χεις φτερά, και πάλι φτερά ονείρου. Ή μυρουδιές

-μήπως θέλεις μυρουδιές; Τότε θα᾽ναι μυρουδιές δροσερές,

σαν μικροί καταρράκτες όλο πολυτρίχι- ή σαν γιαλός

το πρωινό όπου βγαίνει και λιάζεται το φύκι, ο σταυρός,

ο αχινός-και το κύμα στην αμμουδιά δεν είναι σοβαρό,

μα παίζει. Πέρα βέβαια η θάλασσα έχει μιαν απαλή τραγικότητα.

...

Την πιο ηδονική αφή την έχει το σταφύλι το πρωί,

σαν είναι δροσερό και σκεπασμένο με κείνη την άχνη

τη λεπτή. Πιάνω την κοιλιά σου, με τα τρία μου δάχτυλα,

και μου γεννιέται πάλι η εικόνα της δροσιάς του αμπελιού.

Λες κι ήτανε χθες βράδυ ακρογιάλι το σώμα μου,

τα χέρια σου δυο μικρά τρυφερά καβούρια.

Δεν θέλω ανεμώνες κόκκινες, μαβιές και άσπρες, θέλω

να χώσω τη μούρη μου μες στα μαλλιά σου, πού᾽ναι

σα χόρτα στην άκρη του ποταμού.

Τα λουλούδια των δέντρων είναι τα πουλιά.

Το σιγανό κελάηδισμα της θάλασσας είναι η πτώση

της βροχής στο τελευταίο τεμπέλικο κύμα του ακρογιαλιού.

Τη μυρωδιά του ήλιου τη χύνει το σφιγμένο πεπόνι.

Η ποίησή μας είναι η ζωή.

J. W.. Waterhouse, Ανεμώνες. 1903. Ιδιωτική Συλλογή.

Μάτση Χατζηλαζάρου, Χαμόγελα

Λόγια για τη σύγχρονη μουσική επονομαζόμενη "Swing"

Από το χαμόγελό σου πετάξανε

Δέκα πουλιά, στους ώμους μου επάνω

Το χαμόγελό σου το κρατάς

Όπως ένα παιδί τη ναυτική του ψάθα.

Μια ανεμώνη τινάχτηκε

Μέσα στην αγκαλιά μου

Πίσω απ᾽τα παραθυρόφυλλα γελάει μια αχτίδα

Η θάλασσα αναμοχλεύει τ᾽άσπρα της χαλικάκια

Όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου

Δυο κόκκινες χάντρες κύλησαν

Από μιας κοπέλας το λαιμό

Οι λυγαριές αναστενάζουν μες στη ρεματιά

Χορεύουμε, χορεύουμε, η μουσική μας είναι η σελήνη

Όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου.

Όταν μεθάει το κρασί

Το πίνω μες τα χείλια σου

Ο ήλιος σηκώνεται προτού ξυπνήσει το φιλί.

Η παλάμη σου ανοίγει όταν σκάει το σύκο

Όλες οι πεταλούδες φέρνουν τα χαμόγελά σου.

Από το χαμόγελό σου πετάξανε

Δέκα πουλιά, στους ώμους μου επάνω

Το χαμόγελό σου το κρατάς

Όπως ένα παιδί τη ναυτική του ψάθα.

P. A. Renoir, Χορεύοντας στην πόλη. 1882-83. Musée d' Orsay.

http://www.johnwilliamwaterhouse.com/pictures/windflowers-1903/
http://www.musee-orsay.fr/en/collections/index-of-works/resultat-collection.html?no_cache=1&zoom=1&tx_damzoom_pi1%5Bzoom%5D=0&tx_damzoom_pi1%5BxmlId%5D=001160&tx_damzoom_pi1%5Bback%5D=en%2Fcollections%2Findex-of-works%2Fresultat-collection.html%3Fno_cache%3D1%26zsz%3D9