Στη βάρκα: ένας καλοκαιρινός πίνακας του Εντ. Μανέ

Ένας καλοκαιρινός ιμπρεσιονιστικός πίνακας του Εντουάρ Μανέ

   

   Ένα ζευγάρι απολαμβάνει τη ραστώνη της βαρκάδας μία καλοκαιρινή ημέρα... Στη βάρκα (En bateau στα γαλλικά, Boating στα αγγλικά)! Είναι ένας από τους χαρακτηριστικούς πίνακες του Γάλλου ζωγράφου Εντουάρ Μανέ (1832-1883). Στο έργο αυτό ο Μανέ πειραματίζεται με τον τρόπο που ζωγραφίζουν τις φωτοσκιάσεις οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι. Ο Μανέ επιχειρεί να πλησιάσει το ύφος του ιμπρεσιονισμού, παρά το ότι ο ίδιος ποτέ δεν προσχώρησε επίσημα στο κίνημα και δεν υιοθέτησε απόλυτα τα ιμπρεσιονιστικά χαρακτηριστικά.

    Η φωτεινότητα του ιμπρεσιονισμού αποτυπώνεται από τη λάμψη των λευκών πινελιών στο νερό του ποταμού και στα ρούχα του ζευγαριού (κυρίως του άνδρα) της βαρκάδας. Αν και το νερό του ποταμού καταλαμβάνει περισσότερο από τη μισή επιφάνεια του πίνακα, ο Μανέ δεν αφοσιώνεται αποκλειστικά στο τοπίο, όπως συνήθιζαν οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι. Συνεχίζει να εστιάζει στην απόδοση των ανθρώπινων μορφών που τις μελετά όμως στο πλαίσιο της υπαίθρου και της φύσης.

   Ο πίνακας είναι αποτέλεσμα της επιρροής που δέχθηκε ο Μανέ από τον ιμπρεσιονιστή συνάδελφό του Κλωντ Μονέ το καλοκαίρι του 1874, όταν οι δύο καλλιτέχνες ζωγράφιζαν μαζί στο Αρζαντέιγ, ένα χωριουδάκι που βρισκόταν στα περίχωρα του Παρισιού, στις όχθες του ποταμού Σηκουάνα. Το Αρζαντέιγ, όπου συνήθιζαν να κάνουν τις εκδρομές τους τις Κυριακές ή να περνούν το καλοκαίρι τους οι μικροαστοί της γαλλικής πρωτεύουσας, ήταν ο αγαπημένος τόπος των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων που ζωγράφιζαν σκηνές από την ύπαιθρο. Ο Μονέ εγκαταστάθηκε εκεί το 1873 και το καλοκαίρι του επόμενου χρόνου εργάστηκε μαζί με τον Μανέ, ο οποίος περνούσε αρκετές εβδομάδες στην εξοχική κατοικία της οικογένειάς του στην όχθη του ποταμού.

   Ο πίνακας του Μανέ, εκτός από την επιρροή του ιμπρεσιονιστή Μονέ, έχει δεχθεί και επίδραση από την Ιαπωνική ζωγραφική. Η βάρκα κόβεται απότομα στην άκρη του πίνακα, όπως συνέβαινε στα έργα των Ιαπώνων ζωγράφων που είχαν γοητεύσει τους Γάλλους ιμπρεσιονιστές. 

Εντ. Μανέ (Edw. Manet), Στη βάρκα (En bateau, Boating). 1874. Metropolitan Museum of Arts. Ν. Υόρκη.

Βλ. 

http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/29.100.115

Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, Βιβλιοθήκη Τέχνης Η Καθημερινή, Αθήνα 2007, σ. 100-101.