Γιώργος Θέμελης, Πολύπτυχο : για την αγάπη

Γιώργος Θεμέλης: ένα απόσπασμα για την αγάπη από το Πολύπτυχο

To Πολύπτυχο Θεσσαλονίκη 1941 είναι ένα αυτοβιογραφικό κείμενο του ποιητή Γιώργου Θέμελη (1900-1976), ανέκδοτο όσο αυτός ήταν εν ζωή, στο οποίο ο ποιητής αποκαλύπτει πτυχές της ζωής του και μιλά για τις υπαρξιακές αναζητήσεις του, με ένα σχεδόν παραληρηματικό λόγο και εξομολογητική διάθεση. Παραθέτω ένα απόσπασμα που μιλά για την αγάπη. 

Ο φιλόλογος και ποιητής Γιώργος Θέμελης (Σάμος 1900-Θεσσαλονίκη 1976).

   Δεν είμαι ωραίος, για να πεθάνω νέος. Δεν είμαι ρωμαλέος, για να τα βάλω με τον εαυτό μου και να βγω νικηφόρος…Αγαπώ μόνο. Η δύναμή μου αγάπη· κ´η αδυναμία μου. Ακολουθώ τους ανθρώπους και προσπελάζω και πάω όπου μορφή κι όπου κάλλος…Όπου κολλήσω κολλάω, γίνομαι ίσκιος του διπλανού μου και φάντασμα σ᾽ ένα μακάριο χάσιμο…

   Μα μες στην αγάπη με πιάνει συχνά μια ντροπή! Να είμαι η σκιά του άλλου, η αντανάκλαση; Να κινιέμαι μαζί του, να κάθομαι, όταν κάθεται, να σιωπώ και να βλέπω; 

Τ´είναι τάχα ο άλλος, το πρόσωπό του, καθρέφτης μου να κυττάζομαι!...Αισθάνομαι πούμαι οχληρός, ένας απρόσκλητος επισκέπτης και άρα ανεπιθύμητος, και θέλω να φύγω, 

ν´απομακρυνθώ, να γυρίσω στον εαυτό μου…Μ´όλον τούτο δε φεύγω, με τρέφει το θέαμα, 
μ ´ έλκει, με γεμίζει το αλλότριο σχήμα κ´ η ομορφιά…

  Δεν ξέρω…δε νιώθω βρισιές, κι αν με ραπίσουν από τη μια προσφέρω ευθύς την άλλη… Δε δέχομαι, δεν αισθάνομαι κανένα χτύπημα, δε με βρίσκουν τα βόλια, γλιστρούν και φεύγουν στο πλάι μου πέρα μακριά. Σε νερό στύγειον μ´έλουσαν ως τη φτέρνα και μένω απρόσβλητος, άτρωτος!...Είναι η αγάπη που με καλύπτει, ναι, μα πίσω απ´την αγάπη, βαθειά, πολύ βαθειά, αισθάνομαι, κάπου-κάπου ξαφνικά κι απροσδόκητα κάτι σκληρό, ένα χαλκό, ένα κύμβαλο αλαλάζον!...Με καλύπτει. Είναι αδιάτρητο. 
Μένω απρόσβλητος απ´ οποιοδήποτε βόλι!... Μα με ξαφνιάζει αυτό το μέταλλο, αυτό το κύμβαλον κάθε φορά που το αισθάνομαι, που το ακούω μέσα μου αλαλάζον!... και φεύγω, μαζεύομαι μέσα μου…

  Μα η μοναξιά με πνίγει. Είναι φόβος η μοναξιά και τρομάζω καταμεσής στο σταυροδρόμι μονάχος, που διχάζεται και τριχάζεται μπρος μου, και ζητώ στήριγμα, έναν άνθρωπο, 

ν´ακουμπήσω…

Αγαπώ. Όμως τι αγαπώ; Η αγάπη μου κάνει κύκλο, τυλίγει, αγκαλιάζει κ´επιστρέφει σε μένα…Είμαι ένας εγωπαθής αδιόρθωτος, ακόρεστος μες στην αγάπη μου, και-ήμαρτον, Κύριε-αισθάνομαι κάπου-κάπου που η αγάπη είναι κλοπή!... Σ´αγαπώ;…Δε σε σκοτώνω-σε γδύνω! Σου παίρνω με τρόπο, σου υπεξαιρώ μες στην περίπτυξή μου τη δροσιά και το φως, το πλούτος, ό,τι πολύτιμο, τα ρούχα που φορείς και πάω παρά πέρα… Αγαπώ π´αγαπιέμαι!...

Όλοι και όλα γυρίζουν γύρω μου, κινιούνται μέσα στον κύκλο μου της αγάπης. Τι κύκλους ή γυρίσματα μαγικά έχεις κάνει, Θεέ μου!...

   Η αγάπη είναι ένας κύκλος που απλώνεται και τυλίγει, είναι ένα δίκτυ που το ρίχνεις και πιάνεις, είναι μια επίκληση, ένα βαθύ κι αναντίρρητο κάλεσμα: “η παις, εγείρου!!”.

Βλ. Γιώργος Θέμελης, Πολύπτυχο. Αυτοβιογραφικό κείμενο, εκδόσεις Ιανός, Θεσσαλονίκη 2000, σ.  106-109.

Ed. Munch, Οι μοναχικοί. 1935. Μουσείο Μουνχ. Όσλο.

http://www.wikipaintings.org/en/edvard-munch/the-lonely-ones-1935