Οι προσωπογραφίες του El Greco

             Tα πορτρέτα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου

    Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο επονομαζόμενος El Greco, έχει ζωγραφίσει μία εξαιρετική σειρά προσωπογραφιών που απεικονίζουν πρόσωπα που είχαν σημαντική θέση στη δημόσια ζωή αλλά και στην προσωπική ζωή του ίδιου του καλλιτέχνη. Φίλοι και υποστηρικτές του, αστοί και ευγενείς του περιβάλλοντός του, ανώτεροι κληρικοί και μοναχοί, αριστοκράτισες και αρχοντοπούλες.  

   Οι προσωπογραφίες του El Greco δεν αποτελούν μόνο ρεαλιστικές απεικονίσεις των εξωτερικών χαρακτηριστικών των προσώπων. Ο μεγάλος καλλιτέχνης υπερβαίνει την πραγματικότητα και με εξπρεσιονιστικές παραμορφώσεις δημιουργεί ένα μαγικό κόσμο προσώπων κυρίως της Τολεδιανής κοινωνίας. Διεισδύει στην ψυχολογία των προσώπων, ψυχογραφεί και ταυτόχρονα "ανοίγει" ένα διάλογο με τους ήρωες του, καλώντας και τους θεατές να συνδιαλεχθούν μαζί τους.

El Greco, Προσωπογραφία του Giorgio Ciulio Clovio. 1570. Μουσείο Capodimonte. Νάπολη. Ο Giulio Clovio ήταν φίλος και υποστηρικτής του El Greco στην Ιταλία. Είναι η πρώτη προσωπογραφία του El Greco που διασώζεται και από την οποία ήδη διαφαίνεται η ψυχογραφική ικανότητα του καλλιτέχνη. Στο έργο είναι εγκιβωτισμένες οι εικόνες του βιβλίου που κρατά ο Clovio, αλλά η εικόνα του τοπίου που διακρίνεται από το παράθυρο.

El Greco, Ευγενής με το χέρι στο στήθος. 1580. Μουσείο Prado. Μαδρίτη.

    Έχει ζωγραφίσει ένα μεγάλο αριθμό προσωπογραφιών Ισπανών ευγενών. Οι προσωπογραφίες αυτές, εκτός του ότι αποτελούν ντοκουμέντα για την ισπανική κοινωνία της εποχής, είναι και αριστοτεχνικά ψυχογραφήματα. Η έκφραση, το έντονο βλέμμα και η θλίψη που αποπνέουν τα μάτια τους γοητεύουν τους θεατές και τους κάνουν να αναρωτιούνται για τις σκέψεις και τα συναισθήματα των προσώπων.

El Greco, Ένας ευγενής. 1585. Μουσείο Prado.  Μαδρίτη.

   Η παρακάτω προσωπογραφία του ηλικιωμένου ευγενή που μας κοιτάζει με θλιμμένο βλέμμα είναι από τις αγαπημένες μου.

El Greco, Προσωπογραφία ηλικιωμένου ευγενή. 1587-1590. Μουσείο Prado. Μαδρίτη.

El Greco, Προσωπογραφία άνδρα. Θεωρείται αυτοπροσωπογραφία του ίδιου του El Greco. 1590-1600. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.

Εl Greco, Προσωπογραφία γέρου με γούνα. 1590-1600. Norton Simon Μουσείο. Πασαντένα.

El Greco, Ο καρδινάλιος Fernando Nina Guevara. 1600. Mητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.

El Greco, Η προσωπογραφία του Jorge Manuel Θεοτοκόπουλου. 1603. Μουσείο Καλών Τεχνών. Σεβίλλη. Είναι προσωπογραφία του γιου του καλλιτέχνη. Ο Jorge Manuel ήταν επίσης ζωγράφος, για αυτό και απεικονίζεται με την παλέττα.

El Greco, Προσωπογραφία ενός μοναχού. 1605. Μουσείο Prado. Μαδρίτη.

   Μυστηριώδεις, αινιγματικές, με μεγάλα μαύρα μάτια και έντονο βλέμμα είναι οι γυναίκες των προσωπογραφιών του El Greco.

El Greco, Η κυρία με τη γούνα. 1580. Μουσείο Γλασκόβη.

El Greco, Η κοπέλα με το λουλούδι στα μαλλιά. 1600. Ιδιωτική Συλλογή.

El Greco, Προσωπογραφία μίας κυρίας. 1580. Philadelphia Museum of Art.

El Greco, Η Παρθένος Μαρία. 1590-1600. Μουσείο Καλών Τεχνών. Στρασβούργο.

El Greco, Η  Παρθένος Μαρία. 1595-1600. Μουσείο Prado. Μαδρίτη.


ww.museodelprado.es/index.php?id=995&no_cache=1&L=5&cHash=e002734e82&gbobras%5Badv%5D=0&gbobras%5Bcriterio%5D=1&gbobras%5Bexpuesto%5D=1&gbobras%5Bstring%5D=El+Greco
http://www.metmuseum.org/collection/the-collection-online/search?ft=El+Greco
http://www.artble.com/artists/el_greco
http://www.nortonsimon.org/el-greco/
http://www.wga.hu/html_m/g/greco_el/15/1511grec.html
https://sites.google.com/site/elmondelart/female-portraits-by-el-greco
http://www.philamuseum.org/collections/permanent/102630.html?mulR=524206757|4
http://www.el-greco-foundation.org
http://en.wikipedia.org/wiki/Musée_des_Beaux-Arts_de_Strasbourg