Η Θεσσαλονίκη στο έργο του Κωνσταντίνου Μαλέα

Εικόνες της Θεσσαλονίκης στο έργο του Κωνσταντίνου Μαλέα

   Ο Κωνσταντίνος Μαλέας (Κωνσταντινούπολη 1879-Αθήνα 1928) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους, εισηγητής, μαζί με τον Κωνσταντίνο Παρθένη, του μοντερνισμού στη νεοελληνική ζωγραφική. Οι σπουδές του στο Παρίσι τον έφεραν σε επαφή με τα σύγχρονα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά κινήματα και ιδιαίτερα τον μεταϊμπρεσιανισμό. Το  Νοέμβριο του 1913, αφού την ίδια χρονιά έχει παντρευτεί την Ελένη Τζορμπατζή από τη Σμύρνη, εγκαθίσταται στην πρόσφατα απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη  με τους βαλκανικούς πολέμους (απελευθερώθηκε στις 26 Οκτωβρίου του 1912) ως αρχιμηχανικός του Δήμου Θεσσαλονίκης. Μετά τη μεγάλη πυρκαγιά (Αύγουστος του 1917) εγκαταλείπει τη Θεσσαλονίκη για να εγκατασταθεί στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1917. Λέγεται ότι η πυρκαγιά του 1917 κατέστρεψε σημαντικό αριθμό των έργων του. Πάντως, από την περίοδο  της διαμονής του στη Θεσσαλονίκη (1913-1917) διασώθηκαν κάποιοι πίνακες που απεικονίζουν διάφορες όψεις της πόλης, η οποία διατηρούσε ακόμα τα χαρακτηριστικά μίας οθωμανικής μεγαλούπολης.

   

Κωνσταντίνος Μαλέας, Ηλιοβασίλεμα στη Θεσσαλονίκη. 1913.  Μία μαγική εικόνα της πόλης. 

    Ο ζωγράφος γυρνάει με το καβαλέτο του στους δρόμους στις παρυφές της παλιάς Άνω πόλης, περιηγείται τα βυζαντινά κάστρα και τις παλιές βυζαντινές εκκλησιές που είχαν μετατραπεί σε τζαμιά την εποχή των Οθωμανών και διατηρούσαν ακόμα τους μιναρέδες. Ζωγραφίζει όψεις της πόλης από ψηλά μέχρι το Θερμαϊκό με τα απόκοσμα χρώματα του δειλινού και τα βυζαντινά κάστρα από κάτω προς τα πάνω με τα χρώματα του πρωινού, εικόνες από τα σοκάκια με τα παλιά σπίτια  και τα βυζαντινά εκκλησάκια της Άνω Πόλης. 

   Ας δούμε τους πίνακες του Κωνσταντίνου Μαλέα σε συνδυασμό με παλιές καρτ ποστάλ της ίδιας εποχής.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Άγιοι Απόστολοι. Θεσσαλονίκη. 1914-1917.

Οι Άγιοι Απόστολοι της Θεσσαλονίκης ως τζαμί. 1917.  Παλιά καρτ ποστάλ.

Kωνσταντίνος Μαλέας, Άγιος Γεώργιος. 1914-1917.

Ναός Αγίου Γεωργίου. Η Ροτόντα.  Θεσσαλονίκη. Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Kωνσταντίνος Μαλέας, Ο Άγιος Γεώργιος από το πλατάνι. 1914-1917.

Kωνσταντίνος Μαλέας, Η Αγία Αικατερίνη. Θεσσαλονίκη. 1914-1917.

Η Αγία Αικατερίνη της Θεσσαλονίκης στις αρχές του 20ού αιώνα. Θεσσαλονίκη.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Ο προφήτης Ηλίας. Θεσσαλονίκη. 1914-1917.

R. W. Schultz, S.H. Barnsley, Ο Προφήτης Ηλίας ως τζαμί. 1889-1890. Θεσσαλονίκη.

Kωνσταντίνος Μαλέας, Η Άνω Πόλη.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Τα τείχη της Θεσσαλονίκης.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Τα μνήματα των καταχτητάδων. 1917.

Θεσσαλονίκη. Τουρκικά μνήματα. 1917. Καρτ ποστάλ.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Μνήματα έξω από τη Θεσσαλονίκη. 

https://www.timesnews.gr/%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%B1%CF%82-%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%89%CF%82-%CE%BF-%CF%80/

http://www.artmag.gr/art-history/artists-faces/item/3487-konstantinos-maleas

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%B1%CF%82

https://paletaart.wordpress.com/2013/03/17/%CE%BC%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82-konstantinos-maleas-1879-1928/

http://www.nikias.gr/ell/product/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%B1%CF%82-%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82