O έρωτας στη ζωγραφική: Ντάντε Ροσέττι, Πάολο και Φραντσέσκα του Ρίμινι
Ο γνωστός Προραφαηλίτης ζωγράφος Ντάνιελ Γκάμπριελ Ροσέττι, όπως και οι άλλοι Προραφαηλίτες, εμπνεύστηκε τα έργα του από ιστορίες τραγικών ερώτων που αποτυπώνονται σε διάφορα μεσαιωνικά, αναγεννησιακά αλλά και ρομαντικά ποιητικά κείμενα.
Στο παρακάτω τρίπτυχο έργο απεικονίζει την ιστορία της Ιταλίδας αρχόντισσας Φραντσέσκα του Ρίμινι που ερωτεύτηκε παράφορα τον αδελφό του συζύγου της, τον Πάολο. Η ερωτική ιστορία του Πάολο και της Φραντσέσκας είναι μία από τις ιστορίες που διαβάζουμε στη μεγαλόπνοη ποιητική σύνθεση Θεία Κωμωδία του γνωστού Ιταλού ποιητή Δάντη. Πιο συγκεκριμένα, αυτή την ερωτική ιστορία έχει ως θέμα η 5η Ωδή (Canto V)της Κόλασης της Θείας Κωμωδίας.
Λένε ότι η Φραντσέσκα ήταν υπαρκτό πρόσωπο της εποχής του Δάντη. Πρόκειται για κόρη ενός ευγενή της Ραβέννας που αναγκάστηκε από τον πατέρα της να παντρευτεί το γενναίο αλλά δύσμορφο άρχοντα του Ρίμινι, τον Gianciotto Malatesta, αλλά ερωτεύτηκε τον αδελφό του Πάολο. Στους στίχους του Δάντη ακούμε τη θλιμμένη φωνή της Φραντσέσκα να μιλά για τον "ένοχο" και μοιραίο έρωτά της. Παρά το ότι ο Δάντης φαίνεται να συμπαθεί το ερωτευμένο ζευγάρι για το δυνατό έρωτά του, παρουσιάζει τους δύο νέους-τη Φραντσέσκα και τον Πάολο- να έχουν καταδικαστεί να ζουν αιώνια στην κόλαση λόγω μοιχείας, αφού πρώτα δολοφονούνται από τον οργισμένο σύζυγο της Φραντσέσκα και αδελφό του Πάολο. Σκοτώνονται ακαριαία από το σπαθί του Gianciotto Malatesta τη στιγμή που ανταλλάσσουν το πρώτο τους φιλί. Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα πάντα με τον Ιταλό ποιητή, ο έρωτας του παράνομου ζευγαριού εκδηλώνεται, όταν οι δύο ερωτευμένοι διαβάζουν την ιστορία ενός άλλου παράνομου ερωτικού ζευγαριού, τη μεσαιωνική τρυφερή ερωτική ιστορία του ευγενικού ιππότη Λάνσελοτ με τη βασίλισσα Γκουίνεβερ, γυναίκα του βασιλιά Αρθούρου.
Προσωπογραφία του Δάντη Αλιγκέρι από τον Σάντρο Μποτιτσέλι. Κορυφαίο έργο του Δάντη θεωρείται η ποιητική του σύνθεση Θεία Κωμωδία που αποτελείται από τρία μέρη (Κόλαση-Καθαρτήριο-Παράδεισος). Η Θεία Κωμωδία γράφτηκε την περίοδο 1314-1321.
Λένε ότι η Φραντσέσκα ήταν υπαρκτό πρόσωπο της εποχής του Δάντη. Πρόκειται για κόρη ενός ευγενή της Ραβέννας που αναγκάστηκε από τον πατέρα της να παντρευτεί το γενναίο αλλά δύσμορφο άρχοντα του Ρίμινι, τον Gianciotto Malatesta, αλλά ερωτεύτηκε τον αδελφό του Πάολο. Στους στίχους του Δάντη ακούμε τη θλιμμένη φωνή της Φραντσέσκα να μιλά για τον "ένοχο" και μοιραίο έρωτά της. Παρά το ότι ο Δάντης φαίνεται να συμπαθεί το ερωτευμένο ζευγάρι για το δυνατό έρωτά του, παρουσιάζει τους δύο νέους-τη Φραντσέσκα και τον Πάολο- να έχουν καταδικαστεί να ζουν αιώνια στην κόλαση λόγω μοιχείας, αφού πρώτα δολοφονούνται από τον οργισμένο σύζυγο της Φραντσέσκα και αδελφό του Πάολο. Σκοτώνονται ακαριαία από το σπαθί του Gianciotto Malatesta τη στιγμή που ανταλλάσσουν το πρώτο τους φιλί. Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα πάντα με τον Ιταλό ποιητή, ο έρωτας του παράνομου ζευγαριού εκδηλώνεται, όταν οι δύο ερωτευμένοι διαβάζουν την ιστορία ενός άλλου παράνομου ερωτικού ζευγαριού, τη μεσαιωνική τρυφερή ερωτική ιστορία του ευγενικού ιππότη Λάνσελοτ με τη βασίλισσα Γκουίνεβερ, γυναίκα του βασιλιά Αρθούρου.
Στον πίνακα του Ροσέττι βλέπουμε τρεις σκηνές: Στην αριστερή σκηνή απεικονίζεται ο Πάολο και η Φραντσέσκα να κάθονται αγκαλιασμένοι και να φιλιούνται, ενώ στα γόνατά τους είναι ανοιχτό το βιβλίο προφανώς με την ιστορία του Λάνσελοτ και της Γκουίνεβερ. Στο κέντρο απεικονίζονται δύο ποιητές δαφνοστεφανωμένοι, ο Δάντης και ο Βιργίλιος, να κοιτάζουν προς τα δεξιά όπου απεικονίζεται το ερωτευμένο ζευγάρι αγκαλιασμένο να βυθίζεται στην κόλαση μετά από τη δολοφονία του.
Ντ. Γκ. Ροσέττι, Πάολο και Φραντσέσκα του Ρίμινι. 1855. Βρίσκεται στην Πινακοθήκη Tate Britain του Λονδίνου.
...Και άλλοι καλλιτέχνες έχουν εμπνευσθεί από την ερωτική ιστορία των δύο νέων.
Al. Cabanel, O θάνατος της Φραντσέσκα του Ρίμινι και του Πάολο Μαλατέστα. 1870. Βρίσκεται στο Musée d' Orsays στο Παρίσι.
J. Auguste Dominique Ingres, ο Gianciotto ανακαλύπτει τον Πάολο και τη Φραντσέσκα. 1819.
Anselm Feuerbach, Πάολο και Φραντσέσκα. 1864. Νομίζω σε Ιδιωτική Συλλογή.
Marie Philippe Coupin de la Couperie, ο τραγικός έρωτας της Φραντσέσκα του Ρίμινι. 1812. Napoleon Museum στο Arenenberg.
Fr. Dicksee, Πάολο και Φραντσέσκα. 1892. Ιδιωτική συλλογή.
To διάσημο ερωτικό σύμπλεγμα του Γάλλου γλύπτη Ροντέν που είναι γνωστό με το όνομα Το φιλί απεικονίζει το φιλί της Φραντσέσκα του Ρίμινι με τον Πάολο. O πρώτος τίτλος του έργου ήταν Φραντσέσκα του Ρίμινι.
Aug. Rodin, Το φιλί. 1888-89. Μουσείο Ροντέν στο Παρίσι.
O τραγικός έρωτας της Φραντσέσκα του Ρίμινι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και για πολλούς μουσικοσυνθέτες. Για παράδειγμα, ο Ρώσος συνθέτης Τσαϊκόφσκυ συνέθεσε το 1876 το συμφωνικό ποίημα Η Φραντσέσκα του Ρίμινι -Συμφωνική Φαντασία, o.p. 32. (βλ. http://en.wikipedia.org/wiki/Francesca_da_Rimini_(Tchaikovsky). Στο λιμπρέτο του Τσαϊκόφσκυ στηρίχτηκε αργότερα, το 1904, ο Ραχμάνινοφ για να συνθέσει την όπερα Η Φραντσέσκα του Ρίμινι σε δύο πράξεις (βλ. http://en.wikipedia.org/wiki/Francesca_da_Rimini_(Rachmaninoff)). Επίσης, υπάρχουν πολλές ιταλικές όπερες με το ίδιο θέμα.
http://www.musee-orsay.fr/en/collections/works-in-focus/painting/commentaire_id/the-death-of-francesca-da-rimini-and-paolo-malatesta-8935.html?tx_commentaire_pi1%5BpidLi%5D=509&tx_commentaire_pi1%5Bfrom%5D=841&cHash=36b04cd140
http://www.wisdomportal.com/Romance/Paolo-Francesca.html
http://musees.angers.fr/accueil/uvres-choisies/musee-des-beaux-arts/ingres-paolo-et-francesca/index.html
http://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=32976&size=large
http://www.wisdomportal.com/Romance/Paolo&Francesca-Art.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Marie-Philippe_Coupin_de_la_Couperie
http://www.rodinmuseum.org/
ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΟ ΒΙΒΛΙΟ,ΣΕ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΟΧΕΣ.
ΑπάντησηΔιαγραφή