Τρόπος εξέτασης του μαθήματος «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» Γ ΓΕΛ Πανελ. Εξετάσεις 2019-20

Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2015

Ένας πίνακας του William Kay Blacklock


Ένας πίνακας του William Kay Blacklock

Άρχισε να κάνει κρύο. Για αυτό, ιδού ένας πίνακας του Βρετανού ζωγράφου William Kay Blacklock (1872-1922). Mία νεαρή γυναίκα, ανοίγει την πόρτα της αυλής του αγροτικού σπιτιού, κουβαλώντας ξύλα για τη φωτιά. 


William Kay Blacklock, Φέρνοντας ξύλα για τη φωτιά στο σπίτι. 1910. Ιδιωτική Συλλογή.


Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2015

Το φθινόπωρο στη ζωγραφική. Πίνακες του Shibada Zeshin

Στο φως του φθινοπωρινού φεγγαριού

  Συνεχίζω με Ιαπωνικές φθινοπωρινές εικόνες. Είναι μία λυρική σύνθεση του Ιάπωνα καλλιτέχνη Shibada Zeshin (1807-1891) που απεικονίζει τη μελαγχολία της φθινοπωρινής φύσης στο φως του φεγγαριού.

Shibada Zeshin, Φθινοπωρινά χόρτα στο φως του φεγγαριού.  1872-1891. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.

Shibada Zeshin, Φθινοπωρινά χόρτα στο φως του φεγγαριού.  1872-1891. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.

Shibada Zeshin, Φθινοπωρινά χόρτα στο φως του φεγγαριού.  1872-1891. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη. Το έργο είναι δίφυλλο και αποτελείται από δύο πλαίσια-πίνακες.

http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/1975.268.137

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Χρυσάνθεμα. Πίνακες του Ουμβέρτου Αργυρού

Χρυσάνθεμα του Ουμβέρτου Αργυρού

…Συνεχίζω με τα φθινοπωρινά χρυσάνθεμα…Δύο πίνακας του Ουμβέρτου Αργυρού (1882/84-1963), ενός σημαντικού ζωγράφου της νεοελληνικής τέχνης, που υπήρξε και καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Η κυρία με τα χρυσάνθεμα. Ιδιωτική Συλλογή.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Χρυσάνθεμα. Ιδιωτική Συλλογή.

Βάζο με χρυσάνθεμα του Theodore Robinson

Χρυσάνθεμα

Ας συνεχίσουμε με το αγαπημένο μου θέμα, τα χρυσάνθεμα. Ένας ακόμα πίνακας που απεικονίζει χρυσάνθεμα. Ο Αμερικανός ιμπρεσιονιστής Theodore Robinson ζωγραφίζει ένα κινέζικο βάζο με πολύχρωμα χρυσάνθεμα. Δίπλα στο βάζο βιβλία!

Theodore Robinson, Χρυσάνθεμα σε κινέζικο βάζο. Γύρω στα 1873.


Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Παλιές φωτογραφίες από το μέτωπο του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-1941

Παλιές φωτογραφίες από το Αλβανικό Μέτωπο

  Στην ιστοσελίδα του ΓΕΘΑ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) υπάρχει πλούσιο υλικό για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ( http://www.geetha.mil.gr/media/1_istorika/1940/index.html). Πρόκειται για πρωτογενείς ιστορικές πηγές, όπως έγγραφα αρχείων, εφημερίδες εποχής, φωτογραφίες, αφίσες, σκίτσα. Από το φωτογραφικό υλικό επιλέγω κάποιες φωτογραφίες του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών που όχι μόνο αποτελούν ανεκτίμητα ιστορικά ντοκουμέντα, αλλά διακρίνονται και για την αισθητική τους αξία.

Μαύρες φιγούρες στο λευκό του χιονιού αποτυπώνονται στην ασπρόμαυρη φωτογραφία. Θα μπορούσε να είναι σκίτσο ή πίνακας ζωγραφικής.

Εντυπωσιακά τα λευκά πανωφόρια των χιονοδρόμων. Σαν σε εκδρομή σε χιονοδρομικό κέντρο. Όμως, ήταν πόλεμος!

Μία χαρούμενη σκηνή στο μέτωπο. Χαρούμενη, βέβαια, για αυτούς που είχαν να λαμβάνουν γράμματα και δέματα...

Ώρες χαλάρωσης στο μέτωπο.

Δεν είναι μύθος. Ναι, πράγματι υπήρξαν οι Γυναίκες της Πίνδου.  

Σκληρή δουλειά σε δύσκολες συνθήκες...

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

Πίνακες του Ουμβέρτου Αργυρού από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940

Εικόνες από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940

…και μία επετειακή ανάρτηση!  Είναι τρεις πίνακες του Ουμβέρτου Αργυρού (1882/84-1963) από το ελληνοαλβανικό μέτωπο του 1940. Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου (1940-41) ο Αργυρός με εντολή της κυβέρνησης Μεταξά πήγε στο μέτωπο ως επίσημος πολεμικός εικονογράφος για να απεικονίσει σκηνές από την καθημερινότητα και τις μάχες του ελληνικού στρατού. Αποτέλεσμα αυτής της αποστολής ήταν πάνω από τριάντα πίνακες που σήμερα βρίσκονται στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας. Για το έργο του στο μέτωπο τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών (1952) και έγινε Ακαδημαϊκός (1959).


Ουμβέρτος Αργυρός, πορεία προς το μέτωπο. Πορεύονται στα χιόνια για να υπερασπιστούν την πατρίδα σ' ένα ονειρικό χιονισμένο τοπίο...

Ουμβέρτος Αργυρός, το καταφύγιο.  Στρατιώτες έξω από χιονισμένο καταφύγιο κάπου στο αλβανικό μέτωπο. Μία σχεδόν ονειρική ιμπρεσιονιστική εικόνα που δεν θυμίζει πόλεμο...


Ουμβέρτος Αργυρός, Μέλη της ΕΟΝ στην Αλβανία. Προπαγανδιστικό έργο για την προσφορά της ΕΟΝ.

Εκτός από τον Αργυρό και ο ζωγράφος Αλ. Αλεξανδράκης απεικόνισε πολλές σκηνές από το ελληνοαλβανικό μέτωπο. Βλ. Βλ. και τους πίνακες του Αλ. Αλεξανδράκη από το μέτωπο στο http://annagelopoulou.blogspot.gr/2011/10/1940.html

Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2015

Το Φθινόπωρο στη ζωγραφική. Πίνακες του Αμερικανού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Theodore Robinson

Στη λιακάδα του Οκτωβρίου


   Σήμερα είναι μία ηλιόλουστη φθινοπωρινή ημέρα. Για αυτό, ιδού εικόνες με ηλιόλουστες ημέρες του Οκτωβρίου από τον Αμερικανό ζωγράφο Theodore Robinson (1852-1896), που θεωρείται από τους εισηγητές του ιμπρεσιονισμού στην αμερικανική τέχνη.

Theodore Robinson, Φθινοπωρινή λιακάδα στο δάσος. 1888. Griswold Μουσείο. Φλωρεντία. Στα πόδια της γυναίκας βλέπουμε ξύλα. Φαίνεται ότι επωφελείται της φθινοπωρινής λιακάδας για να μαζέψει ξύλα στο δάσος.

Theodore Robinson, Κορίτσι που κεντά στη λιακάδα του Οκτωβρίου. Giverny. 1891. Ιδιωτική Συλλογή.

Ο Theodore Robinson είχε ταξιδέψει στη Γαλλία και είχε έρθει σε επαφή με τον γαλλικό ιμπρεσιονισμό, από τον οποίο επηρεάστηκε. Είχε μάλιστα εγκατασταθεί (όπως και άλλοι Αμερικανοί ζωγράφοι) για κάποιο διάστημα στην κωμόπολη Giverny, όπου ζούσε στην εξοχική κατοικία του ο γνωστός Γάλλος ζωγράφος Cl. Monet, με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά. 

Theodore Robinson, Κοπέλα που κεντά. 1891. Giverny. Ιδιωτική Συλλογή.

Theodore Robinson, Ένας κήπος στη Νορμανδία. 1891 περίπου. Ιδιωτική Συλλογή.



Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2015

Στο φως του φεγγαριού. Δύο πίνακες του Utagawa Hiroshige και χαϊκού του Κομπαγιάσι Ίσσα για το φεγγάρι.


Στο φως του φεγγαριού.

   Συνεχίζω με εικαστικές και ποιητικές εικόνες Ιαπώνων καλλιτεχνών. 
Τέσσερα λυρικά χαϊκού του Ίαπωνα ποιητή Κομπαγιάσσι Ίσσα (1763-1827) που εκφράζουν εικόνες-αισθήματα για το φως του φεγγαριού και δύο πίνακες του Utagawa Hiroshige (1797-1858) με πανσέληνο. 

Μια θύρα καλή
στο απαλό σεληνόφως
γύρεψα, βρήκα.

Μόνη στο σπίτι
κι αυτή θα βλέπει τώρα
την πανσέληνο.

Utagawa Hiroshige, Άποψη της Τσουκάντα στο φως της πανσέληνου με γυναίκα στο μπαλκόνι. 1856.


Σαν αποπιούμε
θα κάτσουμε να δούμε
την πανσέληνο.

Έτσι είν' ο κόσμος:
τ' ολόγιομο φεγγάρι
κι αυτό εκλείπει.

(Βλ. Ο κόσμος της πάχνης. Σαραντατρία Χαϊκού του Ματσούο Μπασό και του Κομπαγιάσι Ίσσα, απόδοση Δ. Καψάλη, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2008, 33-36).

Utagawa Hiroshige, Φθινοπωρινά λουλούδια στο φως της πανσέληνου. 1853

Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2015

Χρυσάνθεμα του Utagawa Hiroshige

Γιαπωνέζικα Χρυσάνθεμα

 Τα χρυσάνθεμα-και γενικά τα θεματικά μοτίβα από τη φύση-είναι από τα αγαπημένα θέματα των Ιαπώνων ζωγράφων. Ιδού, λοιπόν, τρία από τα πολλά έργα του Utagawa Hiroshige (1797-1858), γνωστού Ιάπωνα ζωγράφου της περιόδου Edo, που απεικονίζουν χρυσάνθεμα. O Hiroshige είναι γνωστός για τα έργα του με τοπία, πουλιά και λουλούδια.


Utagawa Hiroshige, Χρυσάνθεμα σε σχήμα βεντάγιας. 1840. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν.Υόρκη.


Utagawa Hiroshige, Χρυσάνθεμα. 1840. Ιστιτούτο Τέχνης του Σικάγο.

Utagawa Hiroshige, Χρυσάνθεμα.



Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015

Μετά τη βροχή. Πίνακες του Μιχάλη Οικονόμου

Η βροχή στη ζωγραφική. Πίνακες του Μιχάλη Οικονόμου

  Επιστρέφω στον αγαπημένο μου Μιχάλη Οικονόμου (1888-1933), εισηγητή του μοντερνισμού στη νέα ελληνική ζωγραφική, με δύο ονειρικές εικόνες που αναπαραστούν με αχνά χρώματα θαλασσινά τοπία "μετά τη βροχή".
   Ένα λευκό σπίτι με κόκκινη τέντα στην ακρογιαλιά καθρεφτίζεται στη θάλασσα. Διακρίνουμε τη λευκή φιγούρα μιας γυναίκας στην αμμουδιά και ενός ψαρά στη βάρκα.   Υπέροχες φωτοσκιάσεις που προσδίδουν ατμόσφαιρα ονείρου σ' ένα στιγμιότυπο "μετά τη βροχή".

Μιχάλης Οικονόμου (1888-1933), Μετά τη βροχή. Ιδιωτική Συλλογή.

Ακόμα ένα στιγμιότυπο "μετά τη βροχή". Εδώ τα χρώματα είναι πιο σκοτεινά και η ατμόσφαιρα απόκοσμη.
Μιχάλης Οικονόμου (1888-1933), Μετά τη βροχή. Ιδιωτική Συλλογή.

Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2015

Χρυσάνθεμα του Γιώργου Ιακωβίδη

Χρυσάνθεμα. Πίνακες του Γιώργου Ιακωβίδη

Φθινοπωρινά λουλούδια είναι τα χρυσάνθεμα και συνδέονται κυρίως με τον μήνα Οκτώβριο. Για αυτό, ιδού δύο πίνακες με χρυσάνθεμα δια χειρός του γνωστού ζωγράφου της νεότερης ελληνικής τέχνης Γιώργου Ιακωβίδη (1853-1932). 

Γιώργος Ιακωβίδης (1853-1932), Βάζο με χρυσάνθεμα. Εθνική Πινακοθήκη.

Γιώργος Ιακωβίδης (1853-1932), Χρυσάνθεμα. Ιδιωτική Συλλογή.


Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2015

To Φθινόπωρο στη ζωγραφική. Ένας πίνακας του Βέλγου ζωγράφου Jean Beauduin με χρυσάνθεμα και ένα ποίημα του Κ. Καρυωτάκη

Είναι ένας φθινοπωρινός πίνακας του Βέλγου ζωγράφου Jean Beauduin (1851-1916) που μου θύμισε ένα ποιηματάκι του Κώστα Καρυωτάκη. 

Jean Beauduin, Γυναίκα με κόκκινο πανωφόρι και λευκά χρυσάνθεμα. 1901. Ιδιωτική Συλλογή. To τοπίο είναι φθινοπωρινό. Κίτρινα φύλλα πεσμένα στο μονοπάτι. Μία γυναίκα με κόκκινο πανωφόρι στέκεται δίπλα σε λευκά χρυσάνθεμα.

Κ. Καρωτάκης, Όταν ήρθες

Εσβήναν τα χρυσάνθεμα σαν πόθοι
στον κήπον όταν ήρθες. Εγελούσες
γαλήνια, σα λευκό χαμολουλούδι.
Αμίλητος, τη μέσα μου μαυρίλα
την έκανα γλυκύτατο τραγούδι

Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2015

Το σχολείο στη ζωγραφική. Πίνακες του Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski

Μαθητές και μαθήτριες. Πίνακες του Nikolaj Petrovich Bogdanov Belsky

  Συνεχίζω με πίνακες του Ρώσου ζωγράφου Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski (1868-1945), που απεικονίζουν σκηνές από τη σχολική ζωή της Ρωσικής υπαίθρου. Μικρά αγροτόπαιδα, ντυμένα με τις παραδοσιακές ρωσικές ενδυμασίες,  προσπαθούν να μάθουν γράμματα και να διαβάσουν τα μαθήματά τους...
  Ο παρακάτω πίνακας είναι από τους πιο γνωστούς του Bogdanov Belski, Aγόρια στην τάξη κάνουν αριθμητικές πράξεις και υπολογισμούς...

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Αριθμητικές πράξεις στο δημοτικό σχολείο του S. Rashinsky. 1895. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα.

   Ένας μικρός μαθητής, καθισμένος στο ξύλινο θρανίο, σκέφτεται για να γράψει την έκθεσή του. Είναι ντυμένος φτωχικά...
Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Έκθεση. 1903.

Δύο μαθήτριες με τις παραδοσιακές ρωσικές μαντήλες...

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Μαθήτριες. 1901.

   Τα "πρωτάκια" μαθαίνουν το αλφάβητο...

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Πρωτάκια.

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Μαθητές στην τάξη. 1918.

Μία μαθήτρια διαβάζει τα μαθήματά της το βράδυ, υπό το φως της λάμπας. Είναι ξυπόλητη.

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Μαθήτρια που διαβάζει δίπλα σε λάμπα.

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Κάνει τα μαθήματά του

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Κάνοντας τα μαθήματά τους.

   Ασφαλώς, "η γνώση είναι δύναμη" για αυτά τα φτωχά αγροτόπαιδα της Ρωσίας. 

Nikolaj Petrovich Bogdanov Belski, Αναγνώστες βιβλίου ή η γνώση είναι δύναμη. 1920.

Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2015

Το σχολείο στη ζωγραφική. Ένας πίνακας του Nikolaj Bogdanov Belski

Το σχολείο στη ζωγραφική

     Είναι ένας αγαπημένος μου πίνακας με θέμα "το σχολείο". O Ρώσος ζωγράφος Nikolaj Petrovich Bogdanov Belsky (1868-1945) απεικονίζει με τρυφερότητα ένα αγόρι φτωχικά ντυμένο να στέκεται στην πόρτα της σχολικής αίθουσας και να κοιτάζει τους μαθητές εν ώρα σχολικής εργασίας.
    Ο Bogdanov Belsky  συνήθιζε να ζωγραφίζει εικόνες από την καθημερινή ζωή της ρωσικής αγροτικής υπαίθρου και ιμπρεσιονιστικά τοπία.


Nikolaj Petrovich Bogdanov Belsky, Στην πόρτα του σχολείου. 1897. Κρατικό Μουσείο Ρωσίας. Αγ. Πετρούπολη. Είναι η εικόνα ενός σχολείου της ρωσικής υπαίθρου. Γιατί άραγε στέκεται στην πόρτα το φτωχό αγόρι; είναι ένας μαθητής που έχει καθυστερήσει; Ή ένα αγόρι που θα ήθελε να πάει στο σχολείο, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα, λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών;

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015

Η βροχή στη ζωγραφική. Ομπρέλες του Ρενουάρ

Ομπρέλες του Ρενουάρ

   Έβρεχε δυνατά σήμερα…για αυτό, ιδού ένας πίνακας του γνωστού Γάλλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Πιέρ Ωγκύστ Ρενουάρ (1849-1911) με θέμα τη βροχή. Πρόκειται για μία πολυπρόσωπη σύνθεση, που απεικονίζει φωτογραφικά ένα στιγμιότυπο σε πολυσύχναστο δρόμο στο Παρίσι εν ώρα βροχής. Η βροχή μάλλον μόλις έχει αρχίσει…Γυναίκες και άνδρες έχουν ανοίξει ή ανοίγουν τις μαύρες ομπρέλες τους…Στο ένα μισό του πίνακα κυριαρχούν οι ομπρέλες, ενώ στο κάτω μισό το βλέμμα του ζωγράφου εστιάζει σε πέντε μορφές, σ' ένα ζευγάρι και σε μία γυναίκα με τις δύο κόρες της.
   Σε πρώτο πλάνο μία νεαρή γυναίκα με σοβαρή έκφραση συνοδεύεται από ένα νεαρό άνδρα με ομπρέλα που την κοιτάζει με τρυφερότητα. Στα δεξιά βλέπουμε δύο κοριτσάκια με τη χαμογελαστή μητέρα τους που κρατά επίσης ομπρέλα. Το μικρότερο κοριτσάκι κρατά ένα στεφάνι και μας κοιτάζει...

Πιέρ Ωγκύστ Ρενουάρ, Οι Ομπρέλες. 1881-1886. Εθνική Πινακοθήκη. Λονδίνο. Ένας εμβληματικός πίνακας του Γάλλου ζωγράφου με τίτλο το αναγκαίο αξεσουάρ για τη βροχή, την ομπρέλα. Οι λεπτομέρειες της ενδυμασίας των γυναικών και των κοριτσιών απεικονίζονται με δεξιοτεχνία.



Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

Γυναίκες με λουλούδια. Δύο πίνακες του S. L. Alma Tadema

Γυναίκες με λουλούδια

   Είναι δύο πίνακες του S. L. Alma Tadema (1836-1912), που απεικονίζουν γυναίκες με λουλούδια. Πρόκειται για εξιδανικευμένες "εικόνες" με εμφανή επιρροή από τον κόσμο της  ελληνικής-ρωμαϊκής αρχαιότητας από όπου αντλούσε τα θέματά του ο ζωγράφος. Αισθητισμός, κλασικισμός και ακαδημαϊσμός συνυπάρχουν στο έργο του Tadema (βλ. https://el.wikipedia.org/wiki/Λώρενς_Άλμα-Τάντεμα).

S. L. Alma Tadema, Τα τελευταία τριαντάφυλλα. 1872. Ιδιωτική Συλλογή.

S. L. Alma Tadema, Στο περιστύλιο. 1866. Ιδιωτική Συλλογή.


Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2015

Απόγευμα στη θάλασσα. Ένας πίνακας του William Merritt Chase

Aπόγευμα στη θάλασσα

   Αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας αποπνέει από το στιγμιότυπο που απεικονίζεται στον παρακάτω πίνακα του William Merritt Chase. Είναι ένα παραθαλάσσιο τοπίο. Η νεαρή γυναίκα κρατά με τρυφερότητα το μικρό παιδί της στην αγκαλιά. Το μεγαλύτερο παιδί, ένα κοριτσάκι, έχει γυρισμένη την πλάτη της στο κοινό και κοιτάζει την ήρεμη θάλασσα. Δύο σκυλάκια πλαισιώνουν την παρέα. Το ένα κοιτάζει και αυτό τη θάλασσα και το άλλο το κοινό. Είναι ήσυχο απόγευμα στη θάλασσα...



William Merritt Chase, Απόγευμα στη θάλασσα. 1888. Ιδιωτική Συλλογή.