Η κενή καρέκλα. Πίνακες ζωγραφικής του Samuel Luke Fildes και Vincent Van Gogh

Με αφορμή την "άδεια καρέκλα" του Ντίκενς

   Συνεχίζω με έργα του Βρετανού εικονογράφου, χαράκτη και ζωγράφου Samuel Luke Fildes   (1843-1927).
   Η "κενή καρέκλα" είναι μία εικόνα που ο Fildes σχεδίασε, όταν πέθανε ο γνωστός συγγραφέας Κάρολος Ντίκενς (1870). Ο Fildes απεικονίζει το άδειο δωμάτιο-γραφείο του συγγραφέα στο σπίτι του στο Gad' s Hill μία ημέρα αμέσως μετά το θάνατο του Ντίκενς (9 Ιουνίου 1870). Ο καλλιτέχνης δίνει έμφαση στην κενή καρέκλα μπροστά από το γραφείο που προφανώς συμβολίζει την απώλεια και απουσία του συγγραφέα. Η εικόνα δημοσιεύτηκε στο Χριστουγεννιάτικο τεύχος του έτους 1870 του περιοδικού "The Graphic".
  Στο πρώτο τεύχος (1869) του περιοδικού αυτού ο Fildes είχε δημοσιεύσει την εικόνα "Άστεγοι και πεινασμένοι", από την οποία εντυπωσιάστηκε ο Ντίκενς και για αυτό του ανέθεσε να εικονογραφήσει το τελευταίο βιβλίο του "Το μυστήριο του Edwin Drood", το οποίο έμεινε ημιτελές.
(βλ. και προηγούμενη ανάρτηση http://annagelopoulou.blogspot.gr/2016/01/samuel-luke-fildes.html)
   Ο Fildes ήταν έτοιμος να επισκεφθεί τον Ντίκενς για να του δείξει τις εικόνες που είχε σχεδιάσει για το βιβλίο, όταν πληροφορήθηκε τον αιφνίδιο θάνατο του συγγραφέα. Συγκλονισμένος από την είδηση, επισκέφθηκε την οικογένεια του συγγραφέα στο Gad's Hill, όπου φιλοξενήθηκε για κάποιο διάστημα και ζωγράφισε την "κενή καρέκλα".

Samuel Luke Fildes,  H κενή καρέκλα, Gad Hill, 7 Ιουνίου 1870. Εικόνα από το γραφείο του Ντίκενς στο σπίτι του συγγραφέα στο Gad Hill, μία μέρα μετά τον θάνατό του. 1870. Χαρακτικό στο περιοδικό "The Graphic". Λονδίνο.

   Το χαρακτικό του Fildes με την κενή καρέκλα του Ντίκενς αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το κοινό αλλά και από άλλους ζωγράφους. Έγιναν πολλές ανατυπώσεις και οι Άγγλοι κρεμούσαν τα αντίγραφα κυρίως στους τοίχους των γραφείων τους. Ο Fildes ζωγράφισε και μία υδατογραφία με το ίδιο θέμα και έχοντας ως βάση το χαρακτικό.

Samuel Luke Fildes,  H άδεια καρέκλα. Υδατογραφία. Ζωγραφισμένη η εικόνα του χαρακτικού. 1870. Ελεύθερη Βιβλιοθήκη της Φιλαδέλφειας. ΗΠΑ.

Samuel Luke Fildes, Κοιμάται βαθιά. Μία από τις εικόνες-χαρακτικά για το ημιτελές βιβλίο του Ντίκενς "Το μυστήριο του Edwin Drood". 1870. Μουσείο Βικτώρια και Αλμπερτ (V&A Museum). Λονδίνο.

"Η κενή καρέκλα" του Fildes άσκησε επιρροή στον γνωστό Ολλανδό ζωγράφο V. Van Gogh. Ο Van Gogh ήταν φανατικός αναγνώστης εικονογραφημένων περιοδικών και γνώριζε τα χαρακτικά του Fildes στο "The Graphic".  Εκτιμούσε ιδιαίτερα τον Fildes, όπως φαίνεται από την αλληλογραφία του, στην οποία υπάρχουν αναφορές για τα έργα του Βρετανού εικονογράφου.

Vincent Van Gogh,  H καρέκλα με την πίπα του Βαν Γκογκ. 1888. Εθνική Πινακοθήκη. Λονδίνο.

   Θεωρείται ότι οι δύο κενές καρέκλες, που ζωγράφισε ο Βαν Γκογκ το 1888 στην Arl, έχουν αναφορά στο έργο του Fildes.

Vincent Van Gogh,  H καρέκλα του Γκωγκέν, 1888. Μουσείο Van Gogh. Άμστερνταμ.

…Και ο Robert Buss, Βρετανός εικονογράφος και ζωγράφος, ο οποίος είχε εικονογραφήσει βιβλία του Ντίκενς, επηρεάστηκε από την "κενή καρέκλα" του Fildes. Στο έργο "Το όνειρο του Ντίκενς" απεικονίζει τον συγγραφέα να κάθεται στην καρέκλα του γραφείου του και να ανακαλεί τις μορφές των ηρώων των έργων του. Ο Buss ζωγράφισε το έργο μετά το θάνατο του Ντίκενς, την περίοδο 1870-1875.

Robert Βuss, Το όνειρο του Ντίκενς. Μετά το 1870. Μουσείο Ντίκενς 

στη 48 Doughty str. Λονδίνο. Ένα δημοφιλές έργο για το αγγλικό κοινό, όπως και τα βιβλία του Ντίκενς. Οι αχνές οπτασίες των ηρώων των κειμένων του Ντίκενς αιωρούνται μπροστά από τον συγγραφέα που κάθεται αναπαυτικά στην καρέκλα του και ονειρεύεται... Το έργο του Buss έμεινε ημιτελές. Δεν πρόλαβε να το ολοκληρώσει, γιατί πέθανε το 1875.

http://www.thefamousartists.com/luke-fildes

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Samuel_Luke_Fildes_-_The_Empty_Chair_(The_Graphic,_1870).jpg
http://www.victorianweb.org/painting/fildes/drawings/7.html
https://libwww.freelibrary.org/dickens/blog.cfm?postid=1522
http://libwww.freelibrary.org/diglib/SearchItem.cfm?searchKey=8998057010&ItemID=cdc102108
http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/vincent-van-gogh-van-goghs-chair
http://www.vggallery.com/painting/p_0498_0499.htm
http://www.vangoghmuseum.nl/en/collection/s0048V1962
http://www.vam.ac.uk/users/album/16963
http://dickensmuseum.com
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dickens_dream.jpg