Τρόπος εξέτασης του μαθήματος «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» Γ ΓΕΛ Πανελ. Εξετάσεις 2019-20

▼

Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Ιστιοφόρα. Ένα ποίημα του Γιώργου Θέμελη και πίνακες με ιστιοφόρα του Νικόλαου Χειμώνα

Ιστιοφόρα του Γιώργου Θέμελη και του Νικόλαου Χειμώνα

   Σήμερα φυσάει...και σκέφτηκα ότι είναι ο κατάλληλος καιρός για να πλεύσουν τα ιστιοφόρα, τα καράβια με τα πανιά...Κατάλληλος καιρός για ιστιοπλοΐα...
     Στη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης βρίσκεται ένας υπέροχος πίνακας του Νικόλαου Χειμώνα (1866-1929), που απεικονίζει βάρκες με λευκά πανιά να αρμενίζουν στη θάλασσα με φόντο τα λευκά σύννεφα του ουρανού... Το αριστούργημα του Νικόλαου Χειμώνα μου θύμισε το στίχο "τα καράβια είναι σα θλιμμένα μυστικά" από το λυρικό ποίημα του Γιώργου Θέμελη, "Ιστιοφόρα". 

Νικόλαος Χειμώνας (1866-1929), Ιστιοπλοΐα, 1927, Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

  O Nικόλαος Χειμώνας (1866-1929) είναι ένας εξαιρετικός τοπιογράφος που γεννήθηκε στην Ευπατορία της Κριμαίας από πατέρα Έλληνα και έζησε πολλά χρόνια στη Ρωσία. Σπούδασε ζωγραφική στην τότε Αγία Πετρούπολη και συνέχισε τις σπουδές του στην Ευρώπη, όπου γνώρισε τον γαλλικό ιμπρεσιονισμό. Επέστρεψε στη Ρωσία και έγινε γνωστός για το έργο του. Μετά τη Ρωσική Επανάσταση εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, στη χώρα της καταγωγής του πατέρα του, την οποία είχε επισκεφθεί νωρίτερα και είχε γοητευτεί από τις φυσικές ομορφιές και τους αρχαιολογικούς χώρους της. Έχει ζωγραφίσει πολλές θαλασσογραφίες με ιστιοφόρα.

Νικόλαος Χειμώνας (1866-1929), Ηλιοβασίλεμα και ιστιοφόρο.

Γιώργος Θέμελης, Ιστιοφόρα

Τα καράβια είναι σαν τα θλιμμένα μυστικά.
(Πανιά ριχτά, χείλος στη θάλασσα.)
Σαν τα θλιμμένα μυστικά που λησμονήθηκαν.

Μπορείς να τ’ αγγίξεις, να τ’ αφουγκραστείς.
Κάτι έχουν να πουν, τα καλύπτει, δεν μπορούν.
Σε κοιτάζουν, μάτια μεγάλα, σου χαρίζουν ονόματα:

ΜΑΙΡΗ, ΜΑΡΙΝΑ, ΕΛΠΙΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ…
Νικόλαος Χειμώνας (1866-1929), Ιστιοφόρα.

Μπορεί να λάμψουν αμμουδιές, φυσιογνωμίες, ν’ ακουστούν
Φωνές και βόγκοι από ταξίδια που κάναμε.

Να πω τη μαύρη αλήθεια: Δε πάτησα ποτέ
Σε ξύλινο παλιό σκαρί, φοβόμουν τον καιρό,
Φοβόμουν τη σκοτεινή –κάτω μαύρη– ρωγμή.

Από τη συλλογή Συνομιλίες (1953) του Γιώργου Θέμελη
Νικόλαος Χειμώνας (1866-1929), Σκηνή λιμανιού.

Νικόλαος Χειμώνας (1866-1929), Βάρκες στη θάλασσα. 1919.

στις

2 σχόλια:

  1. Rosa Mund12 Αυγούστου 2019 στις 1:52 μ.μ.

    Τι ωραίο ποίημα! Το είχα ξεχάσει εντελώς. Ωραίος και (ο άγνωστος για μένα) ζωγράφος Νικόλαος Χειμώνας.


    ΤΟ ΠΛΟΙΟ

    Οι εκδοχές όλες υπάρχουν,
    της φαντασίας περιοχές,
    απ' όπου περνάς,
    όπου πήγες κι όπου θα πας.

    Τρικυμίες πολλές, τιμωρίες,
    η γαλήνη αδιάφορη, πυκνή
    κι οδυνηρή κάποτε.
    Κι ύστερα πάλι σαν αρχή,
    ξεκίνημα πάλι, απ' την αρχή...
    Ως πότε μπορεί ν' αρχίζει
    κανείς τη ζωή του;
    Καθώς ξεκινά πάντοτε, την αχάραχτη αυγή,
    αφήνοντας το ξένο λιμάνι,
    όπου ηδονικά, ίσως έχει ξεκουραστεί.

    Αφού ακόμα και την επιστροφή
    έχεις φανταστεί.
    Εσένα που ξέρεις τι σε περιμένει,
    τι σου απομένει να κάνεις;
    Πού θα πας,
    πού να βρεθείς θέλεις;
    Για σένα δεν υπάρχει ούτε Ιθάκη,
    δεν υπάρχει επιστροφή πραγματική
    για σε που γνωρίζεις,
    πως η πορεία του πλοίου υπάρχει,
    μονάχα η ζωή σου για να ξοδευτεί.

    Τι σου ψιθυρίζει λοιπόν
    η φοβερή εκείνη φωνή,
    καθώς η ψυχή σου οδηγεί
    την πορεία τού πλοίου;
    Τι λοιπόν σου έχει πει,
    μίλησε...
    Δεν σου δίδαξε ακόμα
    η αποτρόπαια αυτή και θαυμάσια φωνή,
    πως μονάχα η σιωπή μπορεί
    να χορτάσει την αστείρευτη δίψα σου
    για την ιδανική πλάνη;

    ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ, Το πλοίο (1955)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αννα Αγγελοπούλου31 Αυγούστου 2019 στις 9:35 π.μ.

      Το αγαπώ πολύ αυτό το ποίημα της Ζωής Καρέλλη. Ευχαριστώ πολύ που μου το θύμισες. Συγγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση, αλλά δεν είχα πρόσβαση στο Διαδίκτυο αυτό το διάστημα.

      Διαγραφή