Πίνακες ζωγραφικής με θέμα το Χειμώνα: χιονισμένα τοπία του Κάσπαρ Νταβίντ Φρίντριχ

Τα χιονισμένα τοπία του Κάσπαρ Νταβίντ Φρίντριχ

    Ασφαλώς δεν είναι περίεργο που ένας Βορειογερμανός, όπως ο Κάσπαρ Νταβίντ Φρίντριχ, απεικονίζει συχνά στους πίνακες του χειμωνιάτικα ομιχλώδη χιονισμένα τοπία, αφού αυτές τις εικόνες έβλεπε για μεγάλο μέρος του χρόνου. Ο χειμώνας όμως γίνεται για τον βαθύτατα θρησκευόμενο Φρίντριχ, που είχε μεγαλώσει σ' ένα αυστηρό προτεσταντικό περιβάλλον, σύμβολο της χριστιανικής ελπίδας. Ο χειμώνας, που προηγείται της αναγέννησης της φύσης, συμβολίζει την Αναστάση, την ελπίδα για αναγέννηση της ζωής, σημαίνει ότι ο θάνατός δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή της ζωής στον άλλο κόσμο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι "εικόνες" του Φρίντριχ είναι πέρα ως πέρα ρομαντικές. Για αυτό, τα χιονισμένα τοπία του περιλαμβάνουν συχνά ερείπια, κοιμητήρια, εκκλησίες.

       Ο παρακάτω πίνακας είναι ένα από τα κατεξοχήν ρομαντικά χειμωνιάτικα τοπία του Γερμανού ζωγράφου, για τον οποίο η τέχνη ήταν μέσο επικοινωνίας με το θεό, ένα είδος προσευχής και ιερής αποστολής.

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Χιονισμένο τοπίο. 1811. Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου

   Ένας ξύλινος σταυρός με τον εσταυρωμένο. Ο οδοιπόρος έχει παρατήσει τα δεκανίκια του πάνω στο χιόνι και μάλλον προσεύχεται μπροστά στο σταυρό. Στο βάθος μέσα στη χειμωνιάτικη ομίχλη διακρίνεται το περίγραμμα ενός γοτθικού ναού.

Λεπτομέρεια του ίδιου πίνακα: O Φρίντριχ συνήθιζε να ζωγραφίζει ανθρώπινες μικροσκοπικές φιγούρες που δεν δείχνουν το πρόσωπό τους στους θεατές. Ο άνθρωπος είναι ασήμαντος, απόλυτα "μικρός", όταν ανακαλύπτει το θεϊκό μεγαλείο και μυστήριο μέσα στη φύση. Ο Φρίντριχ ζωγράφισε το ίδιο θέμα σε μικρή παραλλαγή.

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Χιονισμένο τοπίο. 1811. Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας του Πολιτισμού του Dortmund.

   Ένα ακόμα χιονισμένο τοπίο όπου η παρουσία του οδοιπόρου ανθρώπου αποτυπώνεται ως μία μικροσκοπική φιγούρα. Τα γυμνά κλαδιά των βελανιδιών ίσως θυμίζουν την εποχή που τα δένδρα είχαν φύλλα και το χιονισμένο έδαφος ήταν σκεπασμένο με χλόη. Μία αλληγορία του εφήμερου της ζωής. Ο θάνατος είναι η αρχή για τη μεταθανάτια ζωή.

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Χιονισμένο τοπίο. 1811. Κρατικό Μουσείο του Σβέριν.

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Πρώιμο χιόνι. 1825. Πινακοθήκη του Αμβούργου.

Το χιονισμένο μονοπάτι οδηγεί σ' ένα πυκνό δάσος με αειθαλή έλατα που ίσως συμβολίζουν την ανθεκτικότητα της πίστης και τον κύκλο της ζωής.

Αγαπημένος μου πίνακας! Πασπαλισμένα με χιόνι έλατα.

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Έλατα στο χιόνι. Γύρω στα 1828.  Παλαιά πινακοθήκη του Μονάχου

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Καλύβα καλυμμένη με χιόνι. 1827. Εθνική Πινακοθήκη του Βερολίνου. 

Κ. Ντ. Φρίντριχ, Ντολμέν στο χιόνι. 1807. Gemäldegalerie της Δρέσδης

Βλ. Art Book, Φρίντριχ, εκδ. Εlecta-Ημερησία, Αθήνα 2006, σ. 36-37.

http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/caspar-david-friedrich-winter-landscape
http://www.pinakothek.de/en/caspar-david-friedrich?curImg=2
http://www.caspardavidfriedrich.org/