Άννα Αγγελοπούλου: Τα Χριστούγεννα στη ζωγραφική. Παραμονή Χριστουγέννων

Παραμονή Χριστουγέννων

Παραμονή Χριστουγέννων σήμερα...και σκέφτομαι ότι στερεοτυπικές "εικόνες" για τις ημέρες των Χριστουγέννων έχουν "καρφωθεί" στο μυαλό μας και δεν μπορούμε να απελευθερωθούμε από αυτές. Εννοώ ότι τα Χριστούγεννα θεωρούνται η γιορτή της χαράς και της ελπίδας, τα παιδάκια αλλά και οι μεγάλοι ονειρεύονται δώρα, ανταλλάσσουν ευχετήριες κάρτες, το σπίτι πρέπει να στολισθεί με χριστουγεννιάτικα στολίδια και δένδρο, όλοι πρέπει να χαμογελούν και να δείχνουν χαρούμενοι και ευτυχισμένοι... Την Παραμονή των Χριστουγέννων, αφού φορέσουν τα "καλά" τους, θα καθήσουν στο πλούσιο χριστουγεννιάτικο τραπέζι...και βέβαια δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους δυστυχείς και τους φτωχούς αυτές τις ημέρες...πρέπει να προσφέρουμε ελεημοσύνη για να έχουμε "καθαρή" και "ήσυχη" τη συνείδησή μας...

Ας δούμε πώς αυτές οι "εικόνες" αποτυπώνονται σε κάποια έργα κυρίως Αγγλοαμερικανών ζωγράφων της Βικτωριανής περιόδου.

George Henry Yewell, Παραμονή Χριστουγέννων. 1863. Ιδιωτική Συλλογή.

Ο Αμερικανός ζωγράφος αποτυπώνει μία σκηνή μπροστά από τη βιτρίνα ενός καταστήματος με παιδικά παιχνίδια. Το κοριτσάκι έχει γυρίσει την πλάτη της στο κοινό και βλέπει τη βιτρίνα με τα παιχνίδια, ενώ δίπλα της ένα μεγαλύτερο αγόρι την παρατηρεί. Τα παιδιά φαίνονται καλοντυμένα, σκέφτομαι όμως πόσα παιδιά τότε και τώρα δεν είχαν και δεν έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν τα παιχνίδια της βιτρίνας.

Childe Hassam, Χριστουγεννιάτικη σκηνή στο δρόμο. 1892.

Μία κομψή καλοντυμένη κυρία περπατά στο χιονισμένο δρόμο της Αμερικανικής μεγαλούπολης, κρατώντας πακέτα με χριστουγεννιάτικα δώρα.

Alice Barber Stephens, Χριστουγεννιάτικα ψώνια στην 5η Λεωφόρο. 1896.

Edmund Restein (1837-1891), Παραμονή Χριστουγέννων.

Καλοντυμένοι κύριοι και κομψές κυρίες με τα παιδάκια τους πηγαίνουν στη φωταγωγημένη εκκλησία της αμερικανικής κωμόπολης. Έχει χιονίσει...Τα Χριστούγεννα πρέπει να είναι πάντα χιονισμένα...

Alden Finney Brooks (1840-1932), Παιδί με χριστουγεννιάτικη κάρτα. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.

Ένα καλοντυμένο κοριτσάκι στέκεται δίπλα στο τζάκι του πλούσιου σπιτιού και βλέπει μια χριστουγεννιάτικη κάρτα. Ένας εξαιρετικός πίνακας που βρίσκεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Ν. Υόρκης.

William Hippon Gatsby (1844-1924), Παραμονή Χριστουγέννων. Τα τρία κοριτσάκια ψάλλουν χριστουγεννιάτικα τραγούδια.

George Goodwin Kilburne (1839-1924), Το άγιο καλάθι. Ιδιωτική Συλλογή.

Ο δρόμος είναι χιονισμένος. Αγοράζουν χριστουγεννιάτικα γκυ για να στολίσουν τα σπίτια.

George Goodwin Kilburne (1839-1924), Παραμονή Χριστουγέννων.

Ο Βρετανός ζωγράφος αποτυπώνει μια σκηνή από την παραμονή των Χριστουγέννων σ' ένα μεγαλοαστικό σπίτι. Η μητέρα στολίζει με χριστουγεννιάτικα στολίδια το σαλόνι του σπιτιού. Το κοριτσάκι την βοηθάει. Από το δωμάτιο και το ντύσιμό τους καταλαβαίνουμε ότι ανήκουν στην ανώτερη κοινωνική τάξη.

Ferninand Georg Waldmuller (1793-1865), Παραμονή Χριστουγέννων. 1834.

O Αυστριακός ζωγράφος της μπιντερμάγιερ περιόδου απεικονίζει μία σκηνή την Παραμονή Χριστουγέννων σ' ένα αγροτικό σπίτι. Οι πλούσιοι αγρότες δέχονται μια φτωχή οικογένεια αγροτών και τους προσφέρουν ελεημοσύνη.

Ferninand Georg Waldmuller (1793-1865), Το πρωί των Χριστουγέννων. 1844.

Η οικογένεια των πλούσιων αγροτών έχει ξυπνήσει χαρούμενη και δίπλα στο δέντρο ανοίγει τα δώρα.

George Goodwin Kilburne (1839-1924), Παραμονή Χριστουγέννων. Οι επισκέπτες πρέπει να πάρουν τη θέση τους στο πλούσιο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

George Goodwin Kilburne (1839-1924), Χριστούγεννα. Έχουν καθήσει στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι και η υπηρέτρια ετοιμάζεται να τους σερβίρει.

C. Larsson, Παραμονή Χριστουγέννων. 1904. Εθνική Πινακοθήκη Σουηδίας. Και ένας πίνακας art nouveau που απεικονίζει ένα πλούσιο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.