Ποιήματα Χαϊκού των μαθητών του Μειονοτικού Γυμνασίου Ξάνθης

Χαϊκού των μαθητών του Ιδιωτικού Μειονοτικού Σχολείου Ξάνθης

   Θέλω εδώ και καιρό να κάνω αυτή την ανάρτηση για να σας παρουσιάσω τα χαϊκού, που έγραψαν, στην ελληνική γλώσσα οι Έλληνες Μουσουλμάνοι μαθητές του Ιδιωτικού Μειονοτικού Γυμνασίου-Λυκείου Ξάνθης, ενός σχολείου της Παιδαγωγικής μου Ευθύνης. Στο σχολείο αυτό κάποια μαθήματα διδάσκονται στην τουρκική γλώσσα και κάποια στην ελληνική. Τα φιλολογικά μαθήματα γίνονται στην ελληνική γλώσσα από αποσπασμένους φιλολόγους που πραγματικά μοχθούν για να μάθουν στους μαθητές τους την επίσημη γλώσσα της χώρας στην οποία γεννήθηκαν και ζουν, για να γίνουν πραγματικά λειτουργικοί Έλληνες πολίτες. Θεωρώ, λοιπόν, πολύ συγκινητικό να διαβάζει κάποιος ποιήματα αυτών των μαθητών γραμμένα στην ελληνική γλώσσα, ενώ τα ελληνικά δεν είναι η μητρική τους γλώσσα.
   Η ιαπωνική τεχνοτροπία των ποιημάτων χαϊκού (τρίστιχο με 5, 7 και 5 συλλαβές) μπορεί να αποτελέσει "παιγνιώδη" άσκηση δημιουργικής γραφής, που διευκολύνει τα παιδιά να αναπτύξουν τη φαντασία τους, να εκφράσουν τα συναισθήματά τους ελλειπτικά, αλλά και να μιλήσουν για τις σκέψεις τους με ακρίβεια και σαφήνεια στην ελληνική γλώσσα, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα το λεξιλόγιο τους. Μετά το σεμινάριο δημιουργικής γραφής  χαϊκού που πραγματοποιήσαμε με τους φιλολόγους των σχολ. μονάδων της περιφέρειας μου (περιφέρεια νομού Ξάνθης) την περσινή σχολική χρονιά (2013-2014), η φιλόλογος και υποδιευθύντρια του Ιδιωτικού Μειονοτικού Γυμνασίου-Λυκείου Ξάνθης, Στεργιανίδου Ευαγγελία, καθοδήγησε τους μαθητές της στη συγγραφή χαϊκού στην ελληνική γλώσσα, τα οποία συνοδεύονται και από αντίστοιχες ζωγραφιές-εικόνες. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, το χαϊκού είναι ένα ποίημα-εικόνα, που αποτυπώνει-εκφράζει συνήθως με ελλειπτικότητα ένα αίσθημα του ποιητικού υποκειμένου.
   Ιδού, λοιπόν, το αποτέλεσμα αυτής της δημιουργικής εργασίας. Οι μαθητές εμπνέονται από τον κύκλο των 4 εποχών του χρόνου και τις ομορφιές της φύσης, για να συνθέσουν εικόνες με λέξεις και χρώματα, που αντιστοιχούν σε σκέψεις, δικές τους, αλλά και δικές μας, όπως θα διαπιστώσετε.

Το φθινόπωρο

Πέφτουν τα φύλλα νεκρά

Στο υγρό χώμα.

Κιτρίνισε πια

Ο τόπος με φυλλαράκια

Ώρα για ξύλα.

Χιονάνθρωπος που

Κοιτάει ανέκφραστα

Παιδί νεογνό.

Θάνατος ήρθε

Ακόμα και τα πουλιά

Δεν κελαηδάνε.

Άνοιξη ήρθε

Ζωή χρωματίστηκε

Με λουλούδια.

Τα λουλούδια μας

Χρωματιστά ωραία

Σα παιδικά χρόνια.

Κυλάει το νερό

Φυσάει ο αέρας

Το ψάρι κολυμπά.

Διψά το πουλί

Μέσα στη ζεστή μέρα

Και περιμένει.

Καλοκαίρι μου,

Με τη δροσιά την καλή

Μου φτιάχνεις τη ζωή.

Πάλι φωτίζει

Ο ήλιος με λαμπερά

Και κίτρινα μαλλιά.

Ήλιος που καίει

Πίσω από το γιαλό

Όμορφα είναι.

Βλέπω τη θάλασσα

Στο ηλιοβασίλεμα

Το καλοκαίρι.

Κόκκινος ήλιος

Ξαπλώνει στη θάλασσα

Του καλοκαιριού.

Ένα κορίτσι

Με τα γαλάζια μάτια

Μες στο φως λάμπει.

Όμορφα πολύ

Τα αηδόνια λαλούνε

Οι καρποί ήρθανε.

Έμεινα μόνη

Σκέφτομαι το αύριο

Μελαγχολικά.

Μέσα στη φύση

Στον καθαρό αέρα

Χαλαρώνω.

Συναισθήματα

Μας κάνουν στη ζωή να

Έχουμε αξία.

Η καλή ζωή

Θέληση του ανθρώπου

Πόνος, προσμονή.

Όλοι οι κακοί

Έχουν χαλάσει τη γη

Ήταν…άνθρωποι.

Όλοι εκείνοι

Ξεγέλασαν το φίλο

Που έδινε ζωή.

Φύγε, την πόρτα

Κλείσε της καρδιάς μου

Και κλείδωσέ την.

Με χαρές, λύπες

Ζυμωμένη η ζωή,

Με λαχτάρες.

Καλημέρα

Στην καινούργια ημέρα

Με μαύρα σύννεφα.

Έχω κουραστεί

Σαν τη μαύρη θάλασσα

Αλλά, δε λυπάμαι.

Νύχτα έγινε

Ουρανός σκοτείνιασε

Το φως ξάπλωσε.

Βράδιασε πάλι

Βγήκε το φεγγαράκι

Σιωπή παντού.

   Τα χαϊκού συντάχθηκαν από τις μαθήτριες και τους μαθητές της Β Γυμνασίου του Ιδιωτικού Μειονοτικού Γυμνασίου-Λυκείου Ξάνθης: Mεχμέτ Κιρλή Ταρκάλ, Μαχμούτ Μουμπερά, Ζεϊμπέκ Εμινέ, Κεχαγιά Νουρσέν, Αρναούτ Σαμί, Μποζ Ντιλμπέρ, Γκιρ Λιβανούρ, Καρά Χαλήλ Ομέρ, Κεμπρά Χασάν Μερβέ, Γιακούπ Ογλού Γιγήτ, Καλεντζή Μερβέ, Ισμέτογλου Ελίφ, Κεχαγιά Μπετούλ, Απτουλάχ Εσμά, Καΐ Ζεϊνέπ, Αλημπάσογλου Εμινέ, Ιμπραχήμ Μπερκάι, Ζεϊμπέκ Μελέκ, Εμπλιούκ Λουκμάν, Βελή Μπερήλ, Αρναούτ Γκιουνάι.

   Οι ζωγραφιές που συνοδεύουν τα χαϊκού είναι δημιουργίες των μαθητών στο μάθημα των Καλλιτεχνικών υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας τους Χασάνογλου Νεμπιέ.

Καί ένα χαϊκού της Στεργιανίδου Εύας, της καθηγήτριας που ενέπνευσε τους μαθητές να μιλήσουν ποιητικά.

Του λευκού χαρτιού

Οι κούκιδες πέταξαν

Σα χαρταετοί.

Για την τεχνοτροπία του χαϊκού, βλ. το άρθρο στο https://www.dropbox.com/s/ym1eqbnoc5yfhd0/Hronika%20%CF%84%CE%B5%CF%8D%CF%87.%2017-2007.pdf?dl=0