Ποιήματα για τη Μεγάλη Εβδομάδα
Ακόμα μία Μεγάλη Εβδομάδα που πρέπει να οδηγήσει στην Ανάσταση, όπως κάθε χρόνο.
Θυμάμαι ποιήματα της Κικής Δημουλά. Το ένα μιλά και για τη βροχή. Βροχή και πένθος ταιριάζουν...
Κική Δημουλά,
Μεγάλη Εβδομάδα
Το Όχι είναι δισύλλαβο
βρέ-χει.
Ο Πιλάτος φοράει το μπλε του αδιάβροχο,
δεν βρίσκει ταξί,
οι συνειδήσεις συνωστίζονται
στον ίδιο μονόδρομο,
όλοι νίπτουν τας χείρας των,
μάλιστα τέτοιες μέρες.
Το Όχι είναι δισύλλαβο
η ψιλή και η οξεία στο ο
κεντρώνει το Όχι,
μονόγραμμα των ημερών.
Το παράθυρο είναι δίφυλλο,
η ψιλή και η οξεία βροχή
το κεντρώνει,
μονόγραμμα στο κλειστό Όχι.
Οι καμπάνες οι πένθιμες
ανοίγουν αυλάκια στον αέρα,
χύνονται και ποτίζουν εκτεταμένες ατονίες
ωσότου κάποια απόσταση απότιστη
να τις απορροφήσει.
Οι καμπάνες, ασχέτως του πένθιμες,
πάντοτε κάτι αποχωρίζουν
πολλώ μάλλον οι πένθιμες.
Οι καμπάνες φορτώνουν
βαλίτσες στα πούλμαν,
τα τρένα τρέχουν, ξεσκίζουν
και βάζουν κλήρο
στα ιμάτια των τοπίων.
Σταύρωσον, σταύρωσον,
τα χέρια σου στο στήθος...
Τι άλλο να κάνω;
Ποιο μέτρο να κινητοποιήσω;
Πού ξέρω από πού
φεύγει το κάθε πράγμα;
Κάθε κατεύθυνση έχει το άλλοθι της.
Οι πασχαλιές εσταυρωμένες
σ᾽ένα φθηνό ανθοδοχείο
εμψυχώνουν το άρωμα του θανάτου.
Τα μάτια σου
είναι οι δύο ληστές,
εκ δεξιών και εξ ευωνύμων.
Ed. Manet, Πασχαλιές σε βάζο. 1882. Παλαιά Εθνική Πινακοθήκη. Βερολίνο.
Το Όχι είναι δισύλλαβο,
επιμένω
βρέ-χει.
Οι εκκλησίες ξεχειλίζουν,
όπως ξεχειλίζουν τα ποτήρια
στα άλλα πάθη που εορτάζουμε,
Οι εκκλησίες ξεχειλίζουν
αγάπα τον πλησίον σου…
Απαίτηση,
που μες στη ρύμη και τη γλύκα των ψαλμών,
περνάει σαν εύκολη αγάπη
και χάνει τη θεία απανθρωπία της,
το θείο ανεφάρμοστο.
Στην κοπιώδη πορεία του δεηθώμεν
τα μεγάλα κεριά προχωρούν,
τα κεριά της δραχμής μένουν πίσω.
Τα μικρά κεριά κουράζονται εύκολα,
λυγίζουν και διεκτραγωδούν
το αντίτιμό τους.
Η ανισότης των κεριών
αναλιώνει μυσταγωγικά.
Ο θεός τους ο νεωκόρος
τα ρίχνει στον Καιάδα της ανατήξεως.
Ξεχειλίζουν οι εκκλησίες.
Δεν χωράω, δεν πειράζει.
Θα μάθω το τέτελεσται
από άλλη πηγή
πιο θετική.
Από το "Λίγο του Κόσμου" (1971)
Ed. Manet, Ένα μπουκέτο βιολέτες. 1872. Ιδιωτική Συλλογή.
Κική Δημουλά, Η απαρηγορία
Μεγάλη Εβδομάδα
Οι βιολέτες, όπως ανήσυχα,
διορατικά μυρίζουν
όταν κάτι δεν πάει καλά,
κάτι απογοητεύει πάλι.
Η Μεγάλη Εβδομάδα,
όμως στάζει κερί και τάμα
στη θρησκόληπτη ανάμνηση,
στην άθεη απουσία.
Η Κυριακή του Νυμφίου,
όπως αναστατώνει,
βασίζεις δε βασίζεις το Μεγάλο
στις αφίξεις.
Οι διάφοροι Νυμφίοι,
που κάτι τους τυχαίνει και δεν έρχονται
κἀποια διήμερη εκδρομή,
κάποια ευκολότερη θρησκεία
που την ασπάζονται.
Οι πολλαπλασιασμένοι κήποι της Γεσθημανή
σε κάθε βήμα,
όπως κατασταλάζεις για το έθιμο,
έχουν δεν έχουν ανθίσει οι απορίες.
Οι Πατέρες μας, γέροι στο σπίτι,
περιμένουν αυγά και τσουρέκι.
J. Tissot, H aγωνία του Χριστού στον κήπο (της Γεσθημανή). 1886-1894. Μουσείο Μπρούκλυν.
Οι πολλαπλασιασμένοι κήποι της Γεσθημανή,
τα περιστύλια της υπομονής,
τα παγκάκια να κάτσεις να περιμένεις
τον ετήσιο Ιούδα,
που αργεί νά᾽ρθει
από το ράφτη, απ᾽ τον κουρέα.
Το μεγάλο ποσό που του δίνεις
για να δεχτεί να σε προδίνει ανεξήγητα.
Της καμπάνας η Μεγάλη εξάντληση
κι η απαρηγορία,
ο νηστικός της ήχος
όπως λιποθυμάει
στα εαρινά αρμόνια
των καθολικών απογευμάτων.
Οι αργίες
οι αργοπορίες,
οι αγριότητες,
όπως τις πάμε ως επάνω μόνοι μας.
Ο Σίμων, που στο τέλος αδιαφόρησε
κι έφτιαξε τη ζωή του.
Η Μυροφόρος έλλειψις.
που θα σε ψάχνει να σε ράνει.
Η προηγιασμένη των διαφόρων θρήνων
τη Μεγάλη Εβδομάδα
και τις διάφορες άλλες εβδομάδες τα ίδια.
Η Αγία Επανάληψη,
η θαυματουργή,
η αχειροποίητος,
όπως τη βρήκανε ανυπόγραφη τα πράγματα,
θαμμένη
σε κάποια παλαιότητα της μοίρας μας,
σε κάποιο πρόγονό μας μέλλον.
Όπως την πιστεύω.
Από το "Λίγο του Κόσμου" (1971)
Ed. Manet, Ο νεκρός Χριστός με τους αγγέλους. 1864. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Ν. Υόρκη.