Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες τους. Ένα ποίημα του Ν. Λαπαθιώτη και εικόνες με κούκλες

Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες.

Timoléon Marie Lobrichon (1831 – 1914). Βιτρίνα καταστήματος παιχνιδιών.  Παιδάκια κοιτάζουν με λαχτάρα τα παιχνίδια.

   Θέλω από καιρό να κάνω αυτή την ανάρτηση...για το αγαπημένο παιχνίδι των κοριτσιών, τις κούκλες, εννοώ. Υπάρχει ένα τρυφερό ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, με συγκινητικές εικόνες που παρουσιάζουν φτωχά χλωμά κοριτσάκια να στέκονται μπροστά σε βιτρίνα παιχνιδιών και να κοιτάζουν "μαγεμένα" τις κούκλες, τις οποίες φυσικά ονειρεύονται, αλλά δεν μπορούν να αποκτήσουν... Σκέφτομαι όλα αυτά τα κοριτσάκια του παρελθόντος, των προηγούμενων χρόνων και αιώνων,  που θα ήθελαν τόσο πολύ για χριστουγεννιάτικο-πρωτοχρονιάτικο δώρο μία κούκλα, αλλά δεν την απέκτησαν....Σκέφτομαι όλα τα παιδιά, και σήμερα υπάρχουν γύρω μας, κοντά και μακριά μας, σε κόσμους παράλληλους από τον δικό μας, που θα ήθελαν για δώρο ένα παιχνίδι, αλλά δεν τους χαρίστηκε...

Παιδιά μικρά και μεγάλα μπροστά στη βιτρίνα παιχνιδιών του γνωστού αμερικανικού πολυκαταστήματος Macy τις παραμονές των Χριστουγέννων. Δεκαετία 1920.

Ναπολέων Λαπαθιώτης Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια

Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια

μαραμένα σὰν τὰ κρίνα, 

στέκουνται, σὰ μαγεμένα, 

καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα,

Κοριτσάκι κοιτάζει βιτρίνα με κούκλες. Δεκαετία 1920.

Η Cossete κοιτάζει τη βιτρίνα παιχνιδιών κουβαλώντας ένα βαρύ κάδο. Εικόνα από την έκδοση των Αθλίων του Β. Ουγκώ. 1862.

δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὸ κρύο, 

δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὴν πείνα, 

κάθουνται μαρμαρωμένα, 

καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα...

Thomas Benjamin Kennington, Μαγαζί παιχνιδιών. 1901.

Κι οἱ κουκλίτσες, ἀπὸ μέσα, 

μὲ τὰ κόκκινα λακκάκια, 

ποὺ δὲν ξέρουν τὶ συμβαίνει, 

καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν ἔχουν κάκια,

οἱ κουκλίτσες οἱ καημένες, 

ἄλλο τόσο μ᾿ ἀπορία, 

τὰ κοιτᾶν, κι ἐκεῖνες τώρα, 

σὰν ἀλλόκοτα θηρία!

Τὶς κουκλίτσες τὶ τὶς νοιάζει! 

καλὰ κάθουνται στὴ ζέστα, 

τὰ φτωχὰ τὰ κοριτσάκια, 

ὅμως γύρισε καὶ δές τα,

μ᾿ ἕνα μαῦρο ρουχαλάκι, 

ξεφτισμένο καὶ τριμμένο, 

μ᾿ ἕνα σκίσιμο ἀπὸ πίσω, 

ντροπαλὰ μισοκρυμμένο,

μὲ πρησμένο, ἀπ᾿ τὶς χιονίστρες, 

τὸ μικρούλι τους χεράκι, 

μᾶλλον τὰ καημένα ἐκεῖνα, 

μοιάζουν νἆναι ἀπὸ κεράκι...

Χριστουγεννιάτικη βιτρίνα με κούκλες. Το κοριτσάκι φαίνεται να έχει κάνει την επιλογή του. Δεκαετία 1930.

Κι ὅμως νὰ πού, μὲς τὸ δρόμο, 

μὲ τὰ ξένα ἐκεῖνα χάδια, 

μιὰ στιγμή, ξαναγιομίζουν

τὴν καρδούλα τους τὴν ἄδεια..

Μὰ σὰν πᾶνε παρακάτου, 

ποὺ κανένας δὲν τὰ βλέπει, 

ἔρημα καὶ μοναχούλια, 

μὲ τὸν οὐρανὸ στὴ σκέπη,

κρύβουν ἔτσι ἀπελπισμένα, 

τὰ ματάκια στὸν ἀγκώνα, 

ποὺ κι ἐκείνος κλαίει, κλαίει, 

στὴν πικρὴν αὐτὴν εἰκόνα...

Thomas Benjamin Kennington, Η κούκλα και εγώ. 1860.

Η κούκλα έπεσε. Άραγε έσπασε; Δεκαετία 1930.

Πωλητές του δρόμου πωλούν κινέζικα κουκλάκια. Και τα φτωχά παιδάκια δικαιούνται δώρα μία κούκλα.

Παιδιά με τα διασωθέντα παιχνίδια τους κάθονται στους μπόγους έξω από το βομαρδισμένο σπίτι τους. Λονδίνο 1941 (Φωτογραφία από τον Reg Speller στο Getty Images).

Μία ομάδα παιδιών, κρατώντας τα παιχνιδια τους, συνοδεύονται από το σιδηροδρομικό υπάλληλο για να φύγουν με τρένο από το Λονδίνο. Λονδίνο 1940-1941. (Φωτογραφία από τον Keystone/Hulton Archive/Getty Images).

To μαγαζί των παιχνιδιών. Παρίσι. Φωτογραφία του Robert Doisneau. 1947.


https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Timoléon_Marie_Lobrichon#/media/File:Lobrichon_La_vitrine_du_magasin_de_Jouets_img01.jpg
https://gr.pinterest.com/carolekolo/dolls-in-old-photos/ http://artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=42973&size=large http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/napolewn_lapa8iwths_poems.htm#ΤΑ_ΧΛΩΜΑ_ΤΑ_ΚΟΡΙΤΣΑΚΙΑ https://gr.pinterest.com/pin/407153622540777910/
http://curiator.com/art/robert-doisneau/shop-window