Μαργαρίτες στη ζωγραφική και τα Τρία δάκρυα του Θεού του Μίλτου Σαχτούρη

Μαργαρίτες

    Έχουν γεμίσει οι αγροί αγριολούλουδα, μαργαρίτες, χαμομήλι, παπαρούνες... Κόκκινες, άσπρες, κίτρινες, ροζ, μοβ πινελιές στα πράσινα ανοιξιάτικα λιβάδια.

   

Ας μιλήσουμε σήμερα για τις ασπροκίτρινες μαργαρίτες. Ένα απλό, συνηθισμένο, σεμνό άοσμο λουλούδι, που περνά απαρατήρητο...

Walter Crane, Primavera. 1883.

Theodore Robinson, Στο λιβάδι με τις μαργαρίτες. 1882.

Μίλτος Σαχτούρης, Τρία δάκρυα του θεού

I

Σ' αυτό το σπίτι βγάζουν τα παράθυρα
σπάζουν τις πόρτες σε χίλια κομμάτια
από τις πόρτες τρεις άντρες μπήκανε χαρούμενοι
πέντε γυναίκες βγήκαν δακρυσμένες
απ' τα παράθυρα πετούν πολύχρωμα πουλιά
μιλούνε - φίλοι μου - μιλούνε σαν ανθρώποι
κι έπειτα ήσυχα-ήσυχα πεθαίνουν
τότε τα κάδρα γίνονται αυτά πουλιά
και μία-μία ανοίγουν τα φτερά
      οι σκυθρωπές μορφές
      ενός χαμένου κόσμου

II

Αυτό το βουνό τόσο κοντά μου
απλώνω το χέρι ξεριζώνω
τα δέντρα και τους θάμνους του
τους στύλους τους ηλεχτρικούς
αυτά τα πονεμένα δόντια
μιας απελπιστικά μοναχικής ζωής

Πάνω του τρέχουν πρόβατα πονηρά
είναι ποτέ τους πονηρά τα πρόβατα;
μα αυτά δωπέρα πόνεσαν πολύ
κι έχουν απάνθρωπα βελάσματα

Οι άνθρωποι εδώ γενήκαν ένα με την πέτρα
χτυπούν την πέτρα και σκίζουνε τα σπλάχνα τους
απορούν κι ούτε που ξέρουνε να κλάψουν

Σήμερα
κοιτάξτε καλά αυτό βουνό
κοιτάξτε καλά αυτό το δάκρυ του θεού
γιατί αύριο θα στεγνώσει

Αύριο δε θα βλέπετε πια τίποτα

Hermann Seeger, μαζεύοντας μαργαρίτες. 1902.

Maximilian Lenz (1860-1948), Ένας κόσμος. 1899.
         
III

Μπρος μου ψηλά σ' αυτό το βουνό
ένας λευκός άνθρωπος κόβει μαργαρίτες
σωριάζει πέτρες μέσα σ' αυτό το σάκο του θεού
κάπου κάπου γυρίζει και με κοιτάζει λυπημένος
μου ρίχνει ένα λουλούδι ξακολουθεί το δρόμο του

Στο στήθος μου φυτρώσαν κοπάδια μαργαρίτες
αυτός ο άνθρωπος είμαι εγώ

Από τη συλλογή Η λησμονημένη (1945)

Winslow Homer, κορίτσι και μαργαρίτες. 1878. Mουσείο Rids (Rhodes Island School of Design Museum).

http://www.gustav-mahler.eu/index.php/moreformenu/personen/630-lenz-maximilian-1860-1948

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?cnd_id=8&text_id=1259

http://www.artnet.com/artists/hermann-seeger/picking-daisies-aiEnIkgTaRdWmoAyYtiMgg2

http://www.artnet.com/artists/walter-crane/past-auction-results

http://risdmuseum.org/art_design/objects/6301_girl_and_daisies?context=58&type=exhibitions

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=43812

Πάρθεν του Κωνσταντίνου Καβάφη και η Αγία Σοφία του John Singer Sargent

To εσωτερικό της Αγίας Σοφίας και το "Πάρθεν" του Κωνσταντίνου Καβάφη

   Σκέφτομαι από καιρό να κάνω αυτή την ανάρτηση, από τότε που τυχαία "ανακάλυψα" ότι ο αγαπημένος Αμερικανός ιμπρεσιονιστής ζωγράφος John Singer Sargent είχε ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη και κυρίως ότι είχε ζωγραφίσει το εσωτερικό της Αγίας Σοφίας. Νομίζω πως σήμερα, ημέρα που σύμφωνα με την παράδοση, η "Πόλις Εάλω" ή κατά τον Καβάφη  και το ποντιακό ιδίωμα "Πάρθεν",  ταιριάζει να δούμε τις εικόνες αυτές του μεγάλου ζωγράφου, αφού η εμβληματική εκκλησία Αγία του Θεού Σοφία ταυτίζεται στη νεοελληνική συλλογική συνείδηση με την Κωνσταντινούπολη. ...Και επειδή αυτές τις μέρες θυμήθηκα και το ποίημα "Πάρθεν" του Καβάφη ας το ξαναδιαβάσουμε μαζί με τις εικόνες...

John Singer Sargent, To εσωτερικό της Αγίας Σοφίας. Κωνσταντινούπολη. 1891. Speed Μουσείο Τέχνης. Λούισβιλ (Louisville) του Κεντάκυ. Από κάτω προς το πάνω. Μία υπέροχη εικόνα, σχεδόν εξωπραγματική, με χρυσές φωτοσκιάσεις και ονειρική ατμόσφαιρα. Απόλυτη σιωπή και γαλήνη στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας που τότε ήταν τζαμί...

Πάρθεν του Καβάφη

Aυτές τες μέρες διάβαζα δημοτικά τραγούδια,
για τ’ άθλα των κλεφτών και τους πολέμους,
πράγματα συμπαθητικά· δικά μας, Γραικικά.

Διάβαζα και τα πένθιμα για τον χαμό της Πόλης
«Πήραν την Πόλη, πήραν την· πήραν την Σαλονίκη».
Και την Φωνή που εκεί που οι δυο εψέλναν,
«ζερβά ο βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης»,
ακούσθηκε κ’ είπε να πάψουν πια
«πάψτε παπάδες τα χαρτιά και κλείστε τα βαγγέλια»
πήραν την Πόλη, πήραν την· πήραν την Σαλονίκη.

Όμως απ’ τ’ άλλα πιο πολύ με άγγιξε το άσμα
το Τραπεζούντιον με την παράξενή του γλώσσα
και με την λύπη των Γραικών των μακρινών εκείνων
που ίσως όλο πίστευαν που θα σωθούμε ακόμη.

Μα αλίμονον μοιραίον πουλί «απαί την Πόλην έρται»
με στο «φτερούλν’ αθε χαρτίν περιγραμμένον
κι ουδέ στην άμπελον κονεύ’ μηδέ στο περιβόλι
επήγεν και εκόνεψεν στου κυπαρίσ’ την ρίζαν».
Οι αρχιερείς δεν δύνανται (ή δεν θέλουν) να διαβάσουν
«Χέρας υιός Γιανίκας έν» αυτός το παίρνει το χαρτί,
και το διαβάζει κι ολοφύρεται.
«Σίτ’ αναγνώθ’ σίτ’ ανακλαίγ’ σίτ’ ανακρούγ’ την κάρδιαν.
Ν’ αοιλλή εμάς, να βάι εμάς, η Pωμανία πάρθεν.» 

(1921). 

Νίκος Εγγονόπουλος, Κ. Π. Καβάφης. 1948. Ίδρυμα Καβάφη. Ένα πορτρέτο του μεγάλου ποιητή με έντονα στοιχεία Βυζαντινισμού δια χειρός του Εγγονόπουλου εν καιρώ Εμφυλίου Πολέμου. 

Μας αιφνιδιάζει ο Καβάφης με το ποίημα "Πάρθεν", το οποίο βέβαια ανήκει στα "Kρυμμένα Ποιήματα" (1882-1923).  Kωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή και Έλληνας της κοσμοπολίτικης ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου, ο ποιητής φαίνεται ότι συγκινείται από τη λαϊκή, δημοτική ποίηση και μάλιστα του ποντιακού ιδιώματος,  που θρηνεί για την Άλωση της Πόλης, αλλά και όλης της "Ρωμανίας". Το ποίημα γράφηκε το 1921 σε μία εποχή που ο Ελληνισμός πανηγύριζε για τη Συνθήκη των Σεβρών, ενώ σε λίγο θα ζούσε την Καταστροφή. Φωτογραφία του Καβάφη από τον γλύπτη Τόμπρο, που την είχε τραβήξει στο Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού το 1932, μετά την εγχείριση του Καβάφη. Η φωτογραφία αυτή ενέπνευσε το πορτρέτο του Εγγονόπουλου.

John Singer Sargent, Σχέδιο από το εσωτερικό της Αγίας Σοφίας. 1891. Από πάνω προς τα κάτω. Μία πανοραμική εικόνα από ψηλά του εσωτερικού της Αγίας Σοφίας με τον εξαίσιο αέρινο θόλο και τις ακτίνες του ήλιου να διεισδύουν από τα παράθυρα. Διαγράφονται αχνά οι ανθρώπινες φιγούρες...Σαν εικόνα μίας αίθουσας χορού...

O John Singer Sargent (1856-1925) στο στούντιο με το διάσημο πορτρέτο "Madame X". Περίπου στα 1885. Ο Αμερικανικής καταγωγής Sargent ήταν πραγματικά ένας κοσμοπολίτης ζωγράφος με διεθνή αναγνώριση για το έργο του. Σπούδασε στο Παρίσι, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο όπου καθιερώθηκε ως δεινός προσωπογράφος γυναικών και ανδρών των ανωτέρων κοινωνικών στρωμάτων, αλλά και τοπιογράφος. Οι εύποροι φιλότεχνοι αγόραζαν με ενθουσιασμό τα έργα του. Ταξίδεψε για μεγάλα διαστήματα σε διάφορα τουριστικά θέρετρα της Ευρώπης εκείνης της εποχής, αλλά και σε χώρες της Ανατολής. Το 1891 βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ζωγράφισε το εσωτερικό της Αγίας Σοφίας.

https://en.wikipedia.org/wiki/John_Singer_Sargent

http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=200&cat=4

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?cnd_id=1&text_id=926

http://www.orthodoxartsjournal.org/orthodox-architecture-and-iconography-as-subjects-in-fine-art-painting/

http://www.speedmuseum.org/collections/interior-of-santa-sophia-constantinople/

http://www.iefimerida.gr/news/108737/ποιός-αγόρασε-το-συγκλονιστικό-πορτρέτο-του-καβάφη-με-την-υπογραφή-του-νίκου-εγγονόπουλο

Η μουσική στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Πίνακες ζωγραφικής της Kate Bunce και ένα ποίημα του N. Λαπαθιώτη

H μουσική στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Kate Bunce

   Είναι ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες της Kate Elizabeth Bunce (1856-1927), μίας  ζωγράφου που ανήκει στον κύκλο των Προραφαηλιτών ζωγράφων. Απεικονίζει μία νεαρή αναγεννησιακή γυναικεία μορφή να παίζει λαγούτο σ᾽ένα παράθυρο, όπως φαίνεται από τον καθρέπτη που είναι πίσω της. Πλαισιώνεται από άνθη μηλιάς.

Kate Elizabeth Bunce, Μελωδία. 1895-97. Μουσεία και Πινακοθήκη Τέχνης του Μπίρμινγχαμ.

Θεωρούν ότι το μοντέλο του πίνακα ήταν η Myra, η αδελφή της Kate.

Ο πίνακας, με εμφανή τις επιρροές από τους Προραφαηλίτες ζωγρἀφους, μου θύμισε ένα ποίημα του Ναπαλέοντα Λαπαθιώτη...Περιέργα τα μονοπάτια που ακολουθεί ο νους...

Ὅταν βραδιάζει

Ὅταν βραδιάζει, μέσα μου, ξυπνοῦν τὰ περασμένα...

Ξυπνοῦν ἀργά, σὰ μουσικὲς νεκρὲς ἀπὸ καιρό,

- σὰ μουσικὲς ποὺ χάθηκαν, καὶ ποὺ τὶς λαχταρῶ,

κι ἔρχονται πάλι, μαγικὰ κι ἀνέλπιδα, σὲ μένα...

Πόθοι, παράπονα παλιά, νοσταλγικὲς φωνές,

λόγια βαθιὰ κι ἀξέχαστα, κι ὡστόσο ξεχασμένα,

παράξενα χειμαιρικὲς ἀγάπες μακρινές,

ὅπως ἡ φλόγα μιᾶς αὐγῆς, ὑψώνονται σὲ μένα

Μιὰ βρύση, τότε, μαγική, μοῦ λύνεται ξανά,

καὶ τὸ τραγούδι ρυθμικὸ στὰ χείλη μου ἀνεβαίνει,

- ἕνα τραγούδι καθαρό, καθὼς τὰ δειλινὰ

ποὺ μέσα του λυτρώνονται, καὶ ζοῦν οἱ πεθαμένοι...

Kate Elizabeth Bunce (1858-1927), Η αοιδός. 1890.  Ιδιωτική Συλλογή.

Ένας ακόμα πίνακας της Kate Bunce με μία γυναικεία μορφή που παίζει λαγούτο...

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/napolewn_lapa8iwths_poems.htm#ΟΤΑΝ_ΒΡΑΔΙΑΖΕΙ
http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?id=2367&lan=1

http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2008/victorian-edwardian-art-l08131/lot.30.html

http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2013/01/kate-bunce.html
http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2008/victorian-edwardian-art-l08131/lot.30.html

Ποιήματα για το γιασεμί και πίνακες του Albert Joseph Moore

Γιασεμί

Albert Moore, Κοπέλα που κοιμάται. 1875. Πινακοθήκη Tate. Λονδίνο.

Όνειρα κι όνειρα ήρθανε

Σαν γενέθλια γιασεμιών

Νύχτες και νύχτες στις λευκές 

Αϋπνίες των κύκνων

Οδυσσέας Ελύτης, Επτά Νυχτερινά Επτάστιχα. Προσανατολισμοί.

Κοιμήθηκα κοιμήθηκα

στου γιασεμιού την ευωδιά 

στην ερημιά του φεγγαριού

στο κυματάκι του γιαλού

Οδυσσέας Ελύτης, από το ποίημα "To τριζόνι"

Albert Joseph Moore, Γιασεμί. 1893. Ιδιωτική Συλλογή.

Είτε βραδιάζει. 

είτε φέγγει,

μένει λευκό 

το γιασεμί.

Γιώργος Σεφέρης, Από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Β᾽

Albert Joseph Moore (1841-1893), Γυναίκες που ονειρεύονται. Γύρω στα 1882. Μουσεία του Birmingham.

O Albert Joseph Moore (1841-1893) είναι Βρετανός ζωγράφος που αρχικά επηρεάστηκε από τους Προραφαηλίτες. Στη συνέχεια, όμως, έκανε στροφή προς τον Ακαδημαϊσμό και τον κλασικισμό υπό την επιρροή των "Ελγίνειων" Μαρμάρων.

https://artuk.org/discover/artists/moore-albert-joseph-18411893

http://www.tate.org.uk/art/artworks/moore-a-sleeping-girl-t04877

https://www.wikiart.org/en/albert-joseph-moore/jasmine-1893

Αφροδίτη του Ανδρέα Εμπειρίκου

Ανδρέας Εμπειρίκος, Αφροδίτη

   To ποιητικό υποκείμενο απευθύνεται σ' ένα φανταστικό εσύ, στην Αφροδίτη, τον εξιδανικευμένο έρωτα. Στο τέλος, η εξιδανικευμένη ερωτική μορφή, η Αφροδίτη, ονομάζεται "Μεγαλόχαρη". Ένα λυρικό ερωτικό πεζό-ποίημα που μετασχηματίζεται σε προσευχή προς τον Έρωτα...

Edward Coley Burne-Jones, Ο καθρέπτης της Αφροδίτης. 1898. Gulbenkian Foundation, Lisbon.

   Εκείνο το βράδυ, εκοίταζα τα άστρα και τους αστερισμούς. Όμως, στο νου μου, ήτο μέρα. Μέσα στο φως της, με κοίταζες. Εσύ, αγαπητή, ροδόχρους και απαλά ντυμένη, και κάποτε κάποτε ονειρευόσουν αυξάνοντας μέσα μου την ζωηρή φωτοχυσία.

Κι όμως, έξω ήτανε νύκτα. Αλλά τί νύκτα; Νύκτα γιομάτη θάματα, νύκτα σπαρμένη μάγια.

   Εγώ εκοίταζα τα άστρα και τους αστερισμούς, μα έβλεπα Εσένα ταυτοχρόνως. Ιδού ο Τοξότης, έλεγα, ιδού ο Αιγόκερως, ο Σείριος, ο Ωρίων. Αλλά, συγχρόνως, έβλεπα Εσένα.

   Αγαπητή, ροδόχρους και απαλά ντυμένη, στεκόσουν μέσα μου, σε άπλετη φωτοχυσία, και πότε έγερνες δεξιά, και πότε αριστερά την κεφαλή σου, με τον Ωρίωνα, ή με τον Σείριο στα μαλλιά σου, με τον Τοξότη στην καρδιά σου.

   Εγώ εκοίταζα τα άστρα και τους αστερισμούς. Ιδού ο Τοξότης, έλεγα, ο Αιγόκερως, ο Σείριος, ο Ωρίων, μα έβλεπα Εσένα ταυτοχρόνως.

  Αγαπητή, ροδόχρους, και απαλά ντυμένη, καθόσουν σε μια καρέκλα μέσα στην καρδιά μου, σε μίαν απερίγραπτη φωτοχυσία, με την σκιά σου, πότε δεξιά και πότε αριστερά, και έμενες ασάλευτη, απλή, γλυκιά, ωραιοτάτη και καθισμένη στην καρέκλα σου με τέτοιο τρόπο, που μου ερχόταν να σε βάλω να καθίσεις στα γόνατά μου, με το ένα μου χέρι στα στήθη σου, και το άλλο κάτω από το φόρεμά σου, ανάμεσα στα σκέλη σου.

Evelyn De Morgan, H Kυρία της Ειρήνης. 1902. Ίδρυμα De Morgan.

   Και έλεγα και ξανάλεγα: Ιδού ο Τοξότης, ιδού ο Αιγόκερως, ο Σείριος, ο Ωρίων, και έβλεπα πάντοτε, και τους αστερισμούς και Εσένα.

  Τούτη όμως την φορά, ήσουν ξαπλωμένη —απόλυτα ξαπλωμένη— και τα μαλλιά σου τα ανέμιζε ο αέρας. Το χέρι μου σε έψαυε. Τα μάτια σου μου μιλούσαν. Και εγώ έλεγα και ξανάλεγα με πάθος: Ιδού ο Τοξότης, ιδού ο Αιγόκερως, ο Σείριος, ο Ωρίων, μα τώρα πλέον, έβλεπα μονάχα Εσένα.

  Τότε συνέβη ένα μεγάλο θαύμα. Έσβησαν όλα τα άστρα μονομιάς, και έμεινες μόνον Εσύ στον ουρανό μαζί μου, μέσα σε μιαν ανέσπερη ημέρα, στο πλευρό μου. Εγώ σε κοίταζα αγαλλιών, και έλεγα και ξανάλεγα το όνομά σου.

Και Συ;

Εσύ, γλυκιά και Μεγαλόχαρη, μέσα στο χέρι σου, κρατούσες την καρδιά μου.

         

Ανδρέας Εμπειρίκος, Γραπτά ή Προσωπική Μυθολογία (1936–1946), 1η έκδ. Δίφρος, Αθήνα 1960.

William Blake Richmond (1842-1921),   Αφροδίτη και Αγχίσης. Εθνικά Μουσεία του Λίβερπουλ.

http://www.demorgan.org.uk/our-lady-peacehttp://www.liverpoolmuseums.org.uk/picture-of-month/showlarge.aspx?id=69

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/mythology/browse.html?text_id=168

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/navigator/browse.html?

object_id=20178

http://www.victorianweb.org/painting/bj/paintings/7.html

Ποίημα στη μάνα. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, το σκοτεινό τρυγόνι

    Τον γνωρίζουμε για τα ηθογραφικά διηγήματά του. Θεωρείται, μαζί με τον Βιζυηνό, εισηγητής της ρεαλιστικής ηθογραφίας.   Έγραψε, όμως, και λυρικά ποιήματα που συγκινούν για τον πόνο που εκφράζουν. Ένα ποίημα όχι για τη μητέρα, αλλά προς τη μητέρα από τον γλυκύτατο Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

Νικόλαος Γύζης (1842-1901), Μητέρα και μωρό.

Μάνα μου,

εγώ είμαι τ’ άμοιρο

το σκοτεινό τρυγόνι

όπου το δέρνει ο άνεμος

βροχή που το πληγώνει..

Το δόλιο

όπου κι αν στραφεί

απ’ όπου κι αν περάσει

δε βρίσκει πέτρα να σταθεί

κλωνάρι να πλαγιάσει..

Εγώ βαρκούλα μοναχή

βαρκούλα αποδαρμένη

μέσα σε πέλαγο ανοιχτό

σε θάλασσα αφρισμένη..

Παλεύω με τα κύματα

χωρίς πανί, τιμόνι

κι άλλη δεν έχω άγκυρα

πλην την ευχή σου μόνη..

Νικόλαος Γύζης (1842-1901), κούκου. 

http://www.poiein.gr/archives/1564

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/23/γύζης-νικόλαος-gyzis-nikolaos-1842-1901/

Κράτα τοΚράτα το

Ποιήματα για τη μητέρα. Νικηφόρος Βρεττάκος, Η μητέρα μου στην εκκλησία

Νικηφόρος Βρεττάκος, η μητέρα μου στην εκκλησία

Απόστολος Γεραλής (1886-1983), στην εκκλησία. 1914.

Θεόδωρος Ράλλης (1852-1900), Ευλάβεια.

   Ο βαθύτατα ανθρωπιστής Νικηφόρος Βρεττάκος με συγκινεί ιδιαίτερα με το τρυφερό ποίημα "η μητέρα μου στην εκκλησία" (1957). Το ποιητικό υποκείμενο μας μεταφέρει με συγκρατημένο λυρισμό την εικόνα της μαυροφορεμένης μητέρας με τη μαντήλα στο κεφάλι να πηγαίνει στην εκκλησία. Μία ξεχασμένη εικόνα από την ελληνική ύπαιθρο. Ιδού ένα απόσπασμα...

Άλλαξε τη μπόλια* της η μητέρα μου κι ετοιμάστηκε

να πάει στην εκκλησία. 

Καθαρή σαν αστέρι, 

παρόλα τα μαύρα της, κατεβαίνει τα πέτρινα 

σκαλοπάτια κοιτάζοντας την ευγένεια του ήλιου

και τις άσπρες πορτοκαλιές. Δεν ξέρει η μητέρα μου 

τι είναι ο ήλιος. Τον φαντάζεται αγάπη 

που ανατέλλει στον ουρανό — δεν ξέρει η μητέρα μου. 

Δεν ξέρει αν ήτανε Σάββατο χτες, 

δεν ξέρει αν αύριο είναι Δευτέρα. 

Ωστόσο τις μέρες τις γνωρίζει καλά. 

Η Κυριακή μυρίζει βασιλικό 

κι η φωνή της καμπάνας είναι γλυκιά. 

Δεν ξέρει πώς γίνεται. Γύρω της όλα 

φαίνονται φρέσκα, δείχνουν αλλιώς. 

...

Απόστολος Γεραλής (1886-1983),  Στην εκκλησία.

Θεόδωρος Ράλλης (1852-1909), Στιγμή περισυλλογής.

https://paletaart.wordpress.com/2012/07/09/ράλλης-θεόδωρος-rallis-theodoros-1852-1909/#jp-carousel-9643

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/24/γεραλής-απόστολος-geralis-apostolos-1886-1983/

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E111/322/2159,7845/index03_01.html

Γεώργιος Βιζυηνός, Η μητέρα

Ένα ποίημα του Γεώργιου Βιζυηνού για τη μητέρα

Νικόλαος Γύζης (1842-1901), μάνα με παιδί.

   Οι περισσότεροι τον γνωρίζουν κυρίως ως πεζογράφο και είναι πράγματι ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς της νεοελληνικής λογοτεχνίας, εισηγητής του ηθογραφικού και ρεαλιστικού ψυχογραφικού διηγήματος. Τον αγαπώ πολύ για τα εξαιρετικά κείμενά του, αλλά και για τη θλιμμένη, μοναχική ζωή του. Μιλάω για τον Γεώργιο Βιζυηνό (1849-1896). Σήμερα θυμήθηκα ένα τρυφερό παιδικό ποίημα που μαθαίνουμε στο δημοτικό. Ένα ποίημα για τη μητέρα, με την οποία ο ποιητής ήταν βαθύτατα συνδεδεμένος.
  Πλαισιώνω το ποίημα με αντιπροσωπευτικούς πίνακες των γνωστών ζωγράφων της νεοελληνικής τέχνης, Ν. Λύτρα, Ν. Γύζη, Γ. Ιακωβίδη, οι οποίοι, όπως και ο Βιζυηνός, διακρίνονται για τον ψυχογραφικό ρεαλισμό και τα ηθογραφικά θέματα.

Γεώργιος Βιζυηνός (Βιζύη Θράκης 1849-Αθήνα 1896). Λιθογραφία. 1894.

Έμεινε ορφανός σε ηλικία έξι ετών και συνδέθηκε στενά με τη μητέρα του, από την αγκαλιά της οποίας έφυγε γρήγορα μακριά...Ξενιτεύτηκε από μικρή ηλικία για να σπουδάσει και δεν επέστρεψε στην πατρίδα του. Τα κείμενά του χαρακτηρίζονται από έντονη νοσταλγία για τη χαμένη παιδική του ηλικία, το χωριό του, τη μητέρα και τα συγγενικά του πρόσωπα. Οι τίτλοι κάποιων από τα πιο γνωστά διηγήματά του είναι ενδεικτικοί. "To αμάρτημα της μητρός μου", "Ποίος ήτο ο φονεύς του αδελφού μου", ενώ "Το μόνον της ζωής του ταξείδιον" αναφέρεται στον αγαπημένο του παππού...

Η μητέρα

Πώς να πειράξω τη μητέρα

να κάμω να μου λυπηθεί, 

που όλη νύχτα κι όλη μέρα, 
για το καλό μου προσπαθεί;

Αυτή στα στήθη τα γλυκά της
με είχε βρεφος απαλό,
μ'εκαθισε στα γόνατά της
και μ' έμαθε για να μιλώ..

Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904), μητέρα με παιδί. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), Μητρική στοργή.

Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), Στην αγκαλιά της μητέρας. Τρία παιδιά με τη μητέρα τους. Το μωρό στην αγκαλιά κοιμάται μακάρια, το κοριτσάκι την φιλάει και το αγοράκι ζητά και αυτό αγκαλιά. 

Αυτή με τρεφει και με ντύνει

όλο το χρόνο που γυρνά
και διπλα στη μικρή μου κλίνη,
σαν αρρωστήσω , ξαγρυπνά.

Αυτή, σαν πέσω και χτυπήσω,
φιλά, να γιάνει, την πληγή
αυτή τι πρέπει να αφήσω
και τι να κάμω,  μ' οδηγεί.

Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), Μητέρα και παιδί.

Πώς το 'λοιπόν τέτοια μητέρα
να κάμω να μου λυπηθεί,
που όλη νύχτα κι όλη μέρα,
για το καλό μου προσπαθεί;

Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), μητέρα και παιδί.

https://paletaart.wordpress.com/2012/06/23/γύζης-νικόλαος-gyzis-nikolaos-1842-1901/
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=62079

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/gewrgios_bizyhnos/bizyhnos-biografia.htm

http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=123

http://www.e-poema.eu/dokimio.php?id=36
https://paletaart.wordpress.com/2012/06/22/ιακωβίδης-γεώργιος-iakovidis-georgios-1853-1932-2/#jp-carousel-10420

Κράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα το

Μητέρα και παιδί στη ζωγραφική. Εικόνες από τον προραφαηλίτη ζωγράφο Arthur Hughes

H μητέρα στoυς πίνακες του Arthur Hughes

Ο Άγγλος Προραφαηλίτης ζωγράφος Arthur Hughes (1832-1915) έχει απεικονίσει τρυφερές οικογενειακές στιγμές με μητέρες και τα παιδιά τους. Δείτε κάποιες από αυτές τις ονειρικές εξιδανικευμένες εικόνες...

Arthur Hughes (1832-1915), Μητέρα και παιδί σε κήπο. Orlean House Πινακοθήκη.

Ο παρακάτω πίνακας είναι υπέροχος και από τους πιο αγαπημένους μου. Είναι το πορτρέτο της κυρίας Leathart με τα τρία παιδιά της. Απεικονίζει μία γλυκύτατη οικογενειακή σκηνή. Η μητέρα μαζί με τα τρία παιδιά της ταΐζει περιστέρια στο μπαλκόνι.

Arthur Hughes, Η κυρία Leathart και τα τρία παιδιά της. 1863-1866. Laing Πινακοθήκη Τέχνης. Newcastle-upon-Tyne. Ο πίνακας ήταν παραγγελία του κυρίου Leathert. O Ηughes εμπνεύστηκε τη σκηνή από το ταξίδι του στη Βενετία το 1863. Το μπαλκόνι είναι βενετσιάνικο και η στάση των προσώπων θυμίζουν Αναγέννηση.

Arthur Hughes, Το οικογενειακό κουαρτέτο ή κυρία Vernon Lushington με τις κόρες της. 1882. 

Arthur Hughes, Η κυρία Norman Hill και τα παιδιά της. 1897. Μουσείο του Bruce Castle.

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=170612

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=168881

https://www.artfund.org/supporting-museums/art-weve-helped-buy/artwork/11073/mother-and-child-seated-in-garden-arthur-hughes
https://www.artfund.org/supporting-museums/art-weve-helped-buy/artwork/7083/portrait-of-mrs-leathart-and-her-three-children-arthur-hughes

Κράτα τοΚράτα το