Τρόπος εξέτασης του μαθήματος «Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» Γ ΓΕΛ Πανελ. Εξετάσεις 2019-20

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2016

Ταξιδεύοντας με πλοίο. Tο ποίημα "Το πλοίο" του Γιάννη Σκαρίμπα

Γιάννης Σκαρίμπας, Το πλοίο

(ο τιτανικός)


...Ξαναδιαβάζω ποιήματα του Γιάννη Σκαρίμπα. Ιδιότυπος ποιητικός λόγος, καυστικός, βαθύτατα ειρωνικός, παιγνιώδης, ανατρεπτικός! Κάθε φορά που διαβάζω τα ποιήματά του, νιώθω ότι ανακαλύπτω κάτι νέο... Στο ποίημα του Το πλοίο (ο τιτανικός), μία "ωχρή", "μελαγχολική", "μοιραία" Κυρία ταξιδεύει μ' ένα βιβλίο... μία σεληνόφωτη βραδιά, η Κυρία περιφέρεται βαριεστημένα μ' ένα βιβλίο στο πλοίο, κινείται στους διαδρόμους, στο κατάστρωμα, στις σάλες του χορού... Περιφέρεται σ' ένα πλοίο που πλέει (ή δεν πλέει;), αναρωτιέται το ποιητικό υποκείμενο ή είναι η ίδια που αναρωτιέται; 
  Ένα πλοίο "προς τις γραμμές του Νότιου απείρου", ένα πλοίο που λικνίζεται με "ονείρου φώτα χρυσά"...ζευγάρια στροβιλίζονται στους ήχους του βαλς, γυναίκες με έξωμες τουαλέττες...και μία Κυρία μ' ένα βιβλίο σαν οπτασία... Εικόνες ονειρικές, σχεδόν υποβλητικές, που γοητεύουν...το ποιητικό υποκείμενο υπαινίσσεται ερωτισμό, όμως γρήγορα διαλύει την ονειρική ατμόσφαιρα με λέξεις και φράσεις αντιποιητικές... και στην τελευταία στροφή ο διάλογος της Κυρίας με τον πλοίαρχο ανατρέπει κάθε ερωτική προσμονή και προσδοκία...
Èmile Vernon (1872-1919), Στο κατάστρωμα του πλοίου. Ιδιωτική Συλλογή.


ΕΚΕΙ, προς τις γραμμές του Νότιου απείρου
Περήφανο ως λικνίζοντας το πλοίο
Με δύο γλαρά φουγάρα και ονείρου
Φώτα χρυσά – η Κυρία μ’ ένα βιβλίο,


Στο χέρι εμελαγχολεί… τι θεία ώρα
Στα βαλς που η σάλα αντηχεί κι είχεν έβγει
Μισή φωτιά η σελήνη!… και τι φιόρα
Οι έξωμες μηλαίδες και τα ζεύγη.


Που ωραία στροβιλίζονταν. Η μπάντα
Που ανύποπτους σε μέθη αιθέρια εώρει!
Και η Κυρία –ωωω! … που εκράτει πάντα
Εκείνο το βιβλίο… το βαπόρι

James Tissot, Ο χορός στο καράβι. 1874. Πινακοθήκη Tate Britain.

Στο πέλαο που αγάλι έκανε κ ρ ά τα ε ι…
Ω η Κυρία, η Κυρία αυτή η μοιραία
Με πάντα το βιβλίο - ΄τώρα – ω νάτη-
Κρυφά το σκα απ’ την πόρτα κι ειν’ ωραία.


Μα ωχρή… Ενώ το πλοίο πλέει ( ή δεν πλέει;)
το πλοίαρχο κρατεί κι αχνή και κρύα:
«Γροίκησα σαν κάποιο τίναγμα…» του λέει.

2 σχόλια:

  1. Πολύ ατμοσφαιρικό ποίημα. Θυμήθηκα ένα άλλο του Σκαρίμπα, που επίσης μου αρέσει.


    Το βαπόρι

    Νάναι ως νάχης φύγει — με τους ανέμους — καβάλλα
    στο άτι της σιγής κι' όλα να πάης
    και vάv' πολλά καράβια, πολλή θάλασσα — μεγάλα
    σύγνεφα πάνω — οι άνθρωποι κι' ο Μάης.

    Κι' εντός μου εμένα να βρυχιέται — όλο να τρέμει —
    βαρύ ένα βαπόρι και κατόπι
    πάλι εσύ κι' ο Μάης κι' οι ανέμοι
    κι' έπειτα πάλιν οι ανθρώποι, οι ανθρώποι.

    Και νάναι όλα απ' ό,τι φεύγει —και δε μένει—
    σε μια πόλη ακατοίκητη, κι' εντός μου
    ακυβέρνητο, όλο να σε πηγαίνει το καράβι
    έξω απ' την τρικυμία τούτου κόσμου.

    ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το γνωρίζω...και σε μένα αρέσει πολύ. Ιδιαίτερα μου αρέσει η τελευταία στροφή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή