Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016

Το όνειρό μου πέθανε. Ένα ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη με πίνακες του Edvard Munch

Ναπολέων Λαπαθιώτη, Τ' όνειρό μου πέθανε

Edvard Munch, Απελπισία. 1892. Μουσείο Munch. 'Οσλο.

Τ' όνειρό μου πέθανε, χθες αργά, το βράδυ
Μόνος, τώρα κι έρημος, τι μπορώ να πω;
Κι όμως, τό'ξερε καλά, το βαθύ του χάδι,
πόσο τ' αγαπώ!

Μου κρατούσε συντροφιά, τις βαριές τις ώρες,
που τις τρέμει μοναχή, καθεμιά ψυχή,
μα όσο τό' χει δίπλα της ας κυλούν οι μπόρες,
-δεν ανησυχεί!...

Τ' όνειρό μου πέθανε, χθες αργά, το βράδυ.
Πες, δεν έζησε ποτέ: Μην τ' αναπολείς...
Μα ο καημός μου, που έχασα το θερμό του χάδι,
Θε μου, είναι πολύς!

Κι όσο για τις άφωνα πονεμένες ώρες,
-ώρες δίχως όνειρο, σε μια ζωή πεζή,
τώρα, μόνο, τό' νιωσα, πόσο είναι αιμοβόρες
-τώρα, που δε ζει...
02.08.1941

Edvard Munch, Απελπισία. 1894. Μουσείο Munch. 'Οσλο.


Το   ποίημα του Λαπαθιώτη (οι τρεις πρώτες στροφές με κάποιες διαφοροποιήσεις) έχει μελοποιηθεί από τον Γιάννη Σπανό. Πρώτη εκτέλεση από τον τραγουδιστή του Νέου Κύματος Γιώργο Ζωγράφο.

Βλ. Ναπολέων Λαπαθιώτης, ...του έρωτα πάλι το στενό, ημερολόγιο 2009, Εισαγωγή-Επιμέλεια Χριστίνα Ντουνιά, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2007, σ. 247.



2 σχόλια:

  1. Το ποίημα του Λαπαθιώτη μου θύμισε το Μήτσο Παπανικολάου. Φίλοι αχώριστοι οι δυο τους σε ποίηση και κραιπάλες. Υπάρχει μάλιστα ένα όμορφο ποιητικό πινγκ πονγκ ανάμεσά τους.

    ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΒΟΥΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ

    Μέσα στην βουή του δρόμου
    Ήταν να βρω το όνειρο μου,
    Να το βρω και να το χάσω
    Κι ούτε πια που θα το φτάσω.

    Μια στιγμή πέρασε μπρος μου
    Κι ήταν η χαρά του κόσμου,
    Η χαρά που μας ματώνει
    Σαν οι πιο μεγάλοι πόνοι.

    Πέρασε όπως περνούνε
    Όσα Δε θα ξαναρθούνε-
    Πουλιά που χουν φτερουγίσει
    Σύννεφα μέσα στη δύση

    Κι άφησε στο πέρασμά του
    - Πέρασμα ζωής, θανάτου-
    Στην καρδιά μου Σα σφραγίδα
    Ώ…την πεθαμένη ελπίδα

    Μια ελπίδα πεθαμένη
    Που μας ζει και μας πεθαίνει
    Κι όλα μας τραβάει δω κάτου
    Ως την πόρτα του θανάτου.

    Όνειρο γλυκό και ξένο
    Και παντοτινά χαμένο
    Σε κρατώ στο νου μου ακόμα
    Σαν τριαντάφυλλο στο στόμα

    Όταν πέρασες με πήρες
    Κι όλες μου άνοιξες τις θύρες
    Με το μαγικό κλειδί σου
    Του χαμένου παραδείσου.

    ΜΗΤΣΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

    Μελοποιημένο από τους DONENICA:
    https://www.youtube.com/watch?v=g04op74ea3E

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έχεις δίκιο…έχουν πολλά κοινά οι δύο ποιητές. Θα ακούσω τη μελοποίηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή