Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Σάββατο 29 Αυγούστου 2015

Καλοκαιρινή εποχή. Ένας πίνακας της Marry Cassatt

Το Καλοκαίρι στη ζωγραφική

   Τελευταίες ημέρες του Αυγούστου…είναι όμως ακόμα Καλοκαίρι. Για αυτό, ένας πίνακας της Αμερικανίδας ιμπρεσιονίστριας Mary Cassatt (1844-1926) που απεικονίζει ένα καλοκαιρινό στιγμιότυπο. 
Είναι μία καλοκαιρινή ημέρα! Δύο γυναίκες κάνουν βαρκάδα στη λίμνη...


 M. Cassatt, Καλοκαιρινή εποχή. 1894. Armand Hamer Museum of Art. Los Angeles.

M. Cassatt, Καλοκαιρινή εποχή. 1894. Terra Foundation for American Art. Chicago.


http://www.wikiart.org/en/mary-cassatt/summertime-1894
https://en.wikipedia.org/wiki/Mary_Cassatt

Παρασκευή 28 Αυγούστου 2015

Γιάννης Σκαρίμπας, Φαντασία

Γιάννης Σκαρίμπας, Φαντασία

Νά' ναι σα να μας σπρώχνει ένας αέρας μαζί
προς ένα δρόμο φιδωτό που σβεί στα χάη,
και σένα του καπέλου σου βαμμένη φανταιζί
κάποια κορδέλα του, τρελά να χαιρετάη.

Και νά' ναι σαν κάτι να μου λες, κάτι ωραίο κοντά,
για άστρα τη ζώνη που πηδάν των νύχτιων φόντων,
κι αυτός ο άνεμος τρελά τρελά να μας σκουντά
όλο προς τη γραμμή των οριζόντων.

Κι όλο να λες, να λες, στα θάμβη της νυκτός
για ένα-με γιάλινα πανιά-πλοίο που πάει
όλο βαθιά, όλο βαθιά, όσο που πέφτει εκτός:
όξ' απ' τον κύκλο των νερών-στα χάη.

Κι όλο να πνέη, να μας ωθή αυτός ο αέρας μαζί
πέρ' από τόπους και καιρούς έως ότου-φως μου-
-καθώς τρελά θα χαιρετάη κείν' η κορδέλα η φανταιζί-
βγούμε απ' την τρικυμία αυτού του κόσμου...


Marc Chagall, Πάνω από την πόλη. 1918. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα.


Τετάρτη 26 Αυγούστου 2015

Γυναίκα που διαβάζει. Ένας πίνακας του Βρετανού ζωγράφου William Kay Blacklock

Ένας πίνακας φιλαναγνωσίας του William Kay Blacklock

Ένας ακόμα πίνακας "φιλαναγνωσίας" που απεικονίζει μία στιγμή ήρεμης ανάγνωσης. Ο Βρετανός ζωγράφος William Kay Blacklock (1872-1922) απεικονίζει μία νεαρή γυναίκα να διαβάζει το βιβλίο της στο ηλιόλουστο δωμάτιο. Κάθεται αναπαυτικά στον καναπέ και έχει τα πόδια της σ' ένα μαξιλαράκι. Πίσω της οι αχτίνες του ήλιου διεισδύουν στο χώρο από το ανοιχτό παράθυρο. Μία γλάστρα στο περβάζι, ένας καθρέπτης που αντανακλά πίνακα ζωγραφικής, πέταλα λουλουδιών στο πάτωμα στην άκρη αριστερά…Φορά ένα υπέροχο καλοκαιρινό αέρινο φόρεμα και ένα καπελάκι στο κεφάλι…Ο καλλιτέχνης απεικονίζει αριστοτεχνικά τις λεπτομέρειες μίας σκηνής από την καθημερινότητα των γυναικών των υψηλών κοινωνικών στρωμάτων της βικτωριανής εποχής.

William Kay Blacklock, Μία ήρεμη ανάγνωση. Γύρω στα 1900. Ιδιωτική Συλλογή. Η κοπέλα του πίνακα  θα μπορούσε να είναι μία ηρωίδα από τα μυθιστορήματα των αδελφών Μπροντέ ή της Τζέιν Ώστεν.


Δευτέρα 24 Αυγούστου 2015

To Καλοκαίρι στη ζωγραφική. Πίνακες του William Kay Blacklock

Καλοκαιρινές στιγμές

  Στιγμές καλοκαιρινής ραστώνης απεικονίζουν οι παρακάτω πίνακες του Βρετανού ζωγράφου William Kay Blacklock (1872-1922). Ο Blacklock παρέμενε κοντά στην ατμόσφαιρα της Βικτωριανής εποχής και συνήθιζε να ζωγραφίζει εξιδανικευμένες σκηνές καθημερινότητας. Σε μία περίοδο που άλλοι ζωγράφοι είχαν περάσει στην επιρροή του ιμπρεσιονισμού, αυτός παρέμεινε πιστός στο πνεύμα του Ακαδημαϊσμού και του ρεαλισμού.

William Kay Blacklock (1872-1922), Καλοκαίρι. Ιδιωτική Συλλογή. Καλοκαιρινή σκηνή στην όχθη του ποταμού. Μία γυναίκα με ομπρέλα στη βάρκα.

William Kay Blacklock (1877-1922), Βαρκάδα στη λίμνη. Ιδιωτική Συλλογή.

William Kay Blacklock (1872-1922), Καλοκαιρινή εποχή. 1914. Ιδιωτική Συλλογή. Μαζεύει καλοκαιρινά λουλούδια.

William Kay Blacklock (1872-1922), Παραθαλάσσιες Διακοπές. Ιδιωτική Συλλογή. Μητέρα και παιδί στην αμμουδιά.

William Kay Blacklock (1872-1922), Χτίζοντας κάστρα στην άμμο. Ιδιωτική Συλλογή. Ειδυλλιακή καλοκαιρινή σκηνή στην αμμουδιά.


William Kay Blacklock (1872-1922), Μία μέρα με άνεμο στην παραλία. Ιδιωτική Συλλογή. Μητέρα και κόρες περπατούν στην παραλία μία μέρα με άνεμο... 

Σάββατο 22 Αυγούστου 2015

Μύκονος. Τοπία του Ουμβέρτου Αργυρού

Μύκονος και Νησιωτικά τοπία του Ουμβέρτου Αργυρού

   
   Συνεχίζω με έργα της νεοελληνικής ζωγραφικής που απεικονίζουν τοπία από ελληνικά νησιά. Ο Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), εκφραστής του Ακαδημαϊσμού και από τους τους όψιμους εκπροσώπους της "Σχολής του Μονάχου" (ήταν μαθητής του Νικηφόρου Λύτρα και συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο), έχει ζωγραφίσει μεγάλο αριθμό έργων με θέμα τοπία της Μυκόνου, όταν το νησί δεν ήταν διάσημος τουριστικός προορισμός. Τα περισσότερα από αυτά τα έργα βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
   Ας δούμε, λοιπόν, τοπία από τη Μύκονο μίας άλλης εποχής...

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Άποψη της Μυκόνου. 

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Άποψη της Μυκόνου. 

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Άποψη της Μυκόνου. 

 Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Ανεμόμυλοι. Μύκονος.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Βάρκες σε λιμάνι. Μύκονος.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Μύκονος. Τότε που οι Μυκονιάτισες φορούσαν ακόμα λαϊκές ενδυμασίες.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Ψαράδες στη Μύκονο.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Μύκονος. Παραπορτιανή.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Τοπίο με εκκλησάκι στη Μύκονο.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Τοπίο στις Κυκλάδες.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Κυκλαδίτικο τοπίο.

Η "πολυζωγραφισμένη" Ύδρα έχει ζωγραφισθεί και από τον Αργυρό.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Νησιώτικο τοπίο.

και κάποιες "όψεις" ενός άλλου νησιού, της Ρόδου.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Άποψη της Ρόδου.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Άποψη της Ρόδου.

Ουμβέρτος Αργυρός (1884-1963), Ύδρα.


Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015

Διαβάζοντας στη βάρκα. Πίνακες φιλαναγνωσίας. Ζευγάρια σε βάρκα

Στη βάρκα, διαβάζοντας...

   Συνεχίζω με πίνακες "φιλαναγνωσίας" που απεικονίζουν την ανάγνωση βιβλίου. Ανακάλυψα δύο πίνακες που έχουν κοινό θέμα. Το τοπίο είναι ειδυλλιακό. Ένα ζευγάρι βρίσκεται στη βάρκα και ο ένας από τους δύο διαβάζει βιβλίο.

Konstantin Korovin, Στη βάρκα. 1888. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα. Ένας άνδρας διαβάζει το βιβλίο του, ενώ δίπλα του κάθεται μία γυναίκα που τον κοιτάζει. Από τις λίγες απεικονίσεις που δείχνουν έναν άνδρα να διαβάζει. Συνήθως απεικονίζονται γυναίκες σε στιγμή ανάγνωσης.

  O Ρώσος ιμπρεσιονιστής ζωγράφος Korovin ζωγράφισε τον πίνακα το καλοκαίρι του 1888, όταν βρισκόταν σε διακοπές στο χωριό Zhukovka στον ποταμό Klyazma. Λένε ότι πρόκειται για αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου, ενώ η γυναίκα είναι η Ρωσίδα καλλιτέχνης M. V. Jakunchikova.

  Στον παρακάτω πίνακα βλέπουμε σε παραλλαγή το ίδιο θέμα. Ένα ζευγάρι βρίσκεται σε βάρκα. Το τοπίο είναι πραγματικά ειδυλλιακό. Η γυναίκα είναι αυτή που διαβάζει ένα βιβλίο.
   
Charles James Lewis (1830-1892), Οι διακοπές μας. Ιδιωτική Συλλογή. Πινακοθήκη Τέχνης. Oldham. Ο Βρετανός ζωγράφος της Βικτωριανής εποχής απεικονίζει μία ήρεμη στιγμή διακοπών ενός ζευγαριού. Βαρκάδα και ανάγνωση!


http://www.tretyakovgallery.ru/en/collection/_show/image/_id/540
http://www.bbc.co.uk/arts/yourpaintings/paintings/our-holiday-90722
https://www.bridgemanimages.com/en-GB/search?filter_group=all&filter_creator_name=Charles+James+Lewis&filter_year_adbc=ad&filter_year_to_adbc=ad&filter_century_adbc=ad&filter_century_to_adbc=ad&filter_searchoption_id=2&sort_order=best_relevance&item_num=1

Πέμπτη 20 Αυγούστου 2015

Ελληνικά Νησιά. Κωνσταντίνος Παρθένης, Κωνσταντίνος Μαλέας, Μιχάλης Οικονόμου

Ζωγραφίζοντας τα ελληνικά νησιά 

Οι εκπρόσωποι του μοντερνισμού στη νεοελληνική ζωγραφική, ο Κωνσταντίνος Παρθένης
(1877-1968), ο Κωνσταντίνος Μαλέας (1879-1928) και ο Μιχάλης Οικονόμου (1888-1933), ζωγράφισαν εικόνες από τα ελληνικά νησιά, κυρίως τα νησιά του Αιγαίου, σε μία εποχή που ήταν σχεδόν άγνωστος ο τουρισμός. Ιδού, λοιπόν, κάποια ονειρικά και ονειρεμένα τοπία ελληνικών νησιών.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Παντάνασσα Νάξου. 1924-28. Εθνική Πινακοθήκη.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Σαντορίνη. 1924-28. Εθνική Πινακοθήκη.

Κωνσταντίνος Μαλέας, Καμένη Σαντορίνη. 1924-28. Εθνική Πινακοθήκη.

Κωνσταντίνος Παρθένης, Ύδρα. Ιδιωτική Συλλογή.


Ο Παρθένης έχει ζωγραφίσει και τοπία από νησιά του Ιονίου.

Κωνσταντίνος Παρθένης, το μικρό εκκλησάκι της Κεφαλονιάς. 1920-1925. Εθνική Πινακοθήκη.

Κωνσταντίνος Παρθένης, Τοπίο της Κέρκυρας. 1914-1917. Εθνική Πινακοθήκη.

   Το νησί της Ύδρας είναι πολυζωγραφισμένο! Ο Μιχάλης Οικονόμου έχει ζωγραφίσει πολλές παραλλαγές τοπίων της Ύδρας. Επιλέγω κάποιες εικόνες.

Μιχάλης Οικονόμου, Σπίτι που ονειρεύεται. Ύδρα. Ιδιωτική Συλλογή.

Μιχάλης Οικονόμου, Ύδρα. Ιδιωτική Συλλογή.

Μιχάλης Οικονόμου, Ύδρα. Ιδιωτική Συλλογή.

Μιχάλης Οικονόμου, Εκκλησάκι στην Ύδρα. Ιδιωτική Συλλογή.


Δευτέρα 17 Αυγούστου 2015

Παναγία με βιβλίο. Ένας πίνακας του Κωνσταντίνου Παρθένη

Παναγία που διαβάζει

   Ένα πραγματικό υπέροχο έργο βαθειάς θρησκευτικότητας και εσωτερικότητας δια χειρός ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού μοντερνισμού στη ζωγραφική, του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878-1967). Μία γυναίκα διαβάζει το βιβλίο της και αυτή είναι η Παναγία. Το θέμα της Παναγίας ως αναγνώστριας συναντάται από την Αναγέννηση. Το γαλάζιο χρώμα του ουρανού δίνει έντονο ελληνικό στοιχείο στον πίνακα.

Κωνσταντίνος Παρθένης (1878-1967), Παναγία με βιβλίο. Ιδιωτική Συλλογή. Σ' ένα ακαθόριστο χώρο, η Παναγία, καθισμένη και ακουμπώντας σε τραπέζι διαβάζει την Αγία Γραφή. Πίσω της, οι πτυχώσεις μίας κουρτίνας και ο γαλανός ουρανός με λευκά συννεφάκια.

Σάββατο 15 Αυγούστου 2015

Δεκαπενταύγουστος. Η Κοίμηση και η Μετάσταση της Θεοτόκου του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco)

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Η Κοίμηση της Θεοτόκου

  Επειδή είναι Δεκαπενταύγουστος, ιδού μία εικόνα δια χειρός ενός εμβληματικού ζωγράφου, του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (1541-1614), του επονομαζόμενου El Greco (O Έλληνας). Απεικονίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου και βρίσκεται στον ομώνυμο ναό της Ερμούπολης Σύρου. Θεωρείται από τα πρώιμα έργα του καλλιτέχνη με εμφανή τη βυζαντινή τεχνοτροπία και δημιουργήθηκε από τον νεαρό Θεοτοκόπουλο, προτού φύγει στην Ιταλία και δεχθεί την επιρροή της δυτικής αγιογραφίας και του μανιερισμού. Το 1983 "ανακαλύφθηκε"στην εικόνα η υπογραφή του δημιουργού της, "ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ Ο ΔΕΙΞΑΣ". 

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (ο επονομαζόμενος El Greco), H Κοίμηση της Θεοτόκου. 1562-1564/67. Ιερός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ερμούπολη Σύρου. Ο ναός είναι τρίκλιτη βασιλική χωρίς τρούλο και η ανέγερσή του χρονολογείται στα 1826-29. Λέγεται ότι η εικόνα μεταφέρθηκε στη Σύρο από Ψαριανούς πρόσφυγες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο νησί μετά την καταστροφή των Ψαρών από τους Τούρκους.


Μία ακόμη απεικόνιση της Θεοτόκου από τον El Greco με εμφανή τα χαρακτηριστικά του μανιερισμού, που ο ζωγράφος αποδέχτηκε στην Ιταλία. Aπεικονίζει τη Μετάσταση της Θεοτόκου. Τρεις μέρες μετά την κοίμηση και την ταφή της από τους Αποστόλους, η Παναγία μετέστη στους ουρανούς. Ο Θεοτοκόπουλος το 1567 ταξίδεψε στην Ιταλία, Βενετία και Ρώμη, και από το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο της Ισπανίας. 

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (ο επονομαζόμενος El Greco), H Μετάσταση της Θεοτόκου. 1577-1579. Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο.

Παρασκευή 14 Αυγούστου 2015

Γιάννης Ρίτσος, Όνειρο Καλοκαιρινού Μεσημεριού και πίνακες ζωγραφικής του Edward Potthast

Το  Καλοκαίρι στην ποίηση και τη ζωγραφική. Όνειρο Καλοκαιρινού Μεσημεριού του Γιάννη Ρίτσου και πίνακες του Edward Potthast

   Καλοκαιρινή ημέρα και η σημερινή... Για αυτό, θυμήθηκα ένα απόσπασμα από το λυρικό ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου, Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού. Το ποιητικό υποκείμενο αναπολεί και νοσταλγεί τα παιδικά χρόνια, την αθωότητα και την ξεγνοιασιά της παιδικής ηλικίας....

Edward Potthast (1857-1927), Γύρω από τη Rosie, 1910-1915. Μουσείο Καλών Τεχνών. Χιούστον

Edward Potthast, Kaλοκαιρινή ημέρα. Παραλία του Μπράιτον. Ιδιωτική Συλλογή.

....Kαι μαζί με το απόσπασμα του Γιάννη Ρίτσου πίνακες ζωγραφικής του Αμερικανού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Edward Potthast (1857-1927) που απεικονίζουν σκηνές με καλοκαιρινά παιδικά παιχνίδια...


Γιάννης Ρίτσος, Όνειρο Καλοκαιρινού Μεσημεριού (απόσπασμα)



Χτες και προχτές, όλη νύχτα, πασκίζαμε να μετρήσουμε τ' άστρα.
Και τ΄άστρα είναι τόσα, όση κι η καρδιά μας, κι η καρδιά μας είναι
πιο πολύ απ' τ' άστρα.
Χθες βράδυ δεν κοιμήθηκαν καθόλου τα παιδιά. Είχαν 
κλείσει ένα σωρό τζιτζίκια στο κουτί των μολυβιών,
και τα τζιτζίκια τραγουδούσαν κάτου απ' το προσκε-
φάλι τους ένα τραγούδι που το ξέραν τα παιδιά από
πάντα και το ξεχνούσαν με το ήλιο.
Χρυσά βατράχια κάθονταν στις άκρες των ποδιών χωρίς
να βλέπουν στα νερά τη σκιά τους, κι ήταν σαν
αγάλματα μικρά της ερημιάς και της γαλήνης.
Τότε το φεγγάρι σκόνταψε στις ιτιές κι έπεσε στο πυκνό
χορτάρι.
Μεγάλο σούσουρο έγινε στα φύλλα.
Τρέξανε τα παιδιά, πήραν στα παχουλά τους χέρια το φεγ-
γάρι κι όλη τη νύχτα παίζανε στον κάμπο.
Τώρα τα χέρια τους είναι χρυσά, τα πόδια τους χρυσά,
κι όπου πατούν αφήνουνε κάτι μικρά φεγγάρια στο
νοτισμένο χώμα.

Edward Potthast, Φεγγαρόφωτο στην παραλία. Ιδιωτική Συλλογή.

Edward Potthast, Φεγγαρόφωτο. Ιδιωτική Συλλογή.

Μα, ευτυχώς οι μεγάλοι που ξέρουν πολλά, δεν καλοβλέ-
πουν.
Μονάχα οι μάνες κάτι υποψιάστηκαν.
Γι' αυτό τα παιδιά κρύβουνε τα χρυσωμένα χέρια τους
στις άδειες τσέπες, μην τα μαλώσει η μάνα τους που
όλη τη νύχτα παίζανε κρυφά με το φεγγάρι...

Edward Potthast, Mια βόλτα στην παραλία. Ιδιωτική Συλλογή.

Edward Potthast, Καλοκαιρινές ηδονές.  Ιδιωτική Συλλογή.

Edward Potthast, Καλοκαιρινά παιχνίδια. Ιδιωτική Συλλογή.

Διαβάζοντας δίπλα στο ανοιχτό παράθυρο. Ένας πίνακας του Charles James Lewis

    Ιδού ένας ακόμα πίνακας "φιλαναγνωσίας" (όπως μου αρέσει να τους ονομάζω), που απεικονίζει μία γυναίκα να διαβάζει με προσήλωση το βιβλίο της. Τον έχει ζωγραφίσει ο Βρετανός Charles James Lewis (1830-1892) που έζησε τη Βικτωριανή περίοδο.
  Είναι καλοκαίρι. Έχει ανοίξει το παράθυρο, έχει τραβήξει τις διαφανείς κουρτίνες και έχει καθήσει αναπαυτικά στον καναπέ, για να διαβάσει...

Charles James Lewis (1830-1892), Διαβάζοντας δίπλα στο ανοιχτό παράθυρο. Hastings. 1880. Ιδιωτική Συλλογή. Ένα υπέροχο παράθυρο με θέα στη θάλασσα. Το Hastings είναι μία παραθαλάσσια πόλη στο ανατολικό Sussex.

Τρίτη 11 Αυγούστου 2015

Στιγμές γυναικών. Πίνακες του Ουμβέρτου Αργυρού

Σκηνές καθημερινές γυναικών. Προσωπογραφίες του Ουμβέρτου Αργυρού

   Θα συνεχίσω και σήμερα με πίνακες του Ουμβέρτου Αργυρού (1884-1963). Αυτή τη φορά επιλέγω μία σειρά από έργα του που απεικονίζουν "κρυφές", "μυστικές", μοναχικές στιγμές της ιδιωτικής καθημερινής ζωής γυναικών. Παρά το γεγονός ότι ο Αργυρός, επειδή προερχόταν από το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα της "Σχολής του Μονάχου (ανήκει στους τελευταίους-όψιμους της "Σχολής του Μονάχου"), υπήρξε ένας πέρα έως πέρα ακαδημαϊκός ζωγράφος (ήταν καθηγητής και διευθυντής της Σχολής Καλών Τεχνών και έγινε πράγματι μέλος της Ακαδημίας το 1959) και με κανένα τρόπο μοντερνιστής ζωγράφος, ίσως κάποιοι θα τον χαρακτήριζαν και συντηρητικό ή "παλαιομοδίτη" ως προς τη θεματική και την τεχνοτροπία του, ήταν ωστόσο από τους πρώτους ζωγράφους, πουν έφερε στη νέα ελληνική ζωγραφική μία "τολμηρή" λυρική ματιά ως προς τις απεικονίσεις των γυναικών. Πολλοί από τους πίνακες του αποπνέουν αδιόρατη αίσθηση ερωτισμού και το βλέμμα του ζωγράφου φαίνεται να βλέπει με αγάπη και τρυφερότητα τα μοντέλα του...
  Ξεκινώ, μ' ένα αγαπημένο μου θέμα, την απεικόνιση γυναικών σε στιγμή ανάγνωσης, μία από τις πιο ιδιωτικές, "κρυφές" στιγμές. Μία νεαρή γυναίκα, ντυμένη με καλοκαιρινό φόρεμα, κάθεται στον κήπο και διαβάζει με προσήλωση. Γλυκές φωτοσκιάσεις από τις αχτίνες του ήλιου...

Ουμβέρτος Αργυρός, Γυναίκα που διαβάζει. Ιδιωτική Συλλογή.

Στον επόμενο πίνακα, οι γυναίκες στον κήπο είναι δύο, μία νέα και μία ηλικιωμένη. Η νεότερη υποβαστάζει τρυφερά την ηλικιωμένη...κάνουν περίπατο στον κήπο...

Ουμβέρτος Αργυρός, Στον κήπο. Ιδιωτική Συλλογή.

   Μία πολύ "μυστική", "κρυφή" στιγμή απεικονίζει ο παρακάτω πίνακας, τη στιγμή της αναπόλησης του παρελθόντος.

Ουμβέρτος Αργυρός, Παιδικές αναμνήσεις. Ιδιωτική Συλλογή. Ένας πολύ ιδιαίτερος πίνακας. Μία νεαρή γυναίκα στο ημίφως κρατά ένα αρκουδάκι, προφανώς παιδικό της παιχνίδι, και θυμάται την παιδική της ηλικία.

   Από τους πιο ποιητικούς, ονειρικούς πίνακες, αυτός που ακολουθεί. Μια νεαρή γυναίκα κάθεται δίπλα στο ανοιχτό παράθυρο και φαίνεται να ρεμβάζει...Κρατά διάφανα υφάσματα...Διάφαν υφάσματα στην καρέκλα πίσω της, διάφανα υφάσματα στο καλάθι στο πάτωμα... Διάφανη η κουρτίνα! Ο καλλιτέχνης παίζει με τις φωτοσκιάσεις...

Ουμβέρτος Αργυρός, Κοντά στο παράθυρο. 1926. Εθνική Πινακοθήκη. Απόλυτα κομψά ντυμένη!

   Το εσωτερικό δωματίου μοιάζει με τον προηγούμενο πίνακα.

Ουμβέρτος Αργυρός, Κορίτσι με πλεξούδες. Ιδιωτική Συλλογή. Πλέκει τις πλεξούδες της, έχοντας γυρισμένη την πλάτη στο ανοιχτό παράθυρο.

   Ακόμα μία ιδιωτική στιγμή γυναίκας σε εσωτερικό χώρο.

Ουμβέρτος Αργυρός, πρωινό γράμμα. Ιδιωτική Συλλογή.

   Ένας ακόμα υπέροχος πίνακας που εκφράζει το λυρικό βλέμμα του ζωγράφου στη νεαρή γυναίκα...
Ουμβέρτος Αργυρός, Η λουόμενη. Εθνική Πινακοθήκη. 

 Ουμβέρτος Αργυρός, Η φιλαρέσκεια. Ιδιωτική Συλλογή.

   Τολμηρό θέμα για την εποχή του στην Ελλάδα και για την ελληνική "αστική" τάξη στην οποία απευθυνόταν ο ζωγράφος.
Ουμβέρτος Αργυρός, Γυμνή γυναίκα μπροστά στο παραβάν. Πριν το 1933. Εθνική Πινακοθήκη. Ο Αργυρός έχει ζωγραφίσει σε αρκετές παραλλαγές γυμνές ή ημίγυμνες γυναίκες στο δωμάτιο τους μπροστά στον καθρέφτη.

Ουμβέρτος Αργυρός, Ώρα τσαγιού. Ιδιωτική Συλλογή. Πίνει μόνη το τσάι της...

Μία από τις πιο εκφραστικές προσωπογραφίες του Αργυρού, είναι η παρακάτω εικόνα.
Ουμβέρτος Αργυρός, Η κολομπίνα. Ιδιωτική Συλλογή.