Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Παρασκευή 26 Ιουλίου 2019

Καλοκαιρινές νύχτες της Σκανδιναβίας. Πίνακες Σκανδιναβών ζωγράφων και ένα ποίημα του Νικηφόρου Βρεττάκου

Νύχτες Καλοκαιρινές

   Στις χώρες του Βορρά δεν πέφτει ποτέ βαθύ σκοτάδι το Καλοκαίρι. Το φως της ημέρας διατηρείται αχνό... Οι νύχτες είναι "λευκές"...νύχτες ονείρου... παραμυθένιες και μαγικές, νύχτες που αποπνέουν απόκοσμο ερωτισμό... 
 Οι Σκανδιναβοί ζωγράφοι έχουν προσπαθήσει να αποτυπώσουν εικόνες από τις καλοκαιρινές νύχτες του Βορρά, εικόνες ονείρου και μυστηρίου. Ιδού, μία επιλογή από αγαπημένους  μου πίνακες που μου θυμίζουν ένα ποίημα του Νικηφόρου Βρεττάκου.


Edvard Munch, Καλοκαιρινή Νύχτα στην παραλία. 1902-1903. Μουσείο Berberini. Πότσδαμ. Είναι ένα από τα πολλά καλοκαιρινά Νυχτερινά τοπία του Νορβηγού ζωγράφου.


Aksel Waldemar Johannessen (1880-1922), Καλοκαιρινή νύχτα. Γύρω στα 1920. Μία εξπρεσιονιστική νύχτα Καλοκαιριού. Σ' ένα πραγματικά απόκοσμο τοπίο οι φιγούρες ενός άνδρα και μίας γυναίκας συναντώνται στην άκρη του μονοπατιού που περνά μέσα από το άνοιγμα ενός φράκτη...


Richard Bergh, Καλοκαιρινό βράδυ. 1899-1900. Gothenburg Μουσείο Τέχνης. Ένας άνδρας και μία γυναίκα κοιτάζουν το "ελαφρό τοπίο που θαρρείς πως στηρίζεται στο φως...".

Νικηφόρος Βρεττάκος, Ένα βράδυ ο κόσμος

Ηρεμία, βαθιά, ελαφρό τοπίο
που θαρρείς πως στηρίζεται στο φως 

κ’ επιπλέει και μαζί του ο ουρανός
 μετακινιέται απάνω του όλος θείο 
χρώμα απ’ τη δύση. Τι ‘ναι ένα βιβλίο; 
Τι’ ναι ένας ποιητής εμπρός σ’ αυτό; 
Αεράκι έχει γίνει φωτεινό
το βαρύ που είχα πάνω μου φορτίο.

Και δεν ξέρω που πρέπει να στραφώ 
και δεν ξέρω σε ποιον πρέπει να ειπώ, 
στη ζωή ή στο θάνατο, αντίο. 


P. S. Krøyer (1851-1909), Καλοκαιρινό βράδυ στην παραλία του Σκάγκεν. Ο ζωγράφος και η γυναίκα του. 1899. Μουσείο του Σκάγκεν.  Ένα καλοκαιρινό βράδυ "Αεράκι έχει γίνει φωτεινό το βαρύ που είχα πάνω μου φορτίο".

Edvard Munch, Ερωτισμός ένα καλοκαιρινό βράδυ. 1891. Μουσείο Munch. Όσλο. Ένα καλοκαιρινό βράδυ οι φιγούρες μίας γυναίκας και ενός άνδρα στο βάθος του μονοπατιού... Σε πρώτο πλάνο μία ηλικιωμένη γυναίκα..."Και δεν ξέρω που πρέπει να στραφώ 
και δεν ξέρω σε ποιον πρέπει να ειπώ, 
στη ζωή ή στο θάνατο, αντίο"

Harald Sohlberg (1869-1935), Καλοκαιρινή Νύχτα. 1899.  Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας. Όσλο.  Ένα καλοκαιρινό βράδυ "Ηρεμία, βαθιά, ελαφρό τοπίο
που θαρρείς πως στηρίζεται στο φως 
κ’ επιπλέει και μαζί του ο ουρανός
 μετακινιέται απάνω του όλος θείο 
χρώμα απ’ τη δύση".

P. S. Krøyer (1851-1909), Καλοκαιρινό βράδυ στη βόρεια παραλία του Σκάγκεν. 1893. Μουσείο του Σκάγκεν. Σκάγκεν. Ένα βράδυ "ηρεμία, βαθιά..."



2 σχόλια:

  1. Η ποίηση στη ζωγραφική. (Και η ζωγραφική στην ποίηση.)
    Εξαιρετικός Βρεττάκος.

    ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ Ο ΙΟΥΛΙΟΣ

    Απομεσήμερο των τρελαμένων τζιτζικιών
    και δειλινό με άρωμα κοντούλας,
    σαν σπάει η σάρκα της στον ουρανίσκο.

    Βραχιολάκι από κοχύλια στης μέρας τον αστράγαλο
    που ξυπόλυτη σ’ αμμούδες του χρόνου βαδίζει.
    Διάφαν’, ατάραχα, νερά των γαλάζιων μεδουσών περβόλια υγρά.
    Μελωδικός βρυγμός στων καϊκιών τα ξύλα,
    καθώς λικνίζοντ’ απαλά στον μώλο δεμένα.

    Μονοτονία ηχητική της δεκαοχτούρας τα χαράματα.
    Σεινάμενη κίσσα αυτάρεσκη
    στ’ απόσκια των κλαδιών της χαρουπιάς
    και ξηρή του ανέμου μια πνοή
    σ’ ευκαλύπτων το φύλλωμα.
    Σπουργιτάκι τσιμπολογώντας ψίχουλα στο τραπεζομάντηλο
    κι ο γάτος παιχνιδιάρικα να τραβάει την άκρη του.

    Η αφιασίδωτη ομορφιά μ’ ένα πράσινο φόρεμα
    στη μέση του λαβρωμένου τοπίου. Της αγάπης.

    Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Πλησμονή οστών, Μελάνι 2018

    ΑπάντησηΔιαγραφή