Ποιήματα του Νίκου Καββαδία για το Φθινόπωρο

Το Καλοκαίρι Επέρασε...Ήλθε το Φθινόπωρο

   Ο Οκτώβριος έχει έλθει και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι "Τώρα τὸ καλοκαίρι πάει ... ἐπέρασε ...", όπως λέει και ο αγαπημένος ποιητής Νίκος Καββαδίας σ' ένα από τα νεανικά του ποιήματα που δημοσιεύει με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας στο περιοδικό της "Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐγκυκλοπαίδειας" τον Οκτώβριο του 1928.  Σπάνια διαβάζουμε αυτά τα πρώιμα ποιήματα του νεαρού Καββαδία (1910-1975), που τα γράφει στην ηλικία των 18 ετών, λίγο πριν μπαρκάρει σε καράβι και γίνει ναυτικός. Η παρουσία της θάλασσας, όμως, είναι ήδη φανερή σ' αυτά τα πρώιμα ποιητικά σχεδιάσματα.

Emil Nolde, Φθινοπωρινή θάλασσα VII. 1910.

Friedrich Nach, Φθινοπωρινή Θάλασσα. Γύρω στα 1900.

Νίκος Καββαδίας, Το Καλοκαίρι Επέρασε

Τώρα τὸ καλοκαίρι πάει ... ἐπέρασε ...

Κ᾿ εἶνε καιρὸς νὰ φύγουμε γιὰ πέρα.

Δυὸ μῆνες ἐπεράσαμε ἔτσι ἄσκοπα

ἂν κ᾿ εἴχαμε πολλὲς ἰδέες στὸ νοῦ μας.

Ἐκεῖνα ποὺ σκεφθήκαμε δὲν κάναμε

καὶ πάντα τ᾿ ἀναβάλαμε γιὰ τ᾿ αὔριο

γιὰ κάποιαν κάθε μέρα γράμμα ἐγράφαμε

ποὺ ὅμως αὐτὴ δὲν τόλαβεν ἀκόμα.

Σὲ ναυτικὲς ταβέρνες ἐκαθήσαμε

σὲ γέρους πλάϊ ποὺ λέγαν ἱστορίες

καὶ ποὺ συχνά, σιγὰ μᾶς ἐσυμβούλευαν

μὲ λόγια ποὺ πιὰ τἄχαμε ξεχάσει.

Σὲ πανηγύρια πήγαμε χωριάτικα

ψηλὰ σὲ ρημοκλήσια γκρεμισμένα

κι ἐπιάσαμε μαντήλι καὶ χορέψαμε

μὲ παληκάρια, καὶ παιδοῦλες νιές.

Πολλὲς φορὲς τ᾿ ἀγέρι μᾶς ἐκοίμισε

μέσα σὲ βάρκα ... κάτω ἀπ᾿ ἕνα δέντρο

κι ἐκάναμ᾿ ἕναν ὕπνο τόσον ἥσυχο

ἔτσι μακρὺ ... σὰ νἄχαμε πεθάνει ...

Καὶ τ᾿ αὔριο ποτὲ δὲν ἐσκεφθήκαμε

οὔτε καὶ τὴν ἡμέρα τῆς φυγῆς μας.

... Τώρα τὸ πλοῖο μᾶς παίρνει. Πέρα τὸ ἄγνωστο

ἢ τρικυμίες!, οἱ μπόρες! ...

13-09-1928

Πέτρος Βαλχάλας

Δημοσιεύτηκε στὸ Περιοδικὸ τῆς "Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐγκυκλοπαίδειας"
στὶς 21 Ὀκτωβρίου 1928, ἀρ. φύλλου 153, σελίδα 3.

Gustave Gourbet, Η θάλασσα το Φθινόπωρο. 1867.  Ohara Μουσείο Τέχνης.

...Ακόμα ένα νεανικό ποίημα του Νίκου Καββαδία με "φθινοπωρινή" ατμόσφαιρα και εμφανή στοιχεία συμβολισμού.

Νίκος Καββαδίας, Ήλθε μία θύμησι...

Ἦρθε μία θύμησι παληὰ πολὺ καὶ χτύπησε

τὴν πόρτα τῆς θλιμμένης τῆς ψυχῆς μου ...

Ἦταν ἕνα θλιμμένο δειλινό.

Ξερὰ τὰ φύλλα χάμω πέφτανε.

Οἱ γερανοὶ στὸ νότο πέταγαν.

Μέσ᾿ στὴ γαλήνη τὰ καράβια ἀρμενίζαν

καὶ σὺ φτωχὴ ψυχὴ κάτι περίμενες ...

Στὸ πέλαγο ἡ γολέτα τῶν ὀνείρων σου ταξίδευε.

Στὸ πέλαγο ἡ γολέτα τῶν ὀνείρων σου βυθίστηκε.

Καὶ κεῖνο ποὺ περίμενες τὸ πήρανε

οἱ γερανοὶ στὸ μακρινὸ ταξίδι τους.

Μὲ τὰ ξερόφυλλα τὸ πῆρε ὁ ἀγέρας τοῦ φθινοπώρου

τὸ κλέψαν τὰ καράβια τὰ λευκόπανα.

Φτωχὴ ψυχὴ ... Προσμένοντας ἀπόμεινες.

Πέτρος Βαλχάλας

 Δημοσιεύτηκε στὸ Περιοδικὸ τῆς "Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐγκυκλοπαίδειας"

στὶς 20 Μαΐου 1928, ἀρ. φύλλου 131, σελίδα 2.

Emil Nolde,  Φθινοπωρινή θάλασσα ΧΙΙ. 1910.

Emil Nolde, Φθινοπωρινή βραδινή θάλασσα. 1951.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/nikos_kabbadias/anentaxta_home.htm

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CE%B2%CE%B2%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82

https://www.lempertz.com/de/kataloge/lot/966-1/122-friedrich-nath.html

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gustave_Courbet_-_Autumn_Sea_-_Google_Art_Project.jpg

http://www.ohara.or.jp/en/gallery/autumn-sea/
https://issyparis.wordpress.com/2016/06/09/herbstmeer-xii-autumn-sea-xii-1910/

http://www.artnet.com/artists/emil-nolde/abendliches-herbstmeer-evening-autumn-sea-2CWnxYyHtCAJIa67UqLXzA2

https://www.wikiart.org/en/emil-nolde/autumn-sea-vii