Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Πέμπτη 16 Απριλίου 2020

Το Πάσχα στη ζωγραφική. Πίνακες με Πασχαλινά Αυγά

Ζωγραφίζοντας αυγά του Πάσχα

   ...επειδή σήμερα ακολουθήσαμε το έθιμο και βάψαμε κόκκινα αυγά για το Πάσχα, ας κάνουμε μία επίκαιρη ανάρτηση. Τα βρασμένα κόκκινα αυγά είναι στενά συνδεδεμένα με το Πάσχα της Ορθοδοξίας και την ημέρα της Λαμπρής. Η βαφή βραστών αυγών με κόκκινο χρώμα (λένε ότι συμβολίζει το αίμα του Χριστού) τη Μεγάλη Πέμπτη και το τσούγκρισμά τους την ημέρα της Ανάστασης είναι από τα πιο "ζωντανά" πατροπαράδοτα έθιμα του Ορθόδοξου Πάσχα, που επιβιώνει έως σήμερα. Νομίζω ότι δεν μπορούμε να σκεφτούμε το Πάσχα χωρίς κόκκινα αυγά.
 Σε παλιότερες αναρτήσεις  έχω παρουσιάσει δύο αγαπημένους μου ηθογραφικούς πίνακες γνωστών Ελλήνων ζωγράφων, που παρουσιάζουν εικόνες-στιγμιότυπα από αυτό το δημοφιλές έθιμο.   Ο Απόστολος Γεραλής (1886-1983) απεικονίζει μία νεαρή γυναίκα, ντυμένη με παραδοσιακή στολή, να ζωγραφίζει τα κόκκινα αυγά (βλ. http://annagelopoulou.blogspot.com/2013/05/blog-post_2.html), ενώ ο Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904) παρουσιάζει ένα κοριτσάκι, επίσης ντυμένο με παραδοσιακή ενδυμασία, να ξεφλουδίζει το πασχαλινό αυγό του (βλ. annagelopoulou.blogspot.com/2014/04/blog-post_21.html).  Και στους δύο πίνακες είναι υπέροχη η απόδοση της έκφρασης των προσώπων και εξαιρετική η απεικόνιση των λεπτομερειών του εσωτερικού χώρου στον οποίο τοποθετούνται οι δύο μορφές...
    
   Στη συνέχεια παραθέτω μία επιλογή από πίνακες ζωγραφικής που αποτυπώνουν το έθιμο του πασχαλινού αυγού.  

Απόστολος Γεραλής, Τα Αυγά της Λαμπρής. 1939. Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων.

Ο Απόστολος Γεραλής έχει απεικονίσει τη σκηνή της νεαρής γυναίκας να ζωγραφίζει τα πασχαλινά αυγά σε τρεις εκδοχές. Σύμφωνα με το έθιμο, διακοσμούσαν τα πασχαλινά αυγά με διάφορες ζωγραφιές και σχέδια ή αργότερα κολλούσαν χαλκομανίες.

Απόστολος Γεραλής, Ζωγραφίζοντας τα αυγά του Πάσχα. 1920.

Απόστολος Γεραλής, Ζωγραφίζοντας τα αυγά του Πάσχα.

Νικηφόρος Λύτρας, Το ωόν του Πάσχα. 1874-1875. Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελίστριας Τήνου. Με ευλαβική προσήλωση ξεφλουδίζει τα τσόφλια του κόκκινου αυγού.

Το έθιμο των Πασχαλινών αυγών ήταν και παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλές και στην Ορθόδοξη Ρωσία. Στους παρακάτω πίνακες Ρώσων ζωγράφων απεικονίζονται σκηνές με πασχαλινά αυγά.

Nikolay Koshelev, Παιδιά που παίζουν με πασχαλινά αυγά. 1855.

Sergey Miloradovich, Προετοιμασία για το Πάσχα. 1910. Ζωγραφίζει τα πασχαλινά αυγά.

2 σχόλια:

  1. Υπέροχη ανάρτηση !!!
    Χρόνια πολλά και Καλή Ανάσταση Άννα μου !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΑΝΝΑ ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ!
    Οι αναρτήσεις σου ειναι πάντα ποιοτικές και διδακτικές.Νάσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή