Γυναίκες που ταξιδεύουν: Πίνακες του J. Tissot

Γυναίκες που ταξιδεύουν

Είναι πίνακες του James Tissot (1836-1902) που απεικονίζουν κομψές γυναικείες μορφές να ταξιδεύουν. Επιστρέφουν από ταξίδι, ετοιμάζονται να ταξιδέψουν, περιμένουν να ταξιδέψουν...Τα ταξίδια, κυρίως στη θάλασσα ή η βαρκάδα στον ποταμό Τάμεση, ήταν αγαπημένο θέμα του καλλιτέχνη. 

J. Tissot, Η επιστροφή από θαλάσσιο ταξίδι. 1873.

J. Tissot, Στον Τάμεση. 1874. Ιδιωτική Συλλογή.

Δύο εκδοχές της ίδιας σκηνής. Περιμένει, μἀλλον νυσταγμένη και κουρασμένη, το καράβι.

J. Tissot,  Περιμένοντας το ferry boat. 1878. Ιδιωτική Συλλογή.

J. Tissot,  Περιμένοντας το ferry boat 2. 1878. Ιδιωτική Συλλογή.

    Στον κεντρικό σταθμό Βικτώρια του Λονδίνου ετοιμάζεται να αναχωρήσει...

J. Tissot, Η αποβάθρα αναχώρησης. Σταθμός Βικτώρια. 1880. Ιδιωτική Συλλογή.

Ντυμένη μ´ένα κομψό μπλε φόρεμα ετοιμάζεται να ανεβεί στην άμαξα. Ένας επίσης κομψός κύριος κρατά με το ένα του χέρι ομπρέλα για να την προστατέψει από τη βροχή και με το άλλο χέρι ανοίγει την πόρτα της άμαξας. Ένα αγόρι κουβαλά τις αποσκευές...Η σκηνή διαδραματίζεται στο πολυσύχναστο και θορυβώδη δρόμο μίας μεγάλης πόλης...θα μπορούσε να είναι στο Λονδίνο ή το Παρίσι...

J. Tissot, Η ταξιδιώτισσα ή η παράνυμφος. 1883-1885. Leeds Museums and Galleries.

http://www.jamestissot.org/

http://www.wikipaintings.org/en/james-tissot/on-the-thames

http://www.nationalgallery.org.uk/initial-teacher-education/primary/learning/tissot.aspx

http://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=du&aid=143

Το δάσος στο φθινόπωρο: ένας πίνακας του Winslow Homer

  Είμαστε πια στην καρδιά του Φθινοπώρου. Για αυτό, ιδού ένας φθινοπωρινός πίνακας του Αμερικανού ζωγράφου Winslow Homer. "Στο φθινοπωρινό δάσος", λέγεται...

Winslow Homer, Στο φθινοπωρινό δάσος. 1877. Ιδιωτική Συλλογή.

http://www.the-athenaeum.org/art/detail.php?ID=555

Γυναίκες που διαβάζουν στην Αναγέννηση: ένας πίνακας του Piero di Cosimo

Γυναίκες που διαβάζουν στην Αναγέννηση: Η Μαγδαληνή του Piero di Cosimo

    Eίναι ένα υπέροχο πορτρέτο μίας γυναίκας της Αναγέννησης. Ένας από τους πιο αγαπημένους μου πίνακες. Μου τον θύμισε η φίλη και συνάδελφος Μαρία Πάλλα. Τον είχα δει τυχαία στην Εθνική Πινακοθήκη της Ρώμης, που στεγάζεται στο μέγαρο Barberini, και με γοήτευσε η ηρεμία, η σχεδόν απόκοσμη γαλήνη της έκφρασης. H γλυκύτατη γυναικεία μορφή, ντυμένη με χαρακτηριστική αναγεννησιακή ενδυμασία και έχοντας χτενίσει με επιμέλεια τα μακριά μαλλιά της, διαβάζει το βιβλίο της, απόλυτα προσηλωμένη στην ανάγνωση και αδιάφορη στα βλέμματα των θεατών. Ο πίνακας είναι έργο του Ιταλού ζωγράφου της Αναγέννησης Piero di Cosimo (1462-1521) και απεικονίζει τη Μαρία Μαγδαληνή να διαβάζει. Το θέμα αυτό είναι αρκετά συνηθισμένο σε έργα της Αναγέννησης. Η Μαρία Μαγδαληνή απεικονίζεται ντυμένη με αναγεννησιακά ρούχα, κατά το πρότυπο της εποχής, να διαβάζει το βιβλίο των Ωρών.

Piero di Cosimo, Μαγδαληνή. Περίπου στα 1500. Εθνική Πινακοθήκη της Αρχαίας Τέχνης. Palazzo Barberini στη Ρώμη.

http://www.wga.hu/html_m/p/piero_co/z_other/mary_mag.html
http://www.galleriaborghese.it/barberini/it/maddalen.htm

Πολύκλειτος Ρέγκος: Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

   Είναι ένας πίνακας του Θεσσαλονικιού ζωγράφου Πολύκλειτου Ρέγκου με θέμα την είσοδο του βασιλιά Γεωργίου Α και του γιου του, διαδόχου Κωνσταντίνου, στη Θεσσαλονίκη. Απεικονίζεται να παρελαύνει ο ελληνικός στρατός με επικεφαλής τους δύο ηγεμόνες μπροστά στο Λευκό Πύργο. Η παρέλαση αυτή πρέπει να έγινε στις 29 Οκτωβρίου του 1912, όταν έφθασε από την Αθήνα ο Έλληνας βασιλιάς για να παρίσταται ο ίδιος στην απελευθέρωση και την παράδοση της πόλης από τους Τούρκους, η οποία είχε ήδη γίνει με το πρωτόκολλο παράδοσης που υπέγραψε ο Tahsin Πασάς, ο Οθωμανός στρατιωτικός διοικητής της Θεσσαλονίκης στις 26 Οκτωβρίου 1912. Ο  Κωνσταντίνος είχε εισέλθει στην πόλη μία μέρα νωρίτερα, ύστερα από πίεση του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και του πατέρα του βασιλιά Γεωργίου. Η Αθήνα πίεσε τον Κωνσταντίνο, για να εισέλθει ο ελληνικός στρατός νωρίτερα από το βουλγαρικό που ήδη βρισκόταν έξω από την πόλη.

Πολύκλειτος Ρέγκος, Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στη Λέσχη Αξιωματικών της Θεσσαλονίκης.

Η σκηνή της παρέλασης μπροστά από το Λευκό Πύργο έχει αποθανατισθεί και από το φωτογραφικό φακό. Πίσω από τον Γεώργιο και τον Κωνσταντίνο παρελαύνουν και διάφοροι άλλοι πρίγκιπες, γιοί και εγγονοί του Γεωργίου. Προφανώς, αυτή η φωτογραφία αντιστοιχεί στην ιδανική εικόνα του πίνακα ζωγραφικής.

Ο πίνακας του Πολύκλειτου Ρέγκου κοσμεί το βιβλίο του Γιάννη Μέγα, Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης 1912-1913. Εικονογραφημένη εξιστόρηση, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011.

Ο Πολύκλειτος Ρέγκος γεννήθηκε το 1903 στη Νάξο. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με δασκάλους τους Ιακωβίδη, Βικάτο, Ροϊλό και Νικόλαο Λύτρα. Το 1930 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στην Ακαδημία του Chaumiere και χαρακτικής στο ατελιέ του Γαλάνη. Το 1935 ξεκίνησε να ταξιδεύει στην Ελλάδα και το εξωτερικό συγκεντρώνοντας εμπειρίες που αποτυπώνονται και στη ζωγραφική του. Η διαμονή του στο Άγιο Όρος τον έφερε κοντά στη βυζαντινή τέχνη και σε συνδυασμό με τις τάσεις της ελληνικής ζωγραφικής των αρχών του 20ου αιώνα κατάφερε να συνδυάσει την ελληνικότητα με τον μοντερνισμό.  Ασχολήθηκε με διάφορα θέματα όπως προσωπογραφίες, τοπία, αγιογραφίες κ.α και πραγματοποίησε πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το 1957 βραβεύθηκε με το χάλκινο μετάλλιο στη Biennale της Αλεξάνδρειας. Απεβίωσε το 1984 στη Θεσσαλονίκη.
Βλ. http://www.mmca.org.gr/mmst/el/collection.htm?m=1&l=17;740:bio

Εικόνες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης 26-28 Oκτωβρίου 1912

Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης: η ελληνική σημαία στο Λευκό Πύργο

     Ο ελληνικός στρατός εισήλθε επίσημα στη Θεσσαλονίκη στις 27 Οκτωβρίου του 1912, αφού ήδη (από αργά το βράδυ της 26 Οκτωβρίου και νωρίς τα χαράματα της 27ης) είχε υπογραφεί το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης από τον Οθωμανό στρατιωτικό διοικητή Tahsin Πασά. Ο διάδοχος και αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος εισήλθε με τη συνοδεία του στην πόλη νωρίς το πρωί της 28ης Οκτωβρίου και κατευθύνθηκε αμέσως στο Διοικητήριο όπου ακόμα υπήρχε τουρκική φρουρά που όμως δεν εμπόδισε την εισόδο των Ελλήνων στο κτίριο.  Τότε, λοιπόν, εκεί, στο άλλοτε τουρκικό Διοικητήριο, εγκαταστάθηκε η ελληνική Διοίκηση και υψώθηκε επίσημα η ελληνική σημαία. Τέλος εποχής και αρχή μίας άλλης...

   Την ίδια ή την επομένη ημέρα (29 Οκτωβρίου) πρέπει να υψώθηκε η ελληνική σημαία σ᾽ένα γνωστό μνημείο της Θεσσαλονίκης, στο Λευκό Πύργο.

     Βλέπουμε δύο χαρακτηριστικές εικόνες από τη νεοαπελευθερωθείσα Θεσσαλονίκη όπου η ελληνική σημαία κυματίζει στο Λευκό Πύργο.

Μία εξιδανικευμένη εικόνα από καρτ ποστάλ που προφανώς τυπώθηκε αμέσως μετά την παράδοση της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες. Απεικονίζονται Εύζωνοι με την ελληνική σημαία στο Λευκό Πύργο. Η τεράστια ελληνική σημαία έχει αντικαταστήσει την τουρκική, την οποία υποστέλλει ένας Εύζωνος. Στην κορυφή του Λευκού Πύργου ορθώνεται σε αφύσικη στάση ένας γιγάντιος Εύζωνος που στηρίζει το κοντάρι της επίσης γιγάντιας ελληνικής σημαίας. Ο νικητής πρέπει όχι μόνο να είναι, αλλά και να φαίνεται...

Μία ρεαλιστική ασπρόμαυρη φωτογραφία της εποχής. Η εληνική σημαία κυματίζει πάνω στο Λευκό Πύργο και δίπλα στο χαμηλό μουσουλμανικό κτίριο.

Βλ. Γιάννης Μέγας, Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Εικονογραφημένη εξιστόρηση, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011.

Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ελληνικό στρατό: πίνακες του Κενάν Μεσαρέ

   Εικόνες και φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

   Σας παρουσιάζω πίνακες του Κενάν Μεσαρέ που έχουν ως θέμα την παράδοση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς στον ελληνικό στρατό και την είσοδο του ελληνικού στρατού στην πόλη τις τελευταίες μέρες του Οκτωβρίου 1912. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ελληνικό στρατό ήταν ασφαλώς η σημαντικότερη επιτυχία του ελληνικού κράτους κατά τον πρώτο βαλκανικό πόλεμο. Σε λίγες ημέρες μετά την κήρυξη του πολέμου από τα βαλκανικά κράτη (Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία και Μαυροβούνιο) εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ο ελληνικός στρατός κατόρθωσε να προελάσει νικηφόρα και να εισέλθει πρώτος θριαμβευτικά στην κυριότερη πόλη της Μακεδονίας, τη Θεσσαλονίκη.  Το πρωτόκολλο της παράδοσης της πόλης, κείμενο γραμμένο στα γαλλικά, υπογράφηκε περίπου στις 1.30 μετά τα μεσάνυχτα, στις 27 Οκτωβρίου του 1912. Δύο Έλληνες αξιωματικοί, ο Ιωάννης Μεταξάς και ο Βίκτωρ Δούσμανης, ανέλαβαν, κατόπιν εντολής του διαδόχου και αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου, τις διαπραγματεύσεις με τον στρατιωτικό διοικητή της Θεσσαλονίκης Tahsin Πασά και τη σύνταξη του πρωτοκόλλου παράδοσης της πόλης στον ελληνικό στρατό. Οι διαπραγματεύσεις και η σύνταξη του πρωτοκόλλου ξεκίνησαν στο Διοικητήριο της Θεσσαλονίκης, αργά το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου. Το πρωτόκολλο υπογράφηκε τα χαράματα, αλλά ο Μεταξάς φαίνεται ότι επέμενε να γραφεί ως ημερομηνία παράδοσης η 26η Οκτωβρίου, η ημέρα του εορτασμού του πολιούχου της πόλης, Αγ. Δημητρίου. Η ελληνική πλευρά βιαζόταν να ολοκληρωθεί η επίσημη παράδοση και να προλάβει να εισέλθει πρώτος ο ελληνικός στρατός, που περίμενε έξω από την πόλη, για να έχει μόνο η Ελλάδα διαπραγματευτικά δικαιώματα στην κυριαρχία της πόλης, που τη διεκδικούσε και η σύμμαχος της Βουλγαρία.

  Ο Κενάν Μεσαρέ (1889-1965) υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της παράδοσης της Θεσσαλονίκης και της θριαμβευτικής εισόδου του ελληνικού στρατού στην πόλη στις 26, 27, 28 και 29 Οκτωβρίου 1912. Ο αυτοδίδακτος ζωγράφος, ο οποίος γεννήθηκε στα Ιωάννινα, βρέθηκε πολύ κοντά στα δραματικά γεγονότα εκείνης της εποχής για την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τα βαλκανικά κράτη, αφού ήταν ο γιος του Οθωμανού στρατηγού αλβανικής καταγωγής Χασάν Ταχσίν Πασά, του στρατιωτικού διοικητή που παρέδωσε τη Θεσσαλονίκη στον ελληνικό στρατό. Αφού πρώτα σπούδασε στα Ιωάννινα και στη συνέχεια στη Σχολή Γαλατά Σεράι της Κωνσταντινούπολης, ακολούθησε ως υπασπιστής τον πατέρα του σε διάφορες στρατιωτικές μετακινήσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Μεσαρέ υπήρξε χαρακτηριστικό δείγμα μορφωμένου Οθωμανού κοσμοπολίτη, αφού μιλούσε αλβανικά, τουρκικά, περσικά, αραβικά, γαλλικά και ελληνικά. Μετά την ένωση της Μακεδονίας με την Ελλάδα, επέλεξε να παραμείνει στη Θεσσαλονίκη, λαμβάνοντας ελληνική υπηκοότητα. Αργότερα εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα, πέθανε στην Ελλάδα και τάφηκε στη Θεσσαλονίκη.

Υδατογραφία του Κενάν Μεσαρέ. Απεικονίζει την υπογραφή της παράδοσης της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες. Ο Tahsin Πασάς υπογράφει το πρωτόκολλο της παράδοσης. Δεξιά οι Έλληνες αξιωματικοί Μεταξάς και Δούσμανης και αριστερά ο στρατηγός Chefic Πασάς με τον Γραμματέα Πολιτικών Υποθέσεων του βιλαετίου, Καραμπιμπέρη.

 Ένας πραγματικά εμβληματικός πίνακας που φυσικά εξιδανικεύει μία σημαντική στιγμή της  νεότερης ελληνικής ιστορίας. Ο ελληνικός στρατός παρελαύνει μπροστά από το Λευκό Πύργο. Η Θεσσαλονίκη έχει απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό που πρόλαβε να
εισέλθει στην πόλη νωρίτερα από το βουλγαρικό.

Μία πραγματική εικόνα. Εμπροσθοφυλακή του ελληνικού στρατού μπαίνει στη βροχερή Θεσσαλονίκη του Οκτωβρίου.

Μία ακόμα πραγματική εικόνα. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α και ο Κωνσταντίνος στους δρόμους της Φθινοπωρινής Θεσσαλονίκης. Ο Γεώργιος εισήλθε θριαμβευτικά στην πόλη στις 29 Οκτωβρίου. Τον συνόδευε ο διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος, ο οποίος ήταν ο αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού. Ο Κωνσταντίνος μπήκε στην πόλη στις 28 Οκτωβρίου, μετά δηλαδή από την υπογραφή του πρωτοκόλλου παράδοσης της πόλης. Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και ο πατέρας του ο Γεώργιος είχαν πιέσει τον Κωνσταντίνο να κινηθεί γρήγορα προς τη Θεσσαλονίκη για να την καταλάβει πριν φθάσει ο βουλγαρικός στρατός.

Φωτογραφία που απεικονίζει Βουλγάρους στρατιώτες έξω από τη Θεσσαλονίκη. Ο βουλγαρικός στρατός δεν κατόρθωσε να μπει πρώτος ή, έστω,  μαζί με τον ελληνικό στην πόλη. Ο ελληνικός στρατός τον είχε προλάβει...

 Υδατοτογραφία του Κενάν Μεσαρέ. Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. Εξιδανικευμένη εικόνα σε σχέση με τη φωτογραφία. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α και ο διάδοχος Κωνσταντίνος παρελαύνουν στους δρόμους της νεοαπελευθερωθείσας Θεσσαλονίκης στις 29 Οκτωβρίου 1912. Έβρεχε εκείνες τις ημέρες... 

Ελαιογραφία του Κενάν Μεσαρέ με το ίδιο θέμα. Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. 

 Υδατογραφία (Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης) του Κενάν Μεσαρέ που απεικονίζει εξιδανικευμένα τη συνάντηση του Διαδόχου Κωνσταντίνου με το στρατιωτικό διοικητή της Θεσσαλονίκης Tahsin Πασά, ο οποίος παρέδωσε επίσημα την πόλη στον ελληνικό στρατό. Διακρίνονται πίσω αριστερά του Κωνσταντίνου, ο γιος του πρίγκιπας Γεώργιος, και πίσω από τον Tahsin Πασά  ο Αντισυνταγματάρχης Βίκτωρ Δούσμανης.

Υδατογραφία του Κενάν Μεσαρέ. Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. Ακόμα μία εξιδανικευμένη εικόνα από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Έλληνας αξιωματικός περπατά υπερήφανος ανάμεσα στο ενθουσιώδες πλήθος που κρατά ελληνικές σημαίες.

Μία ακόμη αναπαράσταση της θριαμβευτικής παρέλασης του ελληνικού στρατού στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.

Βλ. http://www.hellasarmy.gr/page.php?page=gallery-balkaniki
http://logomnimon.wordpress.com/2010/10/23/μια-εικόνα-δύο-ιστορίες/
http://clubs.pathfinder.gr/mythos/220673
Γιάννης Μέγας, Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, 1912-1913. Εικονογραφημένη εξιστόρηση, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011.

Η Αντίσταση στην Κατοχή: H Μεγάλη Έξοδος από το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη

  Όταν η ιστορία συνάντησε τη λογοτεχνία: H Mεγάλη Έξοδος από το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη

   H πρώτη οργανωμένη μεγάλη διαδήλωση εναντίον των κατακτητών έγινε στην Αθήνα στις 25 Μαρτίου 1942 με την ευκαιρία του εορτασμού της εθνικής επετείου για την ελληνική επανάσταση. Οι Γερμανοί είχαν απαγορεύσει τον εορτασμό. Ο Οδυσσέας Ελύτης εμπνέεται από αυτό το ιστορικό γεγονός στο εμβληματικό έργο του, την ποιητική σύνθεση Άξιον Εστί που δημοσίευσε το 1959. Το Ανάγνωσμα Τρίτο με τον τίτλο Η Μεγάλη Έξοδος από τα  Πάθη του Άξιον Εστί έχει ως θέμα τη μεγάλη εκδήλωση διαμαρτυρίας που έγινε στην Αθήνα με την ευκαιρία του απαγορευμένου εορτασμού της 25ης Μαρτίου 1942. Από το πρωί το κέντρο της Αθήνας γέμισε με πλήθος κόσμου. Πρωτοστατούσαν οι νέοι, μαθητές και φοιτητές. Σκοπός ήταν να στεφανώσουν τις προτομές των ηρώων της επανάστασης και τον Άγνωστο Στρατιώτη στο Σύνταγμα. Οι αρχές της Κατοχής έστειλαν ιππικό και μηχανοκίνητα για να διαλύσουν τη διαδήλωση. Τα θύματα ήταν πολλά.

 

Φωτογραφία από τη διαδήλωση διαμαρτυρίας στην Αθήνα εναντίον των κατακτητών στις 25 Μαρτίου 1942.

Από το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ 

του Οδυσσέα Ελύτη

ΤΑ ΠΑΘΗ

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΤΡΙΤΟ



Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΞΟΔΟΣ 

ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ εκείνες έκαναν σύναξη μυστική τα παιδιά[1]

 και λάβανε την απόφαση, επειδή τα κακά μαντάτα
 πλήθαιναν στην πρωτεύουσα, να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες
 με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει: μια παλάμη τόπο κάτω από τ' ανοιχτό πουκάμισο, 
με τις μαύρες τρίχες και το σταυρουδάκι του ήλιου. Όπου είχε κράτος κι εξουσία η Άνοιξη.
[2]

Και επειδή σίμωνε η μέρα που το Γένος είχε συνήθιο να γιορτάζει τον άλλο Σηκωμό[3],
 τη μέρα πάλι εκείνη ορίσανε για την Έξοδο.
 Και νωρίς εβγήκανε κατά μπροστά στον ήλιο, με πάνου ως κάτου απλωμένη την αφοβιά σα σημαία,
 οι νέοι με τα πρησμένα πόδια[4] που τους έλεγαν αλήτες. 
Και ακολουθούσανε άντρες πολλοί, και γυναίκες, και λαβωμένοι με τον 
επίδεσμο και τα δεκανίκια[5]. Όπου έβλεπες άξαφνα στην όψη τους τόσες χαρακιές,
 πού 'λεγες είχανε περάσει μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα.


Τέτοιας λογής αποκοτιές, ωστόσο, μαθαίνοντες οι Άλλοι[6], σφόδρα ταράχθηκαν. 
Και φορές τρεις με το μάτι αναμετρώντας το
 έχει τους, λάβανε την απόφαση να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, 
με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει:
 μία πήχη φωτιά κάτω απ' τα σίδερα, με τις μαύρες κάνες και τα δόντια του ήλιου.
Όπου μήτε κλώνος μήτε ανθός, δάκρυο ποτέ δεν έβγαλαν. 
Και χτυπούσανε όπου να 'ναι, σφαλώντας τα βλέφαρα με απόγνωση.
 Και η Άνοιξη ολοένα τους κυρίευε.
 Σα να μην ήτανε άλλος δρόμος πάνω σ' ολάκερη τη γη, για να περάσει η Άνοιξη
 παρά μονάχα αυτός, και να τον είχαν πάρει αμίλητοι, κοιτάζοντας πολύ μακριά, πέρ' απ' την άκρη της
 απελπισιάς, τη Γαλήνη που έμελλαν να γίνουν, οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες, 
και οι άντρες, και οι γυναίκες, και οι λαβωμένοι με τον επίδεσμο και τα δεκανίκια.


Και περάσανε μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα. Και θερίσανε πλήθος τα θηρία,
 και άλλους εμάζωξαν. Και την άλλη μέρα εστήσανε στον τοίχο τριάντα.

---

[1] Νέοι των αντιστασιακών οργανώσεων.

[2] Εννοεί την εφηβεία και τη νεότητα.

[3] Εννοεί την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου για την ελληνική επανάσταση.

[4] Πρησμένα πόδια από την αβιταμίνωση λόγω της μεγάλης πείνας το χειμώνα του 1941-42. Η πείνα έπληξε τον πληθυσμό των μεγάλων αστικών κέντρων, κυρίως της Αθήνας αλλά και της Θεσσαλονίκης.

[5] Εννοεί τους τραυματίες από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940.

[6] Εννοεί τους Γερμανούς κατακτητές.