Άννα Αγγελοπούλου: Το παιδί μέσα μας. Ένα ποίημα του Τόλη Νικηφόρου και πίνακες ζωγραφικής του Περικλή Πανταζή

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2017

Το παιδί μέσα μας. Ένα ποίημα του Τόλη Νικηφόρου και πίνακες ζωγραφικής του Περικλή Πανταζή

Το παιδί μέσα μας

Περικλής Πανταζής (1849-1884), ο μικρός κλέφτης μήλων. 1882.

Κρύβουμε όλοι ένα παιδί μέσα μας, το παιδί που ήμαστε κάποτε ή το παιδί που δεν εκδηλώσαμε ποτέ... και όσο μεγαλώνουμε και περνούν τα χρόνια, αυτό το παιδί παραπονιέται που δεν το αφήνουμε να μιλήσει, που το αφήνουμε μέσα μας, που το ξεχνάμε κρυμμένο βαθιά μέσα μας.

Το παιδί του Τόλη Νικηφόρου είναι ένα πολύ αγαπημένο ποίημα, όπως και πολύ αγαπημένος μου ζωγράφος είναι ο Περικλής Πανταζής (1849-1884). Για αυτό, επιλέγω πίνακες του Πανταζή με θέμα παιδικές ή εφηβικές προσωπογραφίες. Για τη ζωή και το έργο του βλ. στην ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?artist_id=4278&sel=352
και προηγούμενες αναρτήσεις http://annagelopoulou.blogspot.gr/2013/01/blog-post_19.html
http://annagelopoulou.blogspot.gr/2014/07/to-pericles-pantazis.html)

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Το παιδί με τη σβούρα.

Ο Περικλή Πανταζής (Periclès Pantazis, στα γαλλικά) είναι ίσως ο μόνος ή από τους λίγους Έλληνες ζωγράφους που κινήθηκε πολύ κοντά στο κίνημα του ιμπρεσιονισμού και τα έργα του διακρίνονται για τον ιμπρεσιονιστικό φωτισμό τους.. Γεννήθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Έζησε όμως πολλά χρόνια στις Βρυξέλλες όπου συνδέθηκε με τους εκεί ιμπρεσιονιστές και το έργο του είχε αναγνωρισθεί. Πέθανε, δυστυχώς νέος στη Βελγική πρωτεύουσα. Πολλά από τα έργα του βρίσκονται σε Ιδιωτικές Συλλογές στο εξωτερικό.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Παιδιά στην παραλία. 1879.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), κοριτσάκι. Εθνική Πινακοθήκη.

Τόλης Νικηφόρου, Ένα παιδί

με το πρόσωπο κολλημένο στο τζάμι
κοιτάζω εκστατικά
πίσω απ’ τις στάλες της βροχής
ένα πολύχρωμο κόσμο

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τις τσέπες γεμάτες μπίλιες
μέσα στον χειμώνα
ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια
για το γατάκι του που πέθανε
για το λουλούδι που μαράθηκε
για όσους έφυγαν χωρίς επιστροφή

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τρύπιο παλτό
που λαχταράει τα ζεστά κάστανα
τη γειτονιά και τους φίλους
την άνοιξη που θάρθει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
που δεν δέχεται
πως μπορεί να γελάω
όταν την ίδια στιγμή κάποιος κλαίει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
απαρηγόρητο
που θάθελε να φτιάξει τη ζωή
στα μέτρα της καρδιάς του

Από τη συλλογή "αναρχικά", 1979.