Άνεμοι. Στίχοι του F. Pessoa και εικόνες του J. W. Waterhouse

Oι άνεμοι του John William Waterhouse και του Fernando Pessoa

    Eίναι ένας πολύ αγαπημένος μου πίνακας από τον John William Waterhouse. Aπεικονίζει μία νεαρή γυναίκα σ᾽ένα ανθισμένο λιβάδι και κάτω από ένα ανθισμένο δέντρο. Aπό τους κυματισμούς των αιθέριων ενδυμάτων της αντιλαμβανόμαστε ότι φυσάει δυνατά.  "Βορέας", δηλαδή Βοριάς, ονομάζεται ο πίνακας.  Στην ονειρική αυτή εικόνα είναι εμφανής η επιρροή των Προραφαηλιτών ζωγράφων. Πηγή έμπνευσης του θέματος είναι οι άνεμοι της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας (για τους αρχαίους ανέμους, βλ. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=420024.).

John William Waterhouse, Βορέας. 1903. Ιδιωτική Συλλογή. Ο Waterhouse δίνει το όνομα στο έργο του από τον θεό Βορέα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.

Η εικόνα του Waterhouse μου θύμισε στίχους του Πορτογάλου ποιητή Fernando Pessoa, από τα ποιήματα του ετερώνυμου Αλμπέρτο Καέιρο.

ΧIII

Ανάλαφρος, ανάλαφρος, πολύ ανάλαφρος
Ο άνεμος περνάει ανάλαφρος.
Φεύγει μετά, πάντα ανάλαφρος.

Τι σκέφτομαι δεν ξέρω.

Και ούτε να το μάθω επιζητώ.

Fernando Pessoa,  Ποιήματα, εισαγωγή-μετάφραση Γιάννης Σουλιώτης, εκδόσεις Printa: 

John William Waterhouse, Σπουδή για τον Βορέα. Γύρω στα 1902. Ιδιωτική Συλλογή.

Fernando Pessoa, Ο άνεμος εκεί ψηλά

“Ο άνεμος εκεί ψηλά, στα αιθέρια,
την μοναξιά μου έρχεται κι αυξάνει,
παράπονα δεν κάνω σε κανέναν,
παράπονα αυτός πρέπει να κάνει.

Ήχος αφηρημένος, απροσμέτρητος,
από του φευγαλέο του κόσμου τέλος,
το νόημά του γίνεται βαθύ,

κι εντός του μου μιλά όλο το ανύπαρκτο:
πως η αρετή δεν είναι μια ασπίδα
και πως καλύτερη αρετή είναι η σιωπή.”

John William Waterhouse, Φλόρα και Ζέφυρος. 1898. Ιδιωτική Συλλογή. Ο Ζέφυρος είναι ο Δυτικός Άνεμος. Ερωτεύεται την Φλόρα τη στιγμή που φορά ένα στεφάνι με λουλούδια. Περιβάλλεται από νύμφες του δάσους.

Φερνάντο Πεσσόα, Πλάγια βροχή
(απόσπασμα)

Ο αέρας φυσάει δυνατά
Να ησυχάσω δεν μπορώ
Νιώθω μέσα μου κάτι
Στο τέλος του να φτάνει

Ίσως αυτό που είναι στην ψυχή μου
Νομίζει τη ζωή αληθινή...
Ίσως αυτό που την ψυχή μου ηρεμεί
Που την κάνει να αισθάνεται...

Φυσάει αέρας δυνατός.
Φοβάμαι να σκεφτώ.
Αν αφήσω ελεύθερη τη σκέψη μου,
Το μυστήριο μου θα ανυψωθεί.

Αέρα που περνάς και λησμονείς,
Στάχτη που σηκώνεσαι και πέφτεις...
Σ᾽ ευχαριστώ, Θεέ, που μέσα μου
Δεν ξέρω τι συμβαίνει!

John William Waterhouse, Σπουδή για την Φλόρα. Ιδιωτική Συλλογή.

John William Waterhouse, Ανεμώνες. 1902. Ιδιωτική Συλλογή. Μαζεύει ανεμώνες, ενώ φυσάει...

https://pteroen.wordpress.com/2011/09/07/φερνάντο-πεσσόα-επτά-ποιήματα/
https://www.wikiart.org/en/john-william-waterhouse/boreas-1903
http://preraphaelitesisterhood.com/the-winds-of-waterhouse/
https://www.wikiart.org/en/john-william-waterhouse/flora-and-the-zephyrs-1898
http://preraphaelitepaintings.blogspot.gr/2010/10/john-william-waterhouse-flora-and.html
https://itzikas.wordpress.com/2014/12/27/πες-το-με-ποίηση-79ο-άνεμος/
http://pyroessa-logotimis.blogspot.gr/2017/05/
https://pteroen.wordpress.com/2011/09/07/φερνάντο-πεσσόα-επτά-ποιήματα/
https://www.wikiart.org/en/john-william-waterhouse/windflowers-1902
http://en-texnon.blogspot.gr/2011/02/fernando-pessoa-1888-1935.html