Άννα Αγγελοπούλου: Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ευχές από το Μέτωπο

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Σάββατο 30 Δεκεμβρίου 2017

Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ευχές από το Μέτωπο

Οι "μεταξωτές" ευχετήριες κάρτες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου

Πολύχρωμα λουλούδια, κυρίως πανσεδάκια και παπαρούνες, πουλάκια και χρωματιστές πεταλούδες, εθνικές σημαίες, αεροπλάνα, καράβια είναι κάποια από τα διακοσμητικά μοτίβα των "μεταξωτών" ευχετήριων καρτών, που έστελναν οι στρατιώτες των στρατευμάτων της Entente από τα χαρακώματα του Δυτικού Μετώπου στους δικούς τους κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918).

Οι κάρτες αυτές, γνωστές στη βιβλιογραφία με το όνομα "Μεταξωτά του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου" ("WW1 Silks"), ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς στους Βρετανούς στρατιώτες που πολεμούσαν στη Γαλλία και το Βέλγιο. Πρόκειται για λευκές ταχυδρομικές κάρτες στις άκρες των οποίων είχε επικολληθεί ανάγλυφο χαρτί ως πλαίσιο για ένα κομμάτι μεταξωτό ύφασμα. Στο μεταξωτό αυτό ύφασμα υπήρχαν κεντημένα με χρωματιστά νήματα τα διάφορα διακοσμητικά μοτίβα, που αναφέραμε παραπάνω, μαζί με ευχετήριες φράσεις.

Mεταξωτές χειροποίητες κάρτες υπήρχαν στη Γαλλία και πριν τον πόλεμο. Με την έναρξη όμως του πολέμου αυξήθηκε η παραγωγή τους. Συνήθως οι στρατιώτες δεν έγραφαν σ᾽ αυτές τις κάρτες. Τις έστελναν μαζί με γράμματα. Ήταν, επομένως, κατά κατά κάποιον τρόπο ένα είδος δώρου-ενθύμιου από τον πόλεμο προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Λουλουδάκια και η ευχή "Ευτυχές το Νέο Έτος".

Oι Βρετανοί στρατιώτες από το Δυτικό Μέτωπο, αλλά και οι Αμερικανοί, έστελναν στα αγαπημένα τους πρόσωπα, που άφησαν στην πατρίδα, τέτοιες χειροποίητες μεταξωτές κεντημένες κάρτες. Το μεταξωτό ύφασμα κεντούσαν κυρίως Γαλλίδες και Βελγίδες πρόσφυγες πολέμου, που εργάζονταν στα σπίτια τους και στα στρατόπεδα προσφύγων. Τα κεντημένα μεταξωτά στέλνονταν σε εργοστάσια για να κοπούν και να επικολληθούν στις κάρτες. Οι στρατιώτες έστελναν κυρίως χριστουγεννιάτικες και πρωτοχρονιάτικες κάρτες.

Καλή Χρονιά (στα γαλλικά) με πανσεδάκια και άλλα λουλούδια.

Ευτυχισμένο το Νέο Έτος 1916 με λουλούδια και τις σημαίες των συμμαχικών κρατών.

Εκτὀς από τα άνθη ως διακοσμητικά μοτίβα συχνά συναντάμε και τα εθνικά πατριωτικά σύμβολα κυρίως της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, αλλά και των άλλων συμμαχικών κρατών που ανήκαν στην Entente.

Ευτυχές το Νέο Έτος στα γαλλικά.

Oι ευχές ήταν συνήθως γραμμένες στα αγγλικά αλλά και στα γαλλικά.

Ευχετήρια κάρτα για το 1916.

Ευτυχές το Νέο Έτος.

Οι μεταξωτές κεντητές κάρτες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν πραγματικά μοναδικές δημιουργίες, η καθεμία ξεχωριστή και ιδιαίτερη, αφού ήταν κεντημένες στο χέρι. Αποτελούν σημαντικά στοιχεία ατομικής και συλλογικής μνήμης, ενθύμια της ατομικής-προσωπικής ιστορίας. Με τις όμορφες, φωτεινές, πολύχρωμες αυτές εικόνες οι στρατιώτες προσπαθούσαν να ξορκίσουν το σκοτάδι των χαρακωμάτων και τον φόβο του πολέμου.

Χαρούμενα Χριστούγεννα.

Πολλοί από τους στρατιώτες που έστειλαν αυτές τις κάρτες, δεν επέστρεψαν στην πατρίδα και στα αγαπημένα τους πρόσωπα. Οι κάρτες έμειναν ως σημεία μνήμης...να θυμίζουν στους παραλήπτες τα πρόσωπα που χάθηκαν στον πόλεμο.

Χαρούμενα Χριστούγεννα.

Εκτός από τις γνωστές παραδοσιακές χριστουγεννιάτικες ευχές, συναντάμε στις κάρτες κεντημένες διάφορες φράσεις. Φράσεις που αποκαλύπτουν το φόβο για τη λησμονιά, πατριωτικές φράσεις, αφιερώσεις σε συγγενικά και αγαπημένα πρόσωπα.