Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2018

Του Φθινοπώρου η ώρα στη ζωγραφική. Γυναίκες σε φθινοπωρινά τοπία. Μέρος Πρώτο

Του Φθινοπώρου η Ώρα

...Ήλθε του "Φθινοπώρου η Ώρα", όπως λέει ο στίχος της Μαρίας Πολυδούρη.  Καθώς προχωρά ο Οκτώβριος κάθε χρόνο,  οι φθινοπωρινές ώρες αναμφισβήτητα επισκέπτονται πιο συχνά τη σκέψη και την καρδιά μας, διαρκούν περισσότερο,  μας καλούν να τις ακολουθήσουμε... Αγαπημένη εποχή το Φθινόπωρο για τις λυρικές ποιητικές φωνές...αγαπημένη εποχή για τους ζωγράφους...
  Επιλέγω μαζί με το τρυφερό ποίημα της γλυκύτατης Μαρίας μία σειρά από πίνακες Ρώσων ζωγράφων-κάποιους από αυτούς τους έχω αναρτήσει και παλιότερα- που απεικονίζουν γυναικείες μορφές σε φθινοπωρινά τοπία. Ιδού, λοιπόν, η μικρή φθινοπωρινή συλλογή μου!

Ilya Repin, Φθινοπωρινό μπουκέτο. Πορτρέτο της Vera Repin. 1892. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα.

Nilolaj Bogdanov Belsky, Φθινοπωρινή ονειροπόληση. 1925.

Isaak Brodsky, Φθινόπωρο. 1910. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα.

                                     Μαρία Πολυδούρη, [ΤΟΥ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ Η ΩΡΑ...]

Τοῦ φθινοπώρου ἡ Ὥρα ἔχει καθήσει
στὴν πόρτα μου. Τὸ βλέμμα της ὑγρὸ
γεμάτο ἀπὸ τὸ ἀπόκοσμο μεθύσι,
πλανιέται σὲ ἀσφοδέλων τὸν ἀγρό.

Τί σκέψη στὴ ματιά της νἄχῃ ἀνθίσει,
τί ὀνειροπόλημα λυπητερό;

Isaak Levitan, Φθινοπωρινή ημέρα. Sokolniki. 1879. Πινακοθήκη Tretyakov. Μόσχα.

Στὴν ὄψη της σκιὲς ἔχουν μαδήσει
Κ᾿ εἶνε τὸ στόμα της τόσο πικρό...

Μὰ ὅταν κατέβη τὸ γαλήνιο βράδι
θὰ μὲ καλέση ἀμίλητα, γλυκά,
νὰ τὴν ἀκολουθήσω στὸ σκοτάδι.

Τὸ βῆμα της βουβὸ καὶ βέβαιο θἆναι,
μὰ ἡ πίστη μου θερμή, πὼς μυστικὰ
τὰ βήματά μου σένα ἀκολουθᾶνε.

Sergej Vinogradov (1869-1938), Μια βόλτα στο φθινοπωρινό δάσος.

Vasili Polenov (1844-1927), Περίπατος στο φθινοπωρινό δάσος.

Konstantin Korovin, Φθινόπωρο. Στη γέφυρα. 1910. Μουσείο ρωσικού ιμπρεσιονισμού. 1910.

Konstantin Korovin, Στο πάρκο. 1880.

2 σχόλια:

  1. Οι γυναίκες στους πίνακες μου θύμισαν δυο ποιήματα της Ζωής Καρέλλη.

    1. ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ

    Έμορφη μουσικότητα των φθινοπωρινών
    ημερών στη Θεσσαλονίκη,
    όταν η βροχή πέφτει πότε πυκνή,
    αραιώνει κι’ ύστερα πάλι
    πυκνώνει η ασημένια βροχή,
    των πρώτων φθινοπωρινών ημερών,
    διάφανη και λεπτή τόσο, σαν
    σιγανή μουσική ομιλία γυναικών
    στο φθινόπωρο της ζωής των.

    Εκείνων των γυναικών που μένουν
    ήσυχες και σιωπηλές, μοιάζουν,
    λιγάκι περήφανες ή μελαγχολικές
    και κάποτε, όταν μιλήσουν,
    βιάζονται να πουν εκείνο
    που ζητούν ίσως να λησμονήσουν.


    2. ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

    Θλίψη των λευκών αγαλμάτων,
    αυστηρότητα μελαγχολική περηφάνεια
    πάνω στις ακίνητες μορφές, φαντασία
    μιας άλλης ζωής
    στο βλέμμα.
    Προς το κενό κοιτάζει το μάτι
    γυμνό, προς την άγνωστη παρουσία.

    Βραδυνό φθινοπώρου ιώδες και γκρίζο,
    στο μικρό πάρκο, το μουντό πράσινο
    των δέντρων που ποτέ δε χάνουν
    τα φύλλα τους, σε περιβάλλει, εσένα
    φάντασμα λευκό κι’ όμως τόσο
    αλύγιστο, υλικό, πέτρινο και σκληρό,
    περιμένεις ό,τι πάντα μένει αγνώριστο.

    Πέφτει απάνω σου ωχρό το φως
    των λαμπτήρων που ανάβουν
    νωρίς, τούτο τον καιρό,
    όπως στα πένθη.

    ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ
    «Παραμύθια του κήπου», (1955) «Τα ποιήματα της Ζωής Καρέλλη - Τόμος δεύτερος (1955-1973)», Οι εκδόσεις των φίλων, 3η έκδοση, Αθήνα 2000.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ζωή Καρέλλη! Εξαιρετική λυρική ποιητική φωνή. Ευχαριστώ που μου θύμισες αυτά τα δύο ποιήματα! Όμορφο Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή