Το Φθινόπωρο στην ποίηση. Ποιήματα της Κικής Δημουλά για τον Σεπτέμβριο και πίνακες ζωγραφικής του Paul Émile Chabas

Σεπτέμβριος

   Τελικά, μάλλον αργά αργά το Καλοκαίρι αναχωρεί. "Άρχισε ψύχρα", όπως λέει η Κική Δημουλά. Ευτυχώς, εδώ δεν έβρεξε πολύ...  Όμως, το Φθινόπωρο επανέρχεται ...
   Τα χρώματα της θάλασσας αρχίζουν να αλλάζουν, γίνονται γκρίζα, ο ουρανός χάνει τη διαύγεια και το δυνατό γαλάζιο χρώμα του καλύπτεται από σύννεφα, οι παραλίες θα  αδειάσουν...
    Ας δεχτούμε, λοιπόν, τον κύκλο των εποχών, την αναχώρηση και την επάνοδο...
    Δύο ποιήματα της Κικής Δημουλά για τον μήνα Σεπτέμβριο και πίνακες του Γάλλου Paul Émile Chabas (1869-1937). Γυναίκες μόνες στην ερημική παραλία. Το Καλοκαίρι έχει περάσει.

Paul Émile Chabas (1869-1937, Γυναίκα στην παραλία. 1890. Ιδιωτική Συλλογή.

Κική Δημουλά, Οι Αποδημητικές καλημέρες

Ἄρχισε ψύχρα.

Τὸ γύρισε ὁ καιρὸς σὲ ἀναχώρηση.

Ἡ πρώτη μέρα τοῦ Σεπτέμβρη

ξοδεύτηκε σὲ κάποια ὑδρορροή.

Ὡς χθὲς ἀκόμα ὅλα ἔρχονταν.

Ζέστες, ἡ διάθεση γιὰ φῶς,

λόγια, πουλιά,

πλαστογραφία ζωῆς.

Γονιμοποιοῦνταν κάθε βράδυ τὰ φεγγάρια,

πολλοὶ διάττοντες ἔρωτες

ἦρθαν στὸν κόσμο τὸν περασμένο μήνα.

Τώρα ἡ γνωστὴ ψύχρα

κι ὅλα νὰ φεύγουν.

Ζέστες, πουλιά, ἡ διάθεση γιὰ φῶς.

Φεύγουν τὰ πουλιά, ἀκολουθοῦν τὰ λόγια

ἡ μία ἐρήμωση τραβάει πίσω τῆς τὴν ἄλλη

μὲ λύπη αὐτοδίδακτη.

Ἤδη ἀποσυνδέθηκε τὸ φῶς ἀπὸ τὴν ἐπανάπαυση

κι ἀπὸ τὶς καλημέρες σου.

Τὰ παράθυρα ἐνδίδουν.

Τὸ χέρι τοῦ μεταβλητοῦ κλείνει τὰ τζάμια,

ἄλλοι λὲν ὡς τὴν ἄνοιξη,

ἄλλοι φοβοῦνται διὰ βίου.

Κι ἐσὺ τί κάθεσαι;

Καιρὸς νὰ μπεῖς κι ἐσὺ στὰ ἀλλαγμένα.

Νὰ γίνεις ὅτι ἀναρωτιόμουν πέρυσι:

«ποιὸς ξέρει τ᾿ ἄλλο μου φθινόπωρο;».

Καιρὸς νὰ γίνεις «τ᾿ ἄλλο μου φθινόπωρο».

Ἄρχισε ψύχρα.

Ρῖξε στὴν πλάτη σου ἕνα ροῦχο ἀποδημίας.

Paul Émile Chabas (1869-1937),  Πορτρέτο γυναίκας μπροστά στη θάλασσα. Iδιωτική Συλλογή.

Κική Δημουλά, Βροχή επιστροφής

θα γίνω Σεπτέμβριος έλεγε ο Αύγουστος.
Έβρεξε δω λιγάκι.
Δοκιμαστικά, σαν έλεγχος
αν λειτουργούν καλά οι πτώσεις.
Όπως χτυπάνε κάθε τόσο
ξαφνικά οι σειρήνες, δοκιμαστικά,
αν λειτουργεί καλά
ο τρόμος του πολέμου.
Ελάχιστη βροχή,
ίσα που την πλατάγισε στο στόμα του
το χώμα τη σταγόνα
– καθώς δοκιμαστής κρασιών-,
μόλις που πρόλαβε η υγρόεσσα ευωδιά
παραπονιάρα να τριφτεί
πάνω στα περιβόλια.
Δέναν οι παραθεριστές
στις σχάρες των αυτοκινήτων την Αθήνα
μαρσάραν τις βαλίτσες τους και φεύγαν.
Πεθαίναν απ’ τη ζήλια τους τα σπίτια
κοιτώντας  τα τροχόσπιτα
στην Εθνική Οδό του Σεπτεμβρίου.
Απ’ τ’ ανοιχτά παραθυράκια τους
μικρά όσο ένα σάντουιτς ματιάς
κουρτινάκια φτερακίζαν κατά έξω,
νάιλον γλάροι εμπριμέ, δεμένοι.
Λοξά στημένη
νανούριζε τα τέλια της
μια κιθάρα ηλιοκαμένη.
Ευτυχώς βελτιώθηκε
το βιοτικό επίπεδο της βάρκας.
Γίνανε βάρκες κατοικίδιες
– αστυφιλία των σκαριών.
Αστραφτερές, εξωλέμβιες,
πάνω στα τρέιλερ κουρνιασμένες
ακολουθούν τ’ αφεντικά τους,
σκυλάκια ράτσας
χωρίς καθόλου τρίχωμα θαλάσσης.
Γαύροι πηδάνε κατά πάνω,
μια τελευταία ασημένια περιέργεια.
Κάτι θα την πονέσει απόψε τη βραδιά
γι’ αυτό το προς το τέλος.
Αν έχει ξαστεριά
θα πιει κάποιο παυσίπονο αστέρι.
Εγώ θα μείνω ακόμα λίγο.
Μήπως και ξαναβρέξει.
Να σε ξεπλύνω λίγο.
Είσαι μες στην αρμύρα και τ’ αλάτια
από τότε που ήμουνα θάλασσα.”

από την ποιητική συλλογή το δικό μου σώμα

Paul Émile Chabas (1869-1937), Νέα γυναίκα καθισμένη σε καρέκλα... Iδιωτική Συλλογή.

http://www.artnet.com/artists/paul-emile-chabas/past-auction-results
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kikh_dhmoyla/various.htm#ΟΙ_ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΕΣ_ΚΑΛΗΜΕΡΕΣ