Άννα Αγγελοπούλου: Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Ένας πίνακας του Dante Gabriel Rossetti

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Τρίτη 25 Μαρτίου 2014

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στους Προραφαηλίτες ζωγράφους. Ένας πίνακας του Dante Gabriel Rossetti

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Ecce ancilla domini του Dante Gabriel Rossetti

Επιστρέφω στους αγαπημένους μου Προραφαηλίτες για να σας παρουσιάσω έναν πίνακα του κύριου εκπροσώπου του κινήματος των Προραφαηλιτικού κινήματος, του Dante Gabriel Rossetti, με θέμα τη σκηνή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. "Ecce ancilla domini" ("Eίμαι ο υπηρέτης του Κυρίου") ονομάζεται ο πίνακας και απεικονίζει τον Άγγελο του Κυρίου, τον Γαβριήλ, να προσφέρει στη Μαρία το λευκό κρίνο. Η απεικόνιση του Ευαγγελισμού διαφέρει από τις παραδοσιακές απεικονίσεις της σκηνής. Συνήθως η Μαρία απεικονίζεται να δέχεται την επίσκεψη καθισμένη και ενώ διαβάζει. Η Μαρία δέχεται την αιφνίδια επίσκεψη του Αγγέλου και τη θεία αναγγελία στο υπνοδωμάτιο της. Φαίνεται να έχει ξυπνήσει και να ανασηκώνεται στο κρεβάτι της. Η απρόσμενη εμφάνιση του Αγγέλου έχει διαταράξει το γαλήνιο ύπνο της αγνής κοπέλας που επιλέχθηκε από το Θεό να γίνει η μητέρα του Θεανθρώπου. Το λευκό χρώμα, σύμβολο της αγνότητας, κυριαρχεί. Λευκοφορεμένος ο Άγγελος, λευκοφορεμένη η Μαρία, λευκός ο τοίχος, λευκά τα σεντόνια του κρεβατιού, λευκό το άνθος…Εάν είσθε προσεκτικοί παρατηρητές, μπορείτε να διακρίνετε και ένα μικρό λευκό περιστέρι, σύμβολο του αγγελιοφόρου, να πετάει μπροστά από τον Άγγελο. Το γαλάζιο παραπέτασμα και το κόκκινο έπιπλο, μαζί με τα ξανθά μαλλιά και τα φωτοστέφανα των προσώπων, χρωματίζουν τη λευκότητα.

Οι επιρροές από την Πρώιμη Αναγέννηση, κύριο χαρακτηριστικό των Προραφαηλιτών, και κυρίως από τον Botticelli και τον Fra Angelico είναι εμφανείς.

D. G. Rossetti, Ecce Ancilla Domini (Eίμαι ο υπηρέτης του Κυρίου) ή O Eυαγγελισμός της Θεοτόκου. 1849-50. Tate Britain. Λονδίνο.

Σας παρουσιάζω και ακόμα έναν πίνακα του Rossetti με θέμα μία σκηνή καθημερινότητας από τη ζωή της Παναγίας. Η Μαρία απεικονίζεται ως νεαρή κοπέλα να υφαίνει στο αργαλειό. Δίπλα της κάθεται και την βοηθά η μητέρα της, η Άννα, ενώ στο βάθος ο πατέρας της, ο Ιωακείμ, ασχολείται με την κληματαριά. Ένα μικρό αγγελάκι με κόκκινα φτερά στέκεται δίπλα σε ογκώδη βιβλία και παρακολουθεί τις δύο γυναίκες να υφαίνουν. Βλέπουμε επίσης ένα λευκό περιστέρι να κάθεται στο κλαδί. Πάνω στα βιβλία έχουν τοποθετήσει μία γλάστρα με κρίνο, που συμβολίζει την αγνότητα της νεαρής Μαρίας και είναι προμήνυμα για τον Ευαγγελισμό.