Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015

Δευτερόλεπτα. Γιάννης Ρίτσος

Επιλογή από τα Δευτερόλεπτα του Γιάννη Ρίτσου

   Αυτές τις ημέρες, διαβάζω και πάλι κάποια από τα ποιήματα του Ρίτσου, κυρίως αυτά της τελευταίας περιόδου της ζωής του. Ιδού, λοιπόν, μία μικρή επιλογή από τα Δευτερόλεπτα. Τα Δευτερόλεπτα είναι σύντομες ποιητικές δοκιμές (ναι! έχει γράψει ο Ρίτσος και ολιγόστιχα ποιήματα, μην ξεχνάτε τα Λιανοτράγουδα), που γράφτηκαν στο Καρλόβασι της Σάμου και στην Αθήνα από τις 20 Αυγούστου του 1988 έως την 1η Ιανουαρίου του 1989….μαζί με "ελληνικές" εικόνες του Κωνσταντίνου Παρθένη, ενός από τους σημαντικότερους ζωγράφους της νεότερης ελληνικής τέχνης.

14.
Τα πιο πολλά χρυσά σου νομίσματα
τά' κρυψες στις οπές του τοίχου.
Όταν θα γκρεμιστεί το σπίτι
ίσως τα βρουν.

Κ. Παρθένης, Καλύβα με απλωμένα ρούχα. 1900. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

20.
Αν σού' πα ψέματα, δεν ήταν
για να σε ξεγελάσω.
Ήταν για να σε προστατέψω 
απ' τον ίσκιο σου

33.
Κι όμως το λιόγερμα
σού' βαψε πάλι τη σελίδα ρόδινη
κι ολόχρυσα τα δάχτυλά σου.

Κ. Παρθένης, Τοπίο. 1909-1912. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

41.
Δεν καταθέτει τα όπλα. Ζητάει ν' αντιτάξει
κάτι όμορφο στην επερχόμενη νύχτα.
Όμως το κάθε ωραίο είναι διάφανο
και πίσω του διαφαίνεται ο ασφοδελός λειμώνας.

Κ. Παρθένης, Τοπίο με κυπαρίσια και πεύκα. 1912-1917. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

68.
Ίσως να μας υπερασπίσει ακόμα
η φωνή ενός πουλιού,
ένα άστρο που μας δείχνει την προτίμησή του,
η γαλανή γραμμή των βουνών στο χρυσό δείλι
κι ο λόγος που ωριμάζει στη βαθύτερη σιωπή.

Κ. Παρθένης, Τοπίο. 1917. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.

Κ. Παρθένης, Δειλινό. 1930-1938. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα.


2 σχόλια:

  1. Στους υπέροχους πίνακες του Παρθένη και στα ολιγόστιχα του Ρίτσου, ο πειρασμός να απαντήσω με έναν ακόμη Ρίτσο ήταν μεγάλος.
    Επειδή τα έχουν πει όλα με τον τρόπο τους οι ποιητές, φτάνει να θέλεις να τον δεις, διαλέγω Τίτο Πατρίκιο για σήμερα.


    Οι σίγουροι πως θα επιβιώσουν.

    Όλο και περισσότεροι εξαγγέλλουν μια καταστροφή
    πιστεύοντας σ’ αυτή την αναγκαία κάθαρση
    που θα ξαναγεννήσει καλύτερο τον κόσμο.
    Κι αν πρόκειται χώρες ολόκληρες να γίνουν στάχτη
    χιλιάδες άνθρωποι να χαθούν
    δεν τους πολυνοιάζει.
    Την ιστορία, λένε, την ξεγεννά η βία
    σίγουροι πως αυτοί θα επιβιώσουν
    οπότε θα αναλύσουν πάλι τη νέα κατάσταση
    θα γράψουν το μυθιστόρημα, το χρονικό της,
    ή θα συνθέσουν μια ποιητική εποποιία
    όπου θα υμνούνται όσοι θυσιάστηκαν
    και θα δοξάζονται όσοι εξουσιάζουν.

    TITOΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ, ΣΥΓΚΑΤΟΙΚΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Aγαπημένος μου ποιητής ο Τίτος Πατρίκιος, αλλά δεν ξέρω γιατί, συνεχώς αυτές τις μέρες γυρνάω στην ποίηση του Ρίτσου. Εμμονή!

      Διαγραφή