Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2017

Κώστας Ουράνης, Δέηση στον παραστάτη άγγελο και παλιές κάρτες της Βικτωριανής εποχής

Κώστας Ουράνης, Δέηση στον παραστάτη άγγελο

   Σκέφτηκα η πρώτη ανάρτηση του νέου χρόνου να είναι μία προσευχή, μία δέηση στον παραστάτη άγγελο, στον άγγελο φύλακα των μικρών και μεγάλων παιδιών. Όταν ήμαστε παιδιά, θυμάσθε που μας έλεγαν ότι έχομε πάντα μαζί μας έναν αόρατο φύλακα άγγελο να μας προστατεύει. Ίσως είναι κάπως απλοϊκή η "Δέηση στον παραστάτη άγγελο" του Κώστα Ουράνη, αλλά με συγκινεί. Μου θυμίζει μία μακρινή-έτσι μου φαίνεται-εποχή που ακόμα είχαμε την αθωότητα να πιστεύουμε...

Άγγελος που προστατεύει κοιμισμένο παιδάκι. Παλιά Βικτωριανή κάρτα. Δεκαετία του 1880.


Άγγελε, που παράστεκες την παιδική ψυχή μου,
που τα μεγάλα σου φτερά μου τ΄ άπλωνες σκεπή μου

τις άγριες νύχτες που η βροχή τα τζάμια κροταλούσε
κι ο μανιασμένος άνεμος όλο το σπίτι εσειούσε

κι εγώ αγρυπνούσα κι έτρεμε σαν το πουλί η καρδιά μου
μη σπάσουν τα παράθυρα-και μπουν στην κάμαρά μου.

με χάχανα και μουγκρητά, για να σταθούν εμπρός μου
τζουτζέδες, καλικάντζαροι, στοιχειά του Κάτου Κόσμου΄

Χριστουγεννιάτικη Βικτωριανή κάρτα. Δύο άγγελοι παραστέκονται στον ύπνο δύο μικρών παιδιών. Ο ένας κρατά ένα ένα δεντράκι. Στο κρεββάτι μία κούκλα και ένα ξύλινο αλογάκι, παιχνίδια για τα παιδιά..

Άγγελε , με τα βότανα και με τους μύριους τρόπους,
σε μαγικούς κι απάτητους να τριγυρνούμε τόπους,

να ξεγελάμε μάγισσες, εμπόδια να νικάμε,
δράκους με γλώσσες πύρινες να κονταροχτυπάμε,

ν' ανοίγουμε χωρίς κλειδιιά παλάτια στοιχειωμένα
και, πολεμώντας μοναχοί φουσάτα αντρειωμένα,

να κάνουμε το Ρήγα τους, για να 'χει την ειρήνη,
την κόρη του και το μισό βασίλειο να μου δίνει΄

Χριστουγεννιάτικη Βικτωριανή κάρτα. Παιδάκια με άγγελο στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Προσεύχονται.

Άγγελε, που δινες ζωή, λαλιά σε κάθε πράμα,
που ΄κανες κάθε ημέρα μου καινούριο να ΄ναι θάμα

που όταν στο σπίτι η χειμωνιά κλεισμένο με κρατούσε,
τον κόσμο όλον έβαζες μπροστά μου και περνούσε,

που ΄κανες , όταν έπαιζα, το σπίτι μας παλάτι,
τον κήπο μας δάσο πυκνό, γοργό τη βέργα μου άτι,

και που σε κάθε αρρώστια μου στεκόσουν από πάνω
κι είχες τ' αθάνατο νερό, να πιω να μην πεθάνω-

σαν περιστέρι να σε βρει στέλνω την προσευχή μου,
για να ρθεις παραστάτης μου και πάλι στη ζωή μου...

Πρωτοχρονιάτικη Βικτωριανή κάρτα. Ο άγγελος να φέρει ένα χαρούμενο νέο έτος. Στην εικόνα κρατά ένα κίτρινο καναρίνι που το έχει βγάλει από το κλουβί και το προσφέρει στο παιδάκι.


Άγγελε στείλε μου ξανά τα παιδικά μου χρόνια,
όπως γυρνάνε στις παλιές φωλιές τα χελιδόνια,

και στόλισέ μου τη ζωή την άχαρη με μάγια
όπως στολίζουν μια εκκλησιά με σμύρτα και με βάγια...

Βικτωριανή Χριστουγεννιάτικη κάρτα. Ένας άγγελος διαβάζει στα δύο παιδιά ένα βιβλίο με εικόνες.

Βικτωριανή Χριστουγεννιάτικη και Πρωτοχρονιάτικη κάρτα της αμερικανικής εταιρείας Raphael Tuck and Sons. 1893. Απεικονίζει δύο αγγελάκια.

3 σχόλια:

  1. Δεν ήξερα αυτό το ωραίο και νοσταλγικό ποίημα του Ουράνη. Όσο γι' αυτές τις κάρτες, από παιδί τις λατρεύω.

    *

    Οι δικοί μου οι άγγελοι δεν χρειάζονται φτερά

    Οι δικοί μου οι άγγελοι δεν χρειάζονται φτερά,
    για να με θαμπώνουν,
    ούτε λάμψη
    που να με τρομάζει,

    προσεχτικά με βάζουν να σταθώ στα πόδια μου,
    με κρατάνε,
    στα πρώτα μου τα βήματα στο φως της μέρας,
    οι δικοί μου οι άγγελοι είναι θηλυκοί ή αρσενικοί,

    δεν χρειάζονται άρπες,
    για να με ξυπνάνε,
    ούτε τελειότητα,
    που να με μπερδεύει,

    καμιά φορά σφυρίζουνε αλήτικα
    ή τραγουδάνε τις τελευταίες επιτυχίες,
    πειράζουνε ανέμελα τα φαντάσματά μου,
    κάνουν αστεία με τη σκιά μου,

    οι δικοί μου οι άγγελοι μεταμορφώνουνε τη σκοτεινή σιωπή μου
    σε γέλιο,
    με ταΐζουνε ελπίδα,

    τα χέρια τους παρηγορούν το βασανισμένο σώμα,
    δαμάζουνε τον πόνο του,
    οι δικοί μου οι άγγελοι με προστατεύουνε,
    φυλάνε σκοπιά,
    κι αυτή τη νύχτα…

    Mario Wirz (1956-2013) Μετάφραση από τα γερμανικά: Αλέξανδρος Κυπριώτης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αχ, πολύ ωραίο. Δεν το ήξερα. Ευχαριστώ πολύ πολύ πολύ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή