Άννα Αγγελοπούλου: Έρχεται ο νέος χρόνος. Ένας πίνακας του Alphonse Mucha

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013

Έρχεται ο νέος χρόνος. Ένας πίνακας του Alphonse Mucha

Alphonse Mucha, Ο χρόνος που έρχεται

O Tσέχος καλλιτέχνης Alphonse Mucha (1860-1939), ένας από τους κύριους εκπροσώπους της διαμόρφωσης του αρ νουβό (art nouveau) στις εικαστικές τέχνες στο Παρίσι κατά την περίοδο της μετάβασης από τον 19ο στον 20ό αιώνα, απεικονίζει στο παρακάτω χαρακτικό με κιμωλία τον "χρόνο που έρχεται". Το σχέδιο έγινε το 1897 για να κοσμήσει ένα ημερολόγιο του επόμενου έτους, δηλαδή του 1898. Τυπώθηκε από τον γνωστό τυπογράφο του Παρισιού F. Champenois με τον οποίο συνεργαζόταν ο Mucha, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν τελικά κυκλοφόρησε το ημερολόγιο στην πλήρη μορφή του ούτε έχει βρεθεί η εταιρία που παρήγγειλε την εκτύπωση του ημερολογίου. Ωστόσο, το χαρακτικό με τον "χρόνο που έρχεται" κυκλοφόρησε ως μεμονωμένη αφίσα και γνώρισε μεγάλη επιτυχία με τον εναλλακτικό τίτλο "πρόκληση".

Ο Mucha απεικονίζει τον "χρόνο που έρχεται" αλληγορικά, ως μία ονειρική οπτασία νέας γυναίκας που είναι ντυμένη με αιθέριο διαφανές φόρεμα και σκεπασμένη με αέρινο πέπλο... Η μυστηριώδης γυναικεία μορφή έρχεται κρατώντας στα χέρια της λουλούδια. Η εικόνα χαρακτηρίζεται από πνευματικότητα και αποπνέει ονειρική ατμόσφαιρα. Ο εναλλακτικός τίτλος "πρόκληση" θεωρείται ότι αποδίδει τη διάθεση του καλλιτέχνη να δει τον νέο χρόνο ως "πρόκληση" πνευματικών εμπειριών. Την εποχή εκείνη λέγεται ότι ο Mucha διατηρούσε επαφές με κύκλους πνευματιστών στο Παρίσι και πιθανόν το έργο αυτό να είναι αποτέλεσμα της επιρροής του πνευματισμού.

Ιδού, λοιπόν, "χρόνος που έρχεται" του Mucha και μακάρι ο νέος χρόνος που είναι καθ' οδόν να έρθει φέροντας άνθη σ' όλους μας...