Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2013

Ρέμπραντ, Η αγία οικογένεια των αγγέλων

Rembrandt Van Rijn, Η αγία οικογένεια των αγγέλων.

    Βρισκόμαστε ακόμα στις ημέρες των Χριστουγέννων... Για αυτό, ιδού ακόμα ένας αγαπημένος μου πίνακας με το νεογέννητο Χριστό.  Ο μεγάλος Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης του 17ου αιώνα, ένας από τους κύριους εκπροσώπους του Ολλανδικού μπαρόκ, απεικονίζει μία οικογενειακή σκηνή στο εσωτερικό του εργαστηρίου ενός ξυλουργού. Η σκηνή θα μπορούσε να αναφέρεται σε μια καθημερινή στιγμή της οικογένειας ενός οποιουδήποτε Ολλανδού ξυλουργού του 17ου αιώνα. Τα χαριτωμένα, όμως, αγγελάκια που ίπτανται πάνω αριστερά από την κούνια του μωρού είναι φανερή ένδειξη ότι ο Ρέμπραντ απεικονίζει μία σκηνή της καθημερινότητας της Αγίας Οικογένειας, όταν ο Χριστός ήταν ακόμα βρέφος.
     Ο Ρέμπραντ φωτίζει τη σκηνή από τρεις πηγές φωτός. Η εργασία του Ιωσήφ και τα σύνεργα ξυλουργικής φωτίζονται από πάνω δεξιά, προφανώς από ένα παράθυρο του δωματίου που δεν φαίνεται στον πίνακα. Το πρόσωπο και το βιβλίο της Μαρίας φωτίζονται από κάτω δεξιά, από τη φωτιά που θερμαίνει το δωμάτιο. Οι άγγελοι φωτίζονται, επίσης, από το θείο φως του Ουρανού...

Rembrandt Van Rijn, Η αγία οικογένεια των αγγέλων. 1645. Μουσείο Ερμιτάζ. Αγ. Πετρούπολη.

   H νεαρή μητέρα, η Μαρία, έχει διακόψει το διάβασμα της Βίβλου για να ελέγξει με τρυφερό ενδιαφέρον την κούνια του μωρού της. Κοιτάζει με λατρεία τον Χριστό, ο οποίος φαίνεται ότι κοιμάται μακάρια. Τα αγγελάκια είναι μάρτυρες της τρυφερής οικογενειακής στιγμής. Πίσω στο βάθος του δωματίου-ξυλουργείου, ο γήινος πατέρας, ο Ιωσήφ, εργάζεται "αθόρυβα" με τα εργαλεία της ξυλουργικής. Η σκηνή αποπνέει γαλήνη και θαλπωρή. Ο ύπνος του θείου Βρέφους παραμένει ατάραχος... Το κόκκινο χρώμα της κουβερτούλας του βρέφους, ίσως, αποτελεί συμβολική αναφορά στο μαρτύριο του Σταυρού που περιμένει τον Χριστό.

Rembrandt Van Rijn, Η αγία οικογένεια των αγγέλων. 1645. Λεπτομέρεια. Μουσείο Ερμιτάζ. Αγ. Πετρούπολη.

     Υπέροχη η έκφραση του προσώπου της νεαρής μητέρας. Η Μαρία ντυμένη με την ενδυμασία και χτενισμένη με την κόμμωση γυναικών της μεσαίας τάξης των Κάτω Χωρών του 17ου αιώνα είναι μια γυναίκα που διαβάζει δίπλα στην κούνια του κοιμισμένου μωρού της. 
Rembrandt Van Rijn, Η αγία οικογένεια με κουρτίνα. Κρατική Πινακοθήκη. Kassel.
1646.

   Ο Ρέμπραντ έχει απεικονίσει αρκετές φορές σκηνές από την καθημερινότητα της ζωής της Αγίας Οικογένειας, σκηνές που δεν διαφέρουν από εκείνες που ζούσαν καθημερινά οι οικογένειες των εργαζομένων των Κάτω Χωρών του 17ου αιώνα. Στον παραπάνω πίνακα μία κόκκινη κουρτίνα που θυμίζει παράθυρο ή σκηνή θεάτρου βρίσκεται στην άκρη δεξιά, για να μας κάνει να αισθανθούμε, ίσως, ως αδιάκριτοι θεατές της ιδωτικής γαλήνης της Αγίας Οικογένειας. 

http://www.hermitagemuseum.org/iedu_En/re/templates/index.html
http://www.artbible.info/art/large/832.html
http://www.arthermitage.org/Rembrandt-Harmensz-van-Rijn/Holy-Family.html
http://en.wikipedia.org/wiki/File:Rembrandt_Harmensz._van_Rijn_058.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/File:41019.jpg
http://staff.science.uva.nl/~fjseins/RembrandtCatalogue/index.html
http://qspace.library.queensu.ca/bitstream/1974/1230/1/Hogan_Joan_M_200805_MA.pdf

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου