Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Carl Holsoe, Γυναίκες που διαβάζουν

Πίνακες "φιλαναγνωσίας" του Δανού ζωγράφου Holsoe

   Ο Δανός ζωγραφός Carl Vilhelm Holsoe (1863-1935) έχει ζωγραφίσει πολλούς πίνακες με θέμα μία γυναικεία φιγούρα-αναγνώστρια, που συνήθως δεν απεικονίζει το πρόσωπό της, να διαβάζει καθισμένη τις πιο πολλές φορές στην άκρη ενός αστικού δωματίου. Ο Holsoe θεωρείται ένας από τους κύριους εκπροσώπους της Δανικής Σχολής στη ζωγραφική και είναι πολύ γνωστός στη χώρα του. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στην Κοπεγχάγη από το 1882-1884 και στη συνέχεια ταξίδεψε στην Ευρώπη και εξέθεσε έργα του στο Παρίσι και το Μόναχο. Συνδέθηκε με το γνωστό Δανό ζωγράφο Hammerchoi. Με την πάροδο των ετών τα έργα του έγιναν γνωστά και απέκτησαν μεγάλη αξία. Εκτίθενται, φυσικά, σε πινακοθήκες της Δανίας αλλά και άλλων χωρών, ενώ τα περισσότερα βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
 Ιδού, λοιπόν, κάποιοι πίνακες του Holsoe που "ακινητοποιούν" μία απόλυτα ιδιωτική, προσωπική στιγμή...γιατί τέτοια είναι η στιγμή που διαβάζουμε. Στιγμή εσωτερική, αφοσίωσης και προσήλωσης, στιγμή που ταξιδεύουμε σε κόσμους εσωτερικούς, σε κόσμους άλλων (των βιβλίων, του συγγραφέα τους και των ηρώων τους), αλλά και σε κόσμους δικούς μας, απρόσιτους... Πίνακες γυναικών στο εσωτερικό δωματίων, στο εσωτερικό σπιτιών με απαλά χρώματα και απόλυτη ησυχία! 

Μία λευκοντυμένη γυναικεία μορφή διαβάζει καθισμένη στην πολυθρόνα, δίπλα στο παράθυρο υπό το φως του πρωινού.

Μία λευκοντυμένη γυναικεία μορφή, που μου θυμίζει πίνακες του Whistler,  διαβάζει όρθια απορροφημένη το βιβλίο της. Στην πόρτα διακρίνεται η αντανάκλαση του φωτός από το παράθυρο που δε φαίνεται.

Καθισμένη μπροστά στο παράθυρο διαβάζει...

Η γυναίκα που διαβάζει σ' αυτόν τον πίνακα δε φοράει λευκό φόρεμα. Το φως από το παράθυρο φωτίζει γλυκά το δωμάτιο.

Η γυναίκα έχει σταυρώσει το ένα πόδι της πάνω στο άλλο. Ο καθρέφτης καθρεφτίζει το παράθυρο.

Η λευκοφορεμένη γυναικεία μορφή δε μας έχει γυρίσει την πλάτη. Κάθεται στη γωνιά της δίπλα στο παράθυρο, μακριά από το θεατή, απόμακρη και βυθισμένη στον κόσμο του βιβλίου της...Όλο το σπίτι ησυχάζει!

Ακόμα μια γυναικεία μορφή καθισμένη στο εσωτερικό ενός δωματίου διαβάζει...

Η γυναίκα διαβάζει καθισμένη στον καναπέ...το παράθυρο υπάρχει, αλλά δε φαίνεται. Στον τοίχο διακρίνουμε την αντανάκλαση από το φως που διεισδύει από το παράθυρο.

Είναι νύχτα! Η γυναίκα έχει ακουμπήσει το βιβλίο στο τραπέζι, σκύβει ελαφριά μπροστά και διαβάζει υπό το φως της λάμπας. Το παράθυρο αυτή τη φορά δε φωτίζει, αλλά φωτίζεται.

Σκέφτομαι πως οι πίνακες αυτοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν και σπουδή στα έπιπλα, στην εσωτερική διακόσμηση των αστικών σπιτιών στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου