Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2011

Γιαν Γκαρμπάρεκ (Jan Garbarek), Officium Novum-Γιώργος Σεφέρης, Λίγο Ακόμα


Το ποίημα Λίγο ακόμα του Γιώργου Σεφέρη στο μουσικό έργο του Jan Garbarec Officium Novum

   To Officium Novum, που κυκλοφόρησε το 2010, είναι το τρίτο μουσικό άλμπουμ του διάσημου Νορβηγού μουσικού και συνθέτη της τζαζ μουσικής Jan Garbarec σε συνεργασία με το γνωστό φωνητικό τετραμελές σύνολο Hilliard Ensemble. Η πρώτη συνεργασία του Garbarec με τους Hilliard Ensemble ήταν το μουσικό άλμπουμ Officium(1994) και η δεύτερη το μουσικό άλμπουμ Mnemosyne(1999).
   Οι στίχοι του  Γιώργου Σεφέρη από το ποίημα Λίγο ακόμα διαπνέουν το μουσικό έργο Officium Novum, στο οποίο περιλαμβάνονται δύο ύμνοι του Αρμένιου ιερέα και μουσικολόγου Komitas Vardapet (1869-1935), ένας ύμνος του γνωστού Εσθονού συνθέτη  θρησκευτικής μουσικής Arvo Pärt, ένα ισπανικό τραγούδι Ισπανού ανώνυμου συνθέτη του 12ου αιώνα, ένα θρησκευτικό ύμνο του Pérotin του 12ου αιώνα και τη μουσική σύνθεση-διασκευή We are the stars  του Garbarec. Στο τέλος, ακούγονται σε γερμανική μετάφραση οι στίχοι του Λίγο Ακόμα του Γιώργου Σεφέρη σε απαγγελία του Ελβετικής καταγωγής ηθοποιού Bruno Ganz (έκανε καριέρα κυρίως σε γερμανικές ταινίες). Είναι πράγματι ενδιαφέρον να διαπιστώνουμε ότι η ποίηση του Έλληνα ποιητή συνεχίζει να εμπνέει και να νοηματοδοτείται και στη σύγχρονη εποχή από μη Έλληνες καλλιτέχνες.
Το τελευταίο κομμάτι του Officium Novum είναι το ποίημα του Γ. Σεφέρη Λίγο Ακόμα, το οποίο απαγγέλλεται στα γερμανικά από τον Bruno Ganz. Η γερμανική απαγγελία προέρχεται από το cd Wenn Wasser Wäre (2000) όπου ο Bruno Ganz απαγγέλλει ποιήματα του Έλλιοτ και του Σεφέρη.

Το Λίγο ακόμα είναι το ΚΓ' απόσπασμα από το ποιητικό έργο Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη.

KΓ'
Λίγο ακόμα
θα ιδούμε τις αμυγδαλιές ν' ανθίζουν
τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο
τη θάλασσα να κυματίζει

λίγο ακόμα,
να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα.
Από το Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη

Αναρωτιέμαι τι νόημα μπορεί να έχουν οι παραπάνω στίχοι για το σύγχρονο Έλληνα. Ασφαλώς, πολύ διαφορετικό νόημα από ό,τι είχε το 1970, όταν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη.

O Νορβηγός σαξοφωνίστας Jan Garbarec με το φωνητικό σύνολο Hilliard Ensemble. Το έργο του Garbarec ως μουσικού και ως συνθέτη ήταν αρχικά αφιερωμένο στην τζαζ και την κλασική μουσική και στη συνέχεια σε διάφορους πειραματισμούς στη "μουσική του κόσμου". Έγινε γνωστός στον παγκόσμιο κοινό κυρίως μέσα από τη συνεργασία του με τον πιανίστα Keith Jarret. Στην Ελλάδα έγινε γνωστός από τη συνεργασία του με την Ελένη Καραΐνδρου στη μουσική για την ταινία Ο μελισσοκόμος(1986) του Θόδωρου Αγγελόπουλου.



Το γερμανικό αυτό cd  που κυκλοφόρησε το 2000 περιέχει απαγγελίες από τον Bruno Ganz  ποιημάτων του T.S. Eliot και του Γιώργου Σεφέρη στα γερμανικά. Εδώ συμπεριλαμβάνεται και η απαγγελία του Λίγο Ακόμα που χρησιμοποιεί και Jan Garbarec στο μουσικό άλμπουμ Officium Novum.

Στα γερμανικά το Λίγο ακόμα

Nur ein Weniges noch

 Nur ein Weniges noch
und wir werden die Mandeln blühen sehen
den Marmor in der Sonne leuchten
und das Meer sich wiegen

Nur ein Weniges noch
um ein Weniges laßt uns höher hinauf.
Giorgos Seferis


Το λίγο ακόμα του Γιώργου Σεφέρη έχει μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη και περιλαμβάνεται στο δίσκο Επιφάνια-Αβέρωφ (1970). Ερμηνεία Μαρία Φαραντούρη.


http://player.ecmrecords.com/officium-novum 
http://www.artistdirect.com/nad/window/media/page/0,,7678020-21907491,00.html (η γερμανική απαγγελία του Λίγο Ακόμα)
http://www.bbc.co.uk/music/reviews/dnzb
http://www.ecmrecords.com/Catalogue/New_Series/2100/2125.php
http://www.ecmrecords.com/Catalogue/New_Series/1700/1723.php

Βλ. Γιώργος Σεφέρης, Ποιήματα, Ίκαρος (12η έκδοση), Αθήνα 1979, σ. 70.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου