Άννα Αγγελοπούλου: Μακριά: Ένα ποίημα του Καβάφη για τον Αύγουστο και πίνακες του Γιάννη Τσαρούχη

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Τετάρτη 3 Αυγούστου 2016

Μακριά: Ένα ποίημα του Καβάφη για τον Αύγουστο και πίνακες του Γιάννη Τσαρούχη

Αύγουστος

...Είναι Αύγουστος...το Καλοκαίρι προχωρεί...Αναζητώ ένα ποίημα για τον Αύγουστο...και θυμάμαι ένα εξαιρετικό ποίημα του Κ. Καβάφη. "Μακριά"...η αμυδρή μνήμη, η σχεδόν απωλεσθείσα μνήμη της ερωτικής εμπειρίας μία μακρινή νύχτα του Αυγούστου... Το ποιητικό υποκείμενο μόλις θυμάται ή μάλλον προσπαθεί να θυμηθεί το χρώμα που είχαν τα μάτια του έρωτά του...Απόλυτα ελλειπτικό ποίημα, αισθησιακό και ατμοσφαιρικό... το ποιητικό υποκείμενο και το ερωτικό αντικείμενό του μένουν στη σκια, κρυμμένα...

Γιάννης Τσαρούχης, Αύγουστος. 1972. Ιδιωτική Συλλογή.

Ο Γιάννης Τσαρούχης αγαπούσε ιδιαίτερα το ποίημα αυτό. Μπορείτε να τον ακούσετε να διαβάζει το ποίημα του Καβάφη από ηχογράφηση στο σπίτι του Εμπειρίκου (βλ. http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=98&cat=1)

Κώστας Καβάφη, Μακριά

Θάθελα αυτήν την μνήμη να την πω...
Μα έτσι εσβύσθη πια... σαν τίποτε δεν απομένει —
γιατί μακρυά, στα πρώτα εφηβικά μου χρόνια κείται.

Δέρμα σαν καμωμένο από ιασεμί...
Εκείνη του Aυγούστου — Aύγουστος ήταν; — η βραδυά...
Μόλις θυμούμαι πια τα μάτια· ήσαν, θαρρώ, μαβιά...
A ναι, μαβιά· ένα σαπφείρινο μαβί.