Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Πέμπτη 18 Απριλίου 2013

Εικόνες από πρόσωπα της ελληνικής επανἀστασης: o Λόρδος Βύρων

Εικόνες του Λόρδου Βύρωνα

   Ο George Gordon Noel Byron,  ο γνωστός μας ως Λόρδος Βύρων ή Μπάιρον, γεννήθηκε στο Λονδίνο μία χειμωνιάτικη ημέρα, στις 22 Ιανουαρίου του 1788 και πέθανε στο Μεσολόγγι μία ανοιξιάτικη ημέρα, στις 19 Απριλίου του 1824. Ο απροσδόκητος και πρόωρος θάνατος του Άγγλου αριστοκράτη στο Μεσολόγγι κατά τη διάρκεια του ελληνικού εθνικοαπελευθερωτικού επαναστατικού αγώνα ανέδειξε στη συλλογική ελληνική συνείδηση τον Λόρδο Βύρωνα ως τη μορφή-σύμβολο του ευρωπαϊκού κινήματος του Φιλελληνισμού.
   Ο Λόρδος Βύρων δεν ήταν απλά ένας Άγγλος φιλέλληνας, που υποστήριζε τον αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων εναντίον των Οθωμανών και πέθανε στο επαναστατημένο Μεσολόγγι, ήταν και ένας από τους πιο διάσημους Άγγλους ποιητές του ρομαντισμού, μαζί με τους σύγχρονούς του P. Shelley και J. Keats.
   Ο Διονύσιος Σολωμός αφιέρωσε 166 τετράστιχες στροφές ρομαντικής ποίησης εις τον θάνατον του Λόρδου Μπάυρον.  Τις τέσσερις πρώτες τις είχα αποστηθίσει, όταν ήμουν μαθήτρια στο δημοτικό.

Δ. Σολωμού, Εις τον θάνατον του Λόρδου Μπάυρον
1.
Λευτεριά, γιὰ λίγο πάψε
νὰ χτυπᾶς μὲ τὸ σπαθί.
Τώρα σίμωσε καὶ κλάψε
εἰς τοῦ Μπάιρον τὸ κορμί.

2.
Καὶ κατόπι ἂς ἀκλουθοῦνε
ὅσοι ἐπράξανε λαμπρά.
ἀποπάνου του ἂς χτυποῦνε
μόνο στήθια ἡρωικά.
3.
Πρῶτοι ἂς ἔλθουνε οἱ Σουλιῶτες,
καὶ ἀπ᾿ τὸ Λείψανον αὐτὸ
ἂς μακραίνουνε οἱ προδότες
καὶ ἀπ᾿ τὰ λόγια ὁποῦ θὰ πῶ.
4.
Φλάμπουρα, ὅπλα τιμημένα,
ἂς γυρθοῦν κατὰ τὴ γῆ,
καθὼς ἤτανε γυρμένα
εἰς τοῦ Μάρκου τὴ θανή,

J. Denis Odevaere, Ο Λόρδος Βύρων στο νεκροκρέββατό του. Γύρω στα 1826. Groeningemuseum. Μπρυζ. Βέλγιο. Στον πίνακα αυτό ο Λόρδος Βύρων απεικονίζεται νεκρός δαφνοστεφανωμένος ως αρχαίος Έλληνας.

   Η Άνοιξη του 1824 ήταν υγρή στο Μεσολόγγι, που είχε νοσηρό κλίμα λόγω της λιμνοθάλασσας. Λένε ότι ο Λόρδος Βύρων κρυολόγησε στις αρχές του Απρίλη, όταν βρέθηκε στην ύπαιθρο κατά τη διάρκεια μίας καταιγίδας. Η υγεία του ήταν ήδη εξασθενημένη από τις κρίσεις πυρετού που τον βασάνιζαν τον Φεβρουάριο, έτσι εξαντλήθηκε, έπεσε σε κώμα και το βράδυ της 19ης Απριλίου άφησε την τελευταία του πνοή σε μία υγρή μικρή μεσογειακή πόλη, μακριά από την επίσης υγρή και ομιχλώδη πατρίδα του.


Filippo Marsigli, Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη. 1836-1839. Μπενάκειο Μουσείο. 

   Η κηδεία του γενναίου Σουλιώτη επαναστάτη Μάρκου Μπότσαρη έγινε στο Μεσολόγγι τον Αύγουστο του 1823. Ο Μπότσαρης τάφηκε με τιμές. Είχε τραυματισθεί σε μάχη στην τοποθεσία Κεφαλόβρυσο. Ο Σολωμός καλεί τους επαναστάτες να τιμήσουν το θάνατο του Λόρδου Βύρωνα με τον ίδιο τρόπο που είχαν τιμήσει το θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη.

   Έχουν σωθεί πολλές ρεαλιστικές προσωπογραφίες του Λόρδου Βύρωνα, αλλά και απεικονίσεις του με ρομαντικό χαρακτήρα.

R. Westall, Προσωπογραφία του Λόρδου Βύρωνα. 1813. National Portrait Gallery.

Th. Phillips, Προσωπογραφία του Λόρδου Βύρωνα. 1814.

James Holmes, Προσωπογραφία του Λόρδου Βύρωνα. 1815. 

Ανώνυμου, Προσωπογραφία του Λόρδου Βύρωνα. 1830. Μπενάκειο Μουσείο. Αθήνα. Στην ελαιογραφία αυτή ο Λόρδος Βύρων απεικονίζεται να φορά την ελληνική εθνική ενδυμασία και να ποζάρει με φόντο την Ακρόπολη.

Θ. Βρυζάκης, Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα. 1861. Εθνική Πινακοθήκη. Αθήνα. 

Ludovico Lipparini, Ο όρκος του Βύρωνα στο Μεσολόγγι. 1850. Μπενάκειο Μουσείο. Αθήνα. H ελαιογραφία αυτή είναι η μικρογραφία του μνημειώδους έργου του Liperani που βρίσκεται στο Δημοτικό Μουσείο του Treviso της Ιταλίας. 

Th. Phillips, Ο Λόρδος Βύρων με αλβανική ενδυμασία. 1835. National Portrait Gallery. Λονδίνο.  Είναι μία από τις πιο γνωστές προσωπογραφίες του Λόρδου Βύρωνα. Εξαιρετική η απεικόνιση των λεπτομερειών της ενδυμασίας.

Fr. Simonau, Λιθογραφία που απεικονίζει τον Λόρδο Βύρωνα. 1826. Φοράει περικεφαλαία.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/dionysios_solwmos/eis_ton_8anaton_toy_lordoy_mpayron.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Groeningemuseum
http://englishhistory.net/byron/chronol.html
http://englishhistory.net/byron/life.html
http://englishhistory.net/byron/images.html
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?sel=247&artwork_id=61349
http://www.poetsgraves.co.uk/byron.htm
http://www.benaki.gr/index.asp?id=1010105&lang=gr
http://www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw00989/George-Gordon-Byron-6th-Baron-Byron?sText=Byron&submitSearchTerm_x=9&submitSearchTerm_y=6&search=ss&OConly=true&firstRun=true&LinkID=mp00691&role=sit&rNo=0
http://www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw00991/George-Gordon-Byron-6th-Baron-Byron?sText=Byron&submitSearchTerm_x=9&submitSearchTerm_y=6&search=ss&OConly=true&firstRun=true&LinkID=mp00691&role=sit&rNo=3
http://www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw66075/George-Gordon-Byron-6th-Baron-Byron?sText=Byron&submitSearchTerm_x=9&submitSearchTerm_y=6&search=ss&OConly=true&firstRun=true&LinkID=mp00691&role=sit&rNo=18

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου