Μικρό παιδί που πηγαίνει σχολείο. Ένα τραγούδι και πίνακες ζωγραφικής με παιδιά-μαθητές

Μικρό παιδί που πηγαίνει σχολείο

   Σήμερα από το πρωί έχω συνεχώς μία μελωδία από ένα παλιό τραγούδι του Νέου Κύματος, το "μικρό παιδί", που μιλάει για ένα μικρό παιδί που πήγαινε σχολείο μέσα στη βαρυχειμωνιά... Το θυμάσθαι;

Edouard Frère, Πηγαίνοντας σχολείο μέσα στο χιόνι. 1878.

Edouard Frère (1819-1886), παιδί που πηγαίνει σχολείο στη βαρυχειμωνιά.

Μικρό παιδί σαν ήμουνα
και πήγαινα σχολείο, μικρό παιδί
στα μάτια είχα τη χαρά
στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί

Κι όταν η βαρυχειμωνιά
μου πάγωνε τα χέρια
στον ουρανό τα σήκωνα
να ζεσταθούν στ’ αστέρια

Παιδί στα δεκατέσσερα
κλέψανε τη χαρά μου, μικρό παιδί
στα μάτια είχα τη φωτιά
τον ήλιο στη καρδιά μου μικρό παιδί

Μικρό παιδί σαν ήμουνα
και πήγαινα σχολείο μικρό παιδί
το γέλιο είχα συντροφιά
στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί

Στίχοι: Αργύρης Βεργόπουλος

Μουσική: Λίνος Κόκοτος

Τραγούδι: Γιώργος Ζωγράφος. 

http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=4232

Αλέξανδρος Χριστοφής (1882-1957), Παιδί που διαβάζει.

Πολύκλειτος Ρέγκος (1903-1984), Η μαθήτρια.

Όθων Περβολαράκης (1887-1974), ο Δημήτρης Π. μελετά τα μαθήματά του.

http://www.artnet.com/artists/pierre-edouard-frère/past-auction-results
http://www.artnet.com/artists/edouard-frere/going-to-school-bDnMlgniCEeTx2pJ8VZ0RA2

https://paletaart.wordpress.com/2012/10/26/χρηστοφής-αλέξανδρος-alexandros-christofis-1882-1957-2/#jp-carousel-8412

https://paletaart.wordpress.com/2012/07/08/ρέγκος-πολύκλειτος-polykleitos-rengos-1903-1984/#jp-carousel-17493

https://paletaart.wordpress.com/2012/10/15/περβολαράκης-όθων-othon-pervolarakis-1887-1974/#jp-
carousel-7992

Το παιδί μέσα μας. Ένα ποίημα του Τόλη Νικηφόρου και πίνακες ζωγραφικής του Περικλή Πανταζή

Το παιδί μέσα μας

Περικλής Πανταζής (1849-1884), ο μικρός κλέφτης μήλων. 1882.

  Κρύβουμε όλοι ένα παιδί μέσα μας, το παιδί που ήμαστε κάποτε ή το παιδί που δεν εκδηλώσαμε ποτέ... και όσο μεγαλώνουμε και περνούν τα χρόνια, αυτό το παιδί παραπονιέται που δεν το αφήνουμε να μιλήσει, που το αφήνουμε μέσα μας, που το ξεχνάμε κρυμμένο βαθιά μέσα μας.

    Το παιδί του Τόλη Νικηφόρου είναι ένα πολύ αγαπημένο ποίημα, όπως και πολύ αγαπημένος μου ζωγράφος είναι ο Περικλής Πανταζής (1849-1884). Για αυτό, επιλέγω πίνακες του Πανταζή με θέμα παιδικές ή εφηβικές προσωπογραφίες. Για τη ζωή και το έργο του βλ. στην ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης
http://www.nationalgallery.gr/site/content.php?artist_id=4278&sel=352  
και προηγούμενες αναρτήσεις http://annagelopoulou.blogspot.gr/2013/01/blog-post_19.html 
 http://annagelopoulou.blogspot.gr/2014/07/to-pericles-pantazis.html)

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Το παιδί με τη σβούρα.

Ο Περικλή Πανταζής (Periclès Pantazis, στα γαλλικά) είναι ίσως ο μόνος ή από τους λίγους Έλληνες ζωγράφους που κινήθηκε πολύ κοντά στο κίνημα του ιμπρεσιονισμού και τα έργα του διακρίνονται για τον ιμπρεσιονιστικό φωτισμό τους.. Γεννήθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Νικηφόρο Λύτρα. Έζησε όμως πολλά χρόνια στις Βρυξέλλες όπου συνδέθηκε με τους εκεί ιμπρεσιονιστές και το έργο του είχε αναγνωρισθεί. Πέθανε, δυστυχώς νέος στη Βελγική πρωτεύουσα.  Πολλά από τα έργα του βρίσκονται σε Ιδιωτικές Συλλογές στο εξωτερικό. 

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Παιδιά στην παραλία. 1879.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), κοριτσάκι. Εθνική Πινακοθήκη.

Τόλης Νικηφόρου, Ένα παιδί 

με το πρόσωπο κολλημένο στο τζάμι
κοιτάζω εκστατικά
πίσω απ’ τις στάλες της βροχής
ένα πολύχρωμο κόσμο

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τις τσέπες γεμάτες μπίλιες
μέσα στον χειμώνα
ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια
για το γατάκι του που πέθανε
για το λουλούδι που μαράθηκε
για όσους έφυγαν χωρίς επιστροφή

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
με τρύπιο παλτό
που λαχταράει τα ζεστά κάστανα
τη γειτονιά και τους φίλους
την άνοιξη που θάρθει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
που δεν δέχεται
πως μπορεί να γελάω
όταν την ίδια στιγμή κάποιος κλαίει

κρύβω μέσα μου ένα παιδί
απαρηγόρητο
που θάθελε να φτιάξει τη ζωή
στα μέτρα της καρδιάς του

Από τη συλλογή "αναρχικά", 1979.

Περικλής Πανταζής, σχέδιο καθισμένου παιδιού. Ίδρυμα Λεβέντη.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Παιδί με κούκλα. Πινακοθήκη Τελλόγλειου Ιδρύματος. Θεσσαλονίκη.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Ανθοπώλις με καλάθι. 1874. Εθνική Πινακοθήκη.

Περικλής Πανταζής, μάγκας που τρώει καρπούζι. 1880. Μουσείο Αβέρωφ. Μέτσοβο.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), κοριτσάκι με γάτα.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), η κακή είσπραξη.

Περικλής Πανταζής (1849-1884), Κοριτσάκι που πλέκει.

http://www.nikiforou-poems.gr/gr/work/anarch.htm
https://paletaart.wordpress.com/2012/07/17/πανταζής-περικλής-periklis-pantazis-1849-1884/
https://el.wikipedia.org/wiki/Περικλής_Πανταζής

Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός στη ζωγραφική. Πορτρέτα του Λένιν

Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός. Προσωπογραφίες του Λένιν

   Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ, γνωστότερος ως Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (22 Απριλίου 1870 – 21 Ιανουαρίου 1924), ανεξάρτητα από αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί με τις πολιτικές του θέσεις, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους πολιτικούς της παγκόσμιας ιστορίας, αφού αναδείχθηκε σε ηγέτη του ρωσικού μπολσεβικικού κόμματος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και κυρίως της Ρωσικής Επανάστασης του 1917, ενός από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα.   Υπήρξε, επίσης ο πρώτος επικεφαλής της Σοβιετικής Ένωσης (1922-1924), του νέου πολιτικειακού σχήματος που προέκυψε από τη ρωσική επανάσταση. Επειδή στις 21η Ιανουαρίου είναι η επέτειος του θανάτου του (πέθανε στις 21-01-1924), σκέφτηκα να παρουσιάσω κάποιες προσωπογραφίες του Λένιν από Ρώσους, ή μάλλον καλύτερα, Σοβιετικούς ζωγράφους που ανήκουν στο κίνημα του λεγόμενου σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Παρά το γεγονός ότι παλιότερα ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός και οι εκπρόσωποί του επικρίθηκαν έντονα από τους κριτικούς τέχνης του Δυτικού Κόσμου και τα έργα τους υποτιμήθηκαν από τους φιλότεχνους, ευτυχώς εδώ και χρόνια έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται η αξία τους. Πρόκειται, αναμφισβήτητα, για αξία ιστορική, γιατί εκφράζουν και αντανακλούν την εποχή τους και το πολιτικό περιβάλλον από το οποίο προέρχονται, αλλά και για αξία αισθητική/καλλιτεχνική, αφού πολλοί από αυτούς τους καλλιτέχνες υπήρξαν εμπνευσμένοι δημιουργοί με υψηλής ποιότητας τεχνική.

Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν και η Διακήρυξη. 1919. Kρατικό Ιστορικό Μουσείο. Μόσχα.  Ένα εμβληματικό πορτρέτο του Λένιν από τον Isaak Brodsky (1884-1939), ενός από τους πρώτους εκπροσώπους του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ο Λένιν χωρίς το γνωστό κασκέτο με το οποίο συνήθως απεικονίζεται, στέκεται καλοντυμένος μπροστά σε ένα βαθύ κόκκινο παραπέτασμα, που πρέπει να είναι η κουρτίνα παράθυρου. Το ένα χέρι του ακουμπά στο χαρτί της διακήρυξης, ενώ από την άκρη της σηκωμένης κουρτίνας φαίνεται το πλήθος να τον περιμένει να εκφωνήσει λόγο.

   Οι απεικονίσεις του Λένιν από τους Σοβιετικούς καλλιτέχνες του σοσιαλιστικού ρεαλισμού είναι πραγματικά αμέτρητες.  Πίνακες ζωγραφικής με πορτρέτα του και σκηνές από την ζωή και τη δράση του κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης και των πρώτων χρόνων της Σοβιετικής Ένωσης, προπαγανδιστικές αφίσες, εικόνες σε διάφορα έντυπα και κινηματογραφικές ταινίες αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της επίσημης προσπάθειας του καθεστώτος να εξιδανικεύσει τη μορφή του πρώτου του ηγέτη και να τον χρησιμοποιήσει ως σύμβολο που θα συντελούσε στη διαμόρφωση Σοβιετικής συνείδησης, θα πρόσφερε όραμα στις νέες γενιές και θα αποτελούσε παράγοντας ενότητας για τους ανομοιογενείς πληθυσμούς του αχανούς κράτους. 

   Επιλέγω να σας παρουσιάσω κάποια από τα έργα του ζωγράφου Ιsaak Israelivich Brodsky (1884-1939), ο οποίος ζωγράφισε μεγάλο αριθμό έργων με θέμα τον Λένιν, αλλά και άλλες ηγετικές προσωπικότητες της Ρωσικής Επανάστασης και της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και δύο πίνακες του Nikolaj Baskakov (1918-1993) και ένα πίνακα του Aleksandr Gerasimov (1881-1963).

Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν στη διαδήλωση των εργατών Putilov το Μάιο του 1917. 1929. Ένα υπέροχο βιομηχανικό τοπίο των αρχών του 20ού αιώνα αποτελεί το πλαίσιο αυτού του πίνακα. Πλήθος εργατών ακούει "μαγεμένο" το αγωνιστικό κάλεσμα του Λένιν, ο οποίος διακρίνεται πάνω στο βήμα στο βάθος.

Isaak Israelivich Brodsky,  O Λένιν την Πρωτομαγιά του 1920. Μία ακόμη σκηνή πλήθους με τον Λένιν σε πρώτο πλάνο να στέκεται μπροστά στο πλήθος για να εκφωνήσει λόγο.

Γραμματόσημο της ΣοβιετικήςΈνωσης του έτους 1970 με τον πίνακα του Brodsky για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του ηγέτη. 1870-1970. Ο πίνακας αυτός έγινε και γραμματόσημο το 1970.

Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν στη Μόσχα με φόντο το Κρεμλίνο. 1924. Αυτό το ολόσωμο πορτρέτο του Λένιν  έγινε από τον Belsky τη χρονιά του θανάτου του ηγέτη.

Isaak Israelivich Brodsky, Ο Λένιν μπροστά από το Σμόλυ (Smoly) όπου είχε εγκατασταθεί η ηγεσία των Μπολσεβίκων στην Αγ. Πετρούπολη, όταν ξεκίνησε η επανάσταση. 

Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν στο Gorky (Γκόρκυ).

Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν με φόντο το Volkhov. 1927.

Isaak Israelivich Brodsky, O Λένιν στο Smoly (Σμόλυ). 1930. Πινακοθήκη του Tretyakov. Μόσχα. 

Μου αρέσει ιδιαίτερα αυτή η σκηνή. Αποπνέει μία αίσθηση μελαγχολίας και μοναξιάς. Ο Λένιν μόνος στο δωμάτιο σε περισυλλογή κρατά σημειώσεις. Ο Brodsky απεικονίζει με εξαιρετικό ρεαλισμό το εσωτερικό του δωματίου με τα λιτά έπιπλα, το δάπεδο, τις εφημερίδες στο τραπέζι. Οι πτυχές του καλύμματος των πολυθρόνων και του υφάσματος του κοστουμιού του Λένιν αποδεικνύουν την υψηλή τεχνική του ζωγράφου. Ο γερασμένος άνδρας της εικόνας θα μπορούσε να είναι ένας συγγραφέας, ένας στοχαστής, ένας ποιητής, κάποιος που γράφει ένα γράμμα...δεν υπάρχει η ένδειξη ότι είναι ένας μεγάλος ηγέτης...είναι ένας απλός, συνηθισμένος άνθρωπος.

Isaak Israelivich Brodsky, Το Μαυσωλείο του Λένιν στη Μόσχα. 1924.  Υπάρχει ακόμα στη Μόσχα, ενθύμιο της προσπάθειας "αγιοποίησης"-"θεοποίησης" ενός μεγάλου ηγέτη. 

Isaak Israelivich Brodsky,  Η κηδεία του Λένιν. 1925.  Μπροστά στη σωρό του ηγέτη διακρίνονται γνωστά πρόσωπα της Ρωσικής Επανάστασης, ξεχωρίζουν οι άσπονδοι "σύντροφοι" Στάλιν και Τρότσκυ.

Αleksandr Gerasimov (1881-1963),  Ο Λένιν στο βήμα. Γύρω στα 1930. Κρατικό Ιστορικό Μουσείο. Mόσχα. Σε αντίθεση με τη μελαγχολική διάθεση του πίνακα του Brodsky το 1930, στη δραματική αυτή εικόνα του Gerasimov κυριαρχεί πνεύμα ενθουσιασμού και αγωνιστικότητας. Εδώ ο Λένιν είναι ο ηγέτης της επανάστασης, ο οραματιστής και ο εμπνευστής, αυτός που δυναμικά υψώνεται, σχεδόν αιωρείται πάνω στο μπαλκόνι, έτοιμος να οδηγήσει ψηλά το παλλόμενο πλήθος.. Φυσικά, το κόκκινο χρώμα κυριαρχεί, ενώ ο Λένιν συναρπάζει και συναρπάζεται!

Nikolaj Baskakov (1918-1993), Ο Λένιν στο Σμόλυ. Σκέψεις. 1974. Πενήντα χρόνια μετά το θάνατό του, ο Λένιν συνέχιζε να αποτελεί "ιδέα" του μεγάλου ηγέτη, σύμβολο του "σκεπτόμενου" ηγέτη,  που στοχάζεται για το παρόν και το μέλλον της χώρας και του λαού του.  Άλλωστε, ο γρήγορος θάνατος και η σύντομης διάρκειας εξουσία του στη Σοβιετική Ένωση δεν επέτρεψαν τη φθορά, αντίθετα διευκόλυναν την εξιδανίκευση και την ηρωποίησή του...Δεν ξέρουμε τι αποφάσεις θα έπαιρνε, πώς θα αντιδρούσε και πώς θα ενεργούσε...Ενώ για τον Στάλιν γνωρίζουμε...

Nikolaj Baskakov (1918-1993), Ο Λένιν στο γραφείο του στο Κρεμλίνο. 1960.  Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την επανάσταση ο Λένιν απεικονίζεται εντός ενός απλού γραφείου ως ηγέτης που εργάζεται ακούραστα, ως ηγέτης της υπευθυνότητας... H σκηνή πρέπει να είναι γύρω στα τέλη του 1921, όταν η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων είχε μεταφερθεί από την Αγ. Πετρούπολη στη Μόσχα. Ο Λένιν εργάζεται στο γραφείο του. Υπαγορεύει μάλλον κάτι στη γραμματέα του. Υπέροχη θέα από το ανοιχτό παράθυρο του γραφείου του!

http://www.tretyakovgallery.ru/en/collection/_show/image/_id/331
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Soviet_paintings_by_Isaak_Brodsky
https://en.wikipedia.org/wiki/Lenin_in_Kremlin_(painting)
http://www.komep.gr/2010-teyxos-6/gia-to-sosialistiko-realismo
http://soviet-art.ru/soviet-artist-alexandr-gerasimov/

Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες τους. Ένα ποίημα του Ν. Λαπαθιώτη και εικόνες με κούκλες

Τα χλωμά τα κοριτσάκια και οι κούκλες.

Timoléon Marie Lobrichon (1831 – 1914). Βιτρίνα καταστήματος παιχνιδιών.  Παιδάκια κοιτάζουν με λαχτάρα τα παιχνίδια.

   Θέλω από καιρό να κάνω αυτή την ανάρτηση...για το αγαπημένο παιχνίδι των κοριτσιών, τις κούκλες, εννοώ. Υπάρχει ένα τρυφερό ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, με συγκινητικές εικόνες που παρουσιάζουν φτωχά χλωμά κοριτσάκια να στέκονται μπροστά σε βιτρίνα παιχνιδιών και να κοιτάζουν "μαγεμένα" τις κούκλες, τις οποίες φυσικά ονειρεύονται, αλλά δεν μπορούν να αποκτήσουν... Σκέφτομαι όλα αυτά τα κοριτσάκια του παρελθόντος, των προηγούμενων χρόνων και αιώνων,  που θα ήθελαν τόσο πολύ για χριστουγεννιάτικο-πρωτοχρονιάτικο δώρο μία κούκλα, αλλά δεν την απέκτησαν....Σκέφτομαι όλα τα παιδιά, και σήμερα υπάρχουν γύρω μας, κοντά και μακριά μας, σε κόσμους παράλληλους από τον δικό μας, που θα ήθελαν για δώρο ένα παιχνίδι, αλλά δεν τους χαρίστηκε...

Παιδιά μικρά και μεγάλα μπροστά στη βιτρίνα παιχνιδιών του γνωστού αμερικανικού πολυκαταστήματος Macy τις παραμονές των Χριστουγέννων. Δεκαετία 1920.

Ναπολέων Λαπαθιώτης Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια

Τὰ χλωμὰ τὰ κοριτσάκια

μαραμένα σὰν τὰ κρίνα, 

στέκουνται, σὰ μαγεμένα, 

καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα,

Κοριτσάκι κοιτάζει βιτρίνα με κούκλες. Δεκαετία 1920.

Η Cossete κοιτάζει τη βιτρίνα παιχνιδιών κουβαλώντας ένα βαρύ κάδο. Εικόνα από την έκδοση των Αθλίων του Β. Ουγκώ. 1862.

δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὸ κρύο, 

δὲν τὰ νοιάζει γιὰ τὴν πείνα, 

κάθουνται μαρμαρωμένα, 

καὶ κοιτᾶνε τὴ βιτρίνα...

Thomas Benjamin Kennington, Μαγαζί παιχνιδιών. 1901.

Κι οἱ κουκλίτσες, ἀπὸ μέσα, 

μὲ τὰ κόκκινα λακκάκια, 

ποὺ δὲν ξέρουν τὶ συμβαίνει, 

καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν ἔχουν κάκια,

οἱ κουκλίτσες οἱ καημένες, 

ἄλλο τόσο μ᾿ ἀπορία, 

τὰ κοιτᾶν, κι ἐκεῖνες τώρα, 

σὰν ἀλλόκοτα θηρία!

Τὶς κουκλίτσες τὶ τὶς νοιάζει! 

καλὰ κάθουνται στὴ ζέστα, 

τὰ φτωχὰ τὰ κοριτσάκια, 

ὅμως γύρισε καὶ δές τα,

μ᾿ ἕνα μαῦρο ρουχαλάκι, 

ξεφτισμένο καὶ τριμμένο, 

μ᾿ ἕνα σκίσιμο ἀπὸ πίσω, 

ντροπαλὰ μισοκρυμμένο,

μὲ πρησμένο, ἀπ᾿ τὶς χιονίστρες, 

τὸ μικρούλι τους χεράκι, 

μᾶλλον τὰ καημένα ἐκεῖνα, 

μοιάζουν νἆναι ἀπὸ κεράκι...

Χριστουγεννιάτικη βιτρίνα με κούκλες. Το κοριτσάκι φαίνεται να έχει κάνει την επιλογή του. Δεκαετία 1930.

Κι ὅμως νὰ πού, μὲς τὸ δρόμο, 

μὲ τὰ ξένα ἐκεῖνα χάδια, 

μιὰ στιγμή, ξαναγιομίζουν

τὴν καρδούλα τους τὴν ἄδεια..

Μὰ σὰν πᾶνε παρακάτου, 

ποὺ κανένας δὲν τὰ βλέπει, 

ἔρημα καὶ μοναχούλια, 

μὲ τὸν οὐρανὸ στὴ σκέπη,

κρύβουν ἔτσι ἀπελπισμένα, 

τὰ ματάκια στὸν ἀγκώνα, 

ποὺ κι ἐκείνος κλαίει, κλαίει, 

στὴν πικρὴν αὐτὴν εἰκόνα...

Thomas Benjamin Kennington, Η κούκλα και εγώ. 1860.

Η κούκλα έπεσε. Άραγε έσπασε; Δεκαετία 1930.

Πωλητές του δρόμου πωλούν κινέζικα κουκλάκια. Και τα φτωχά παιδάκια δικαιούνται δώρα μία κούκλα.

Παιδιά με τα διασωθέντα παιχνίδια τους κάθονται στους μπόγους έξω από το βομαρδισμένο σπίτι τους. Λονδίνο 1941 (Φωτογραφία από τον Reg Speller στο Getty Images).

Μία ομάδα παιδιών, κρατώντας τα παιχνιδια τους, συνοδεύονται από το σιδηροδρομικό υπάλληλο για να φύγουν με τρένο από το Λονδίνο. Λονδίνο 1940-1941. (Φωτογραφία από τον Keystone/Hulton Archive/Getty Images).

To μαγαζί των παιχνιδιών. Παρίσι. Φωτογραφία του Robert Doisneau. 1947.


https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Timoléon_Marie_Lobrichon#/media/File:Lobrichon_La_vitrine_du_magasin_de_Jouets_img01.jpg
https://gr.pinterest.com/carolekolo/dolls-in-old-photos/ http://artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=42973&size=large http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/napolewn_lapa8iwths_poems.htm#ΤΑ_ΧΛΩΜΑ_ΤΑ_ΚΟΡΙΤΣΑΚΙΑ https://gr.pinterest.com/pin/407153622540777910/
http://curiator.com/art/robert-doisneau/shop-window

Χιονάνθρωποι. Ένα ποίημα του Φώτη Αγγουλέ

...Kαι τώρα που έχουν αρχίσει να λιώνουν οι χιονάνθρωποι, θυμήθηκα ένα ποίημα του Φώτη Αγγουλέ...

Φώτης Αγγουλές, Χιονάνθρωποι

Προσπαθήστε συνάνθρωποι,

να τους καταλάβετε

τους χιονάνθρωπους.

Μας μισούνε γιατί,

ξέρουνε πως σαν έβγει ο ήλιος,

ό,τι είναι φτιαγμένο από χιόνι,

θα λιώσει.

Wilhelm Alexander Meyerheim (1815–1882), παιδιά που κάνουν χιονάνθρωπο. 1853.

http://www.sarantakos.com/liter/aggoules.html

http://www.artnet.com/artists/wilhelm-alexander-meyerheim/children-building-a-snowman-9js0bEVVymD1BVB1VeLSGw2

Το χιόνι στην ποίηση. Ένα ποίημα του Ανέστη Ευαγγέλου

Το χιόνι στην ποίηση

Καθώς κοιτάζω το χιόνι από το παράθυρό μου, θυμάμαι το ποίημα ενός αγαπημένου ποιητή, του Ανέστη Ευαγγέλου. Ποίημα συνειρμών και ανάκλησης μνήμης της χαμένης αθωότητας της παιδικής ηλικίας. Το τώρα γίνεται τότε...  Το ποιητικό υποκείμενο υπερβαίνει την πραγματικότητα των χιονισμένων εικόνων και κινείται σε ατμόσφαιρα μυστηρίου, σχεδόν μεταφυσική, αποδίδοντας στο χιόνι-ένα φυσικό φαινόμενο-υπερφυσικές ιδιότητες...

Vilhelm Kyhn (1819-1903), Όνειρα ημέρας. Ιδιωτική Συλλογή. Ο Kyhn είναι Δανός ζωγράφος του εθνικού ρομαντισμού.

Ανέστης Ευαγγέλου, Το χιόνι

Στον Κρίτωνα Ζωάκο

Χιονίζει πάλι σήμερα.

Απ’ το παράθυρό μου

βλέπω τα δέντρα, τις στέγες των αντικρινών

σπιτιών, όλα μες στ’ άσπρα.

Θυμάμαι

ένα πρωί, σαν ήμασταν παιδιά -χαράματα ήταν

κι έτσι και τότε χιόνιζε- βγαίνω στον κήπο

και βρίσκω τ’ αδερφάκι μου.

Είχε ανοίξει

μια τρύπα μες στο χιόνι κι είχε μπει

μέσα κι έπαιζ’ εκεί με τ’ αρκουδάκι του.

Τι κάνεις

εδώ, του λέω, μονάχος, δεν κρυώνεις;

Δεν θα ξαναγυρίσω σπίτι σας, άκουσα τη φωνή του

οδυνηρά αινιγματική, γεμάτη πείσμα

και μια κακία που δε θα λησμονήσω

-κι έλαμπαν στο μισόφωτο τα ωραία του μάτια,

για ν’ απομείνει εκεί στους άθλιους πάγους

για ν’ απομείνει εκεί ανεξήγητα

παρ’ όλες έκτοτε τις συνεχείς εκκλήσεις μου.

Τη μέρα εκείνη μίσησα το χιόνι

κι ορθός, σε στάση προσοχής, μπρος στ’ αδερφάκι μου

ορκίστηκα να το πολεμώ μέχρι θανάτου.

Αυτά ήτανε τα πρώτα μου μαθήματα

πολύ προτού μάθω την αλφαβήτα.

Αργότερα,

όσο ο καιρός περνούσε κι ένιωθα

να μου έχει δωρηθεί από τους θεούς

της ομιλίας η χάρη, είναι γνωστό το χιόνι

πως όχι μόνο το κατάγγειλα με χίλιους τρόπους

παρά πως του αφιέρωσα για να το στιγματίσω

τις πιο παράφορες, πιο ρωμαλέες στροφές της ποίησής μου.

Σήμερα ωστόσο,

μισό σχεδόν αιώνα απ’ το πρωί εκείνο

των πρώτων παιδικών μου χρόνων,

χιονίζει πάλι.

Απ’ το παράθυρό μου

βλέπω τα δέντρα, τις στέγες των αντικρινών

σπιτιών, όλα μες στ’ άσπρα.

Πέφτει το χιόνι τώρα και σκεπάζει

με μια δική του απόρρητη δικαιοσύνη

τις πράξεις και τις παραλείψεις μας

τις χαρές και τις λύπες μας

τα μεγαλόπνοα σχέδια και τις μικρότητές μας

τους έρωτες

τις φιλίες

τα λάθη μας και τις εξάρσεις.

Κατευνάζει την αλαζονεία∙

διδάσκει την ισότητα∙

χορηγεί την ειρήνη.

Χιόνι της Ευσπλαχνίας -όχι της Ορφάνιας.

Χιόνι της Συγκατάβασης -όχι της Τιμωρίας.

Χιόνι της μυστικής αγάπης πια.

Από την ποιητική συλλογή Χιόνι και Ερήμωση, Το χιόνι (1987-1990)

Για το ποίημα του Ανέστη Ευαγγέλου, 

βλ. Ανέστης Ευαγγέλου, Ποιήματα (1956-1993), Εκδόσεις Καπάνι, 

Θεσσαλονίκη, σσ. 253-256.

https://en.wikipedia.org/wiki/Vilhelm_Kyhn
http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2011/old-master-19th-century-european-art-n08715/lot.236.lotnum.html

Μανόλης Αναγνωστάκης. Προσευχή την Κυριακή

Μανόλη Αναγνωστάκη, Προσευχή

Σήμερα Κυριακή. Η τελευταία Κυριακή των Γιορτών, σκέφτομαι. Θυμηθήκαμε, άραγε, ότι αυτές οι Γιορτές ήταν θρησκευτικές; Για αυτό, λοιπόν, ένα ποίημα-προσευχή του Μανόλη Αναγνωστάκη.

Edmund Blair Leighton (1853-1922), Κυριακή Πρωί . Πηγαίνοντας στην εκκλησία.

Κυριακή. Θε μου σ’ ευχαριστούμεΔέξου μας σαν πρόβατα στην αγκαλιά σου απολωλόταΠολύ αμαρτήσαμε Κύριε, πολύ αδικήσαμεΣαν άπιστοι θρηνούμε για τα επίγεια αγαθά μαςΛησμονήσαμε την αιωνίαν Άνοιξη του ΠαραδείσουΣτον Οίκο σου δεόμεθα συγχωρηθήναι ημάςΣήμερα Κυριακή τας εντολάς σου ενθυμούμενοιΜη μας εγκαταλείψεις Θε μου, εις το σκότος της αβύσσου. (Άλλωστε, λίαν προσφάτως, προσεφέραμενΕις αρμοδίων εντολάς υπείκοντες,Τον οβολόν μας διά την αναστήλωσιν του Ιερού Ναού Σου).

Ειρωνικός, σαρκαστικός, ανατρεπτικός ο Μανόλης Αναγνωστάκης στο τελευταίο παρενθετικό τρίστιχο.

Edmund Blair Leighton, Μετά τη λειτουργία. 1921.

http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/browse.html?cnd_id=1&text_id=98
http://www.leicestergalleries.com/19th-20th-century-paintings/d/after-service/13283
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Leighton
https://janeaustensworld.wordpress.com/2010/07/02/edmund-blair-leightons-sentimental-paintings-of-the-regency-era/

Νικηφόρος Βρεττάκος. Προσευχή. Το βάθος της σταγόνας

Νικηφόρος Βρεττάκος,  Το βάθος της σταγόνας 

Albrecht Dürer, Χέρια προσευχής. 1508. Πινακοθήκη Albertina. Βιέννη.

Οι αριθμοί μου εξαντλήθηκαν μετρώντας το βάθος

της σταγόνας που στάλαξε πάνω απ’ το φύλλο

του δέντρου στο χέρι μου. Ξανάρχισα πάλι

και πάλι εξαντλήθηκαν.

Κύριε,

που τελειώνει το φως;

Που τελειώνει η αγάπη;

Που τελειώνουν τα χρώματα;

(απόσπασμα)

Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904). Όρθρος. Γύρω στα 1907. Ιδιωτική Συλλογή.

-Νικηφόρος Βρεττάκος, Προσευχή

«Κύριε, ποὺ στέλνεις τὴ βροχὴ στοὺς σπόρους καὶ τὸν ἥλιο στὴ μήτρα τῆς μητέρας, ποὺ ἀποκρίνεσαι στὸ βέλασμα τοῦ ἀρνιοῦ μὲ τὸ οὐράνιο τόξο πάνω ἀπὸ τὴ χλόη, ποὺ ἀπὸ ψηλὰ εὐλογεῖς, μέρα καὶ νύχτα, τῶν ἔναστρων ἀχτῶν τὴν ἀνανέωση τὸ φῶς καὶ τὴν ἀνάπτυξη μυριάδων διάφορων λουλουδιῶν – ἂς μὴν ἀκούσεις ποτὲ τὸ βέλασμά μου!… Ὅμως, Κύριέ μου τὴ δύση αὐτὴ μπορεῖς νὰ μοῦ στερήσεις μ’ ὅποια σου δυστυχία; Τὰ δάκρυα τοῦτα ποὺ βγαίνουν ἀπὸ βάθη πιὸ γαλάζια κι ἀπ’ τὶς πηγὲς τῆς ἄνοιξης, μπορεῖς, Κύριε, νὰ τὰ ἐμποδίσεις; Κοίταξέ με πως ἐπιμένω πίσω ἀπ’ τὶς τροχιὲς τῶν τελευταίων πλασμάτων σου! Εἶναι μάταιο νὰ μὲ κουράζεις πιότερο!  Ἄφησέ με μὲ ἥσυχη ἀναπνοὴ κάτω ἀπ’ τὸ κλῆμα τῶν ἄστρων σου νὰ κλάψω… Δὲ μπορῶ, Κύριε μου, νὰ μισήσω!  Ἀγάπησέ με!»

Από το "ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠ’ ΤΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜA"

http://totallyhistory.com/praying-hands/
http://www.vergosauctions.com/index.php?option=com_virtuemart&view=productdetails&virtuemart_product_id=10889&virtuemart_category_id=41&Itemid=119