Το Φθινόπωρο στην ποίηση και τη ζωγραφική. Τραγούδι το Φθινόπωρο και φθινοπωρινά τοπία

 Ένα ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και πίνακες ζωγραφικής με θέμα το Φθινόπωρο

    Είναι πάρα πολλά τα ποιήματα που έχουν ως θέμα το Φθινόπωρο και την αίσθηση της μελαγχολίας που εκφράζει αυτή η εποχή του χρόνου που μας μας φέρνει πιο κοντά στο Χειμώνα και στο τέλος του χρόνου. Πάρα πολλές είναι και οι απεικονίσεις φθινοπωρινών τοπίων από ζωγράφους διαφόρων εποχών και τεχνοτροπιών. 

  Σήμερα που τελειώνει ο Νοέμβριος, ας αποχαιρετήσουμε το Φθινόπωρο μ' ένα ποίημα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτης και πίνακες ζωγραφικής με φθινοπωρινά θέματα από τους ζωγράφους του Προραφαηλιτικού Κινήματος.

Edward Burne Jones, Φθινόπωρο. 1869-70.

Ναπολέων Λαπαθιώτης, Τραγούδι το φθινόπωρο

Φθινόπωρο σ’ αγάπησα, την ώρα που τα φύλλα

πέφτουν, κι αφήνουν τα κλαριά γυμνά για το χειμώνα,

που βιάζονται τα δειλινά, κι είναι τα ρόδα μήλα,

– κι είναι τα βράδια μόνα.

Elizabeth Adela Stanhope Forbes (1859-1912), To φύλλο. 1897-1898.

Και τώρα στέκω και ρωτώ: Ποια μοίρα, και ποια μπόρα,

καθώς τραβούσα, μοναχός, το δρόμο της αβύσσου,

παράξενα κι ανέλπιστα, να μ’ έχει φέρει, τώρα,

ζητιάνο στην αυλή σου;

Annie French, Φθινόπωρο. 1904.

Κι όταν το γιόμα χάνεται, κι η νύχτα κατεβαίνει,

και σιωπηλά, σαν τα βιβλία, το φως της μέρας κλείνει,

να ‘ρχομαι, πάλι, να ζητώ μιαν ησυχία χαμένη,

σαν μιαν ελεημοσύνη!

Tom Scott (1854-1927), Φθινοπωρινά Φύλλα. 1902.

Σ’ αγάπησα φθινόπωρο, την ώρα που τα φύλλα

πέφτουν, κι αφήνουν τα κλαριά, κι είναι τα βράδια μόνα…

Μ’ αλήθεια να σ’ αγάπησα – ή μην είν’ η ανατριχίλα

του ερχόμενου χειμώνα;

John Everett Millais (1829-1896), Φθινοπωρινά φύλλα. 1856. Πινακοθήκη Τέχνης και Μουσεία του Μάντσεστερ. Ένας εμβληματικός πίνακας ενός κορυφαίου καλλιτέχνη.

Elizabeth Sonrel (1874-1953), Φθινόπωρο.

http://www.leicestergalleries.com/19th-20th-century-paintings/d/elizabeth-adela-stanhope-forbes/14034
http://www.victorianweb.org/painting/millais/paintings/7.html
http://manchesterartgallery.org/collections/search/collection/?id=1892.4
https://en.wikipedia.org/wiki/Autumn_Leaves_(painting)
https://en.wikipedia.org/wiki/%C3%89lisabeth_Sonrel

Όνειρο μέσα σε όνειρο. Ένα ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε και εικόνες του Albert Joseph Moore

Ένα ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε για το όνειρο

Alfred Joseph Moore, Γιασεμί. 1880. Πινακοθήκη Watts.

Το αγαπώ πολύ αυτό το ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε. Βαθύτατος λυρισμός και συμβολισμός, ρομαντικές ονειρικές εικόνες και στοχαστική διάθεση. Μία διαπίστωση και ένας προβληματισμός ταυτόχρονα. Η βεβαιότητα της πρώτης στροφής γίνεται ερωτηματικό στη δεύτερη στροφή. Όλα όσα βλέπουμε ή ό, τι φαινόμαστε/Όνειρο είναι μονάχα μέσα σε όνειρο; Αναρωτιέται το ποιητικό υποκείμενο...

Albert Joseph Moore, Θαλασσοπούλια. 1870-71. 

Έντγκαρ Άλαν Πόε, Ένα Όνειρο μέσα σε Όνειρο

Δέξου ετούτο το φιλί στο μέτωπό σου!
Και τώρα που χωρίζουμε,
Άφησε να σου πω-
Ότι οι μέρες μου εκύλησαν μέσα στ΄ όνειρο
Είναι αλήθεια, όπως το λεγες΄
Αν, όμως, η ελπίδα πέταξε
Μες σε μια νύχτα ή μια μέρα,
Μες σ΄ ένα όραμα ή μες στο τίποτα,
Είναι γι΄  αυτό λιγότερο χαμένη;
Όλα όσα βλέπουμε ή ό, τι φαινόμαστε
Όνειρο είναι μέσα σε όνειρο...

 Στέκομαι ανάμεσα στο βογγητό
Μιας θαλασσοδαρμένης ακτής,
Και μες στα χέρια μου κρατώ
Κόκκους χρυσούς της άμμου-
Πόσοι λίγοι! Κι όμως πως γλιστράνε
Από τα δάχτυλά μου και βαθιά πάνε,
Καθώς θρηνώ-καθώς θρηνώ!
Θεέ μου! μήπως θα μπορούσα  
Μέσα στο χέρι πιο σφιχτά να τους κρατούσα;
Θεέ μου! πως θα κατορθώσω
Μόνο ένα απ΄ το ανίλεο κύμα να γλιτώσω;
Όλα όσα βλέπουμε ή ό, τι φαινόμαστε
Όνειρο είναι μονάχα μέσα σε όνειρο;
 (Μετάφραση Στ. Μπεκατώρος)

Albert Joseph Moore, Κοχύλια. 1874, Walker Πινακοθήκη Τέχνης. Λίβερπουλ.

Μία ακόμη απόδοση του ποιήματος στα ελληνικά από τον Κώστα Ουράνη.

Όνειρο μέσα σ' όνειρο

Το υστερνό μου φίλημα στο μέτωπο σου πάρε
και άφησε με, αγάπη μου, δυο λόγια να σου πω
Αλήθεια λές σαν όνειρο πως διάβηκε η ζωή μου
χωρίς κανένα ατέλειωτο και ξέμακρο σκοπό.

Μα αν η ελπίδα πέταξε σε μέρα ή σε νύχτα
εκεί με σκέπασε βουνό της δυστυχιάς μεγάλο
σου φαίνεται πως έχασα το πιο λίγο καλή μου
αφου η ζωή είναι όνειρο κρυμμένο μέσα σ' άλλο.

Στέκομαι σ' άγρια ακρογυαλιά που δέρνει το κύμα
κι άμμους χρυσούς στα χέρια μου σφιχτά σφιχτά κρατάω
τι λίγοι και πως χάνονται απ' τα κλειστά μου χέρια
ενώ εγώ σε δάκρυα ολόπικρα ξεσπάω.

Θεέ μου, είναι αδύνατο να σώσω μόνο έναν
από το κύμα που κυλά με θόρυβο μεγάλο;
Είναι όλα όσα βλέπουμε σ' αυτόν εδώ τον κόσμο
ένα όνειρο ατέλειωτο κρυμμένο μέσα σ' άλλο;

(Μετάφραση Κώστα Ουράνη)

Το ποίημα έχει μελοποιηθεί από τα "Διάφανα Κρίνα" (http://www.apotis4stis5.com/ellhnika/ellhnikh-gwnia/12127-2015-07-05-04-31-00)

Albert Joseph Moore, Μη με λησμόνει. 1881.

Albert Joseph Moore, Μία κοπέλα που κοιμάται. 1875. Tate Britain Gallery.

http://poihsh-logotexnia.blogspot.gr/2012/04/blog-post_312.html

https://www.the-athenaeum.org/art/list.php?m=a&s=tu&aid=2953
http://www.aek365.com/a-24835/ονειρο-μεσα-σ-ονειρο.htm
http://www.tate.org.uk/art/artworks/moore-a-sleeping-girl-t04877

Το δάσος στην ποίηση και τη ζωγραφική: Το δάσος πέρα από τον κόσμο

"Το δάσος πέρα από τον κόσμο": Μία νουβέλα του William Morris σε εικονογράφηση του Edward Burne Jones και δύο ποιήματα για το δάσος του Γιώργου Σαραντάρη

   Σήμερα σκέφτηκα να ταξιδέψουμε στο φανταστικό λυρικό κόσμο δύο αγαπημένων Προραφαηλιτών Βρετανών καλλιτεχνών, του William Morris (1834-1896) και του Edward Burne Jones (1833-1898), και ενός Έλληνα αγαπημένου μου ποιητή, του τρυφερού Γιώργου Σαραντάρη. Oι δύο Βρετανοί καλλιτέχνες θεωρούνται εμβληματικές μορφές της ύστερης φάσης του προραφαηλιτικού κινήματος. Ο William Morris ήταν κυρίως σχεδιαστής (υφασμάτων, επίπλων και διαφόρων άλλων αντικειμένων της καθημερινής οικιακής ζωής), ζωγράφος, ποιητής και πεζογράφος, διανοητής του σοσιαλισμού στην Αγγλία, ενώ ο φίλος και συνεργάτης του, Edward Burne Jones ήταν ζωγράφος,  σχεδιαστής και χαράκτης με πολύ μεγάλο έργο που επηρέασε πολλούς νεότερους καλλιτέχνες.

    "To δάσος πέρα από τον κόσμο" είναι μία νουβέλα φαντασίας που έγραψε ο Morris (θεωρείται από τα πρώτα κείμενα φαντασίας) και εικονογράφησε με χαρακτικά ο φίλος του Edward Burne Jones.

Σελίδες από τη νουβέλα φαντασίας του William Morris "To δάσος πέρα από τον κόσμο" (The Wood Beyond the World, Kelmscott Press Edition 1894).  Εικονογράφηση από τον Edward Burne Jones. Το βιβλίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις Kelmscott που ανήκαν στον William Morris. Ο εκδοτικός οίκος-εργαστήριο είχε την έδρα στο Kelmscott όπου είχε την εξοχική του κατοικία ο William Morris.

O φανταστικός κόσμος του μαγικού δάσους που περιγράφεται στη νουβέλα και η αριστοτεχνική εικονογράφηση του βιβλίου μου θύμισαν τους λυρικούς στίχους του Γιώργου Σαραντάρη.  Ένας κόσμος ονειρικός, πέρα και πάνω από την πραγματικότητα, ένας κόσμο μαγικός και υπερβατικός, μία ουτοπία είναι το Δάσος.

Γιώργος Σαραντάρης, Δάσος

Λιτά,

τα δέντρα,

τα σκόρπια φύλλα

όχι λυπητερά·

κι όμως βουβά

θανάσιμα·

περπατώ και συλλέγω

χρυσή σιωπή.

Edward Burne Jones, λεπτομέρεια εικόνας από τη νουβέλα του William Morris "Το δάσος πέρα από τον κόσμο". 1894.

Γιώργος Σαραντάρης, Του δάσους εκατέβηκε το δάκρυ

Του δάσους εκατέβηκε το δάκρυ

Και στην πεδιάδα σκίρτησαν τα δέντρα

Αγγίξαμε τα όνειρα στην πλάση

Και μόλις ξύπνησαν τ’ αστέρια.

Edward Burne Jones, Eικόνα από τη νουβέλα του William Morris "Το δάσος πέρα από τον κόσμο". 1894.

Frederick Hollyer (1837-1933), Oι δύο μεγάλοι Προραφαηλίτες καλλιτέχνες, φίλοι και συνεργάτες. Δεξιά ο Μorris και αριστερά ο Βurne Jones. 1890. Φωτογραφία του Frederick Hollyer (1837-1933).

http://morrisedition.lib.uiowa.edu/woodbeyondworld.html
http://morrisedition.lib.uiowa.edu/Images/WoodBeyondWorld/WBWKelmspageflip.html
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Wood_Beyond_the_World
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_wood_beyond_the_world.jpg
http://preraphaelitesisterhood.com/pre-raphaelite-reading-project-the-well-at-the-worlds-end/
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Morris

Φοβάμαι. Ένα ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη για το Πολυτεχνείο

Η άλλη μέρα από τις 17 Νοεμβρίου

   Τον Νοέμβρη του 1983, δέκα χρόνια μετά τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο κατά της δικτατορίας, ο Μανόλης Αναγνωστάκης γράφει με πικρία και σαρκασμό το "αντιηρωικό" ποίημα Φοβάμαι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι από την επόμενη μέρα της 17ης Νοεμβρίου ξεκίνησε από πολλούς η εκμετάλλευση ενός από τα σημαντικότερα γεγονότα λαϊκής  διαμαρτυρίας και αντίστασης της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αναρωτιέμαι τι θα σκεφτόταν σήμερα ο μεγάλος αγωνιστής ποιητής.

Κώστας Μαλάμος (1913-2007), Την άλλη μέρα. Μουσείο Βορρέ.

Μανόλη Αναγνωστάκη, Φοβάμαι

Φοβάμαι τους ανθρώπους που εφτά χρόνια

έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι

και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–

βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας

«Δώστε τη χούντα στο λαό».

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που με καταλερωμένη τη φωλιά

πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που σου 'κλειναν την πόρτα

μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια

και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο

να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που γέμιζαν τις ταβέρνες

και τα 'σπαζαν στα μπουζούκια

κάθε βράδυ

και τώρα τα ξανασπάζουν

όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη

και έχουν και «απόψεις».

Φοβάμαι τους ανθρώπους

που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν

και τώρα σε λοιδορούν

γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.

Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.

Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο.

Το ποίημα «Φοβάμαι» γράφτηκε τον Νοέμβρη του 1983 και δημοσιεύτηκε στην εφημ. Αυγή.

Βάσω Κατράκη, Το κορίτσι με το περιστέρι. 1979.


http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/manolhs_anagnwstakhs_poems.htm#ΦΟΒΑΜΑΙ
http://www.sarantakos.com/istoria/polyt17n/anagnwstakhs_fobamai.html
https://paletaart3.wordpress.com/2014/02/08/μαλάμος-κώστας-kostas-malamos-1913-2007-part-ii/#jp-carousel-437

https://paletaart.wordpress.com/2013/04/27/κατράκη-βάσω-vasso-katraki-1914-1988/#jp-carousel-12790

Ο Ηρακλής κι εμείς. Ένα ποίημα του Γιάννη Ρίτσου για την εξορία

Ο Γιάννης Ρίτσος στην εξορία

   Ο Γιάννης Ρίτσος (1929-1990) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας με έργο μεγάλο, πολυδιάστατο και πολύμορφο. Η πολιτική του ταυτότητα καθόρισε ριζικά την πορεία της ζωής του και επηρέασε την ποίησή του. Πολλές φορές συνελήφθη, εκτοπίστηκε, εξορίστηκε, κρατήθηκε κατ' οίκον περιορισμό, λόγω της αριστερής ιδεολογίας. Τον Ιούλιο του 1948 συνελήφθη και εκτοπίστηκε στο Κοντοπούλι της Λήμνου, στη συνέχεια, τον Μάιο του 1949 μεταφέρθηκε στην Μακρόνησο όπου έμενε ως το 1950, ενώ την περίοδο 1951-1952 ήταν εξόριστος στο νησί Άη Στράτη.. Παρά τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης και την ασθενή υγεία (είχε προσβληθεί σε νεανική ηλικία από φυματίωση και είχε νοσηλευτεί στο σανατόριο "Σωτηρία" στην Αθήνα), ο Ρίτσος αρνήθηκε να υπογράψει "δήλωση μετανοίας" για την ιδεολογία του και παρέμεινε στην εξορία (1948-1952),  όπου συναντήθηκε και με άλλους αριστερούς καλλιτέχνες, όπως για παράδειγμα τον ηθοποιό Μάνο Κατράκη, τους ποιητές και συγγραφείς Τάσο Λειβαδίτη, Γιάννη Καρούζο, Άρη Αλεξάνδρου, Μενέλαο Λουντέμη κ.ά.  Εικόνες από την εξορία αποτυπώνονται στα ποιητικά  κείμενα, αλλά και σε σχέδια που ζωγράφιζε, όταν ήταν εξόριστος.

   Κατά την περίοδο της δικτατορίας (1967-1974) εξορίστηκε στη Γυάρο, στη συνέχεια εκτοπίστηκε στη Λέρο και τη Σάμο, ενώ τέλος έμεινε σε κατ'οίκον περιορισμό στην Αθήνα.

Από αριστερά: Μάνος Κατράκης, Γιάννης Ρίτσος, Μάνθος Κέτης στη Μακρόνησο.
 1949-1950.

Ο Γιάννης Ρίτσος στην εξορία. Άη Στράτης. 1951.

Την περίοδο του εκτοπισμού του στη Λέρο ο Γιάννης Ρίτσος γράφει το παρακάτω αρχαιόθεμα ποίημα "Ο Ηρακλής κι εμείς"...

Γιάννης Ρίτσος, Ο Ηρακλής κι εμείς

Μεγάλος και τρανός, σου λένε, τέκνο Θεού, κι ένα σωρό δασκάλοι από πάνω: —ο γερο-Λίνος, γιος του Απόλλωνα, ναν του μαθαίνει γράμματα· ο Εύρυτοςτην τέχνη του τοξότη· ο Εύμολπος, γιος του Φιλάμμωνα,τραγούδι και λύρα· και, το πιο σπουδαίο απ’ όλα, ο γιος του Ερμή, ο Αρπάλυκος,που τα παχιά, τα τρομερά του φρύδια πιάναν το μισό του κούτελο,του ’μαθε για τα καλά την τέχνη των Αργείων: — την τρικλοποδιά· — με τούτηνκερδίζονται τα πιο πολλά, στην πυγμαχία, στην πάλη, και στα Γράμματα ακόμα.Όμως εμείς, τέκνα θνητών, δίχως δασκάλους, με δικιά μας μόνο θέλησημ’ επιμονή κι επιλογή και βάσανα, γίναμε αυτό που γίναμε. Καθόλουδε νιώθουμε πιο κάτου, μήτε χαμηλώνουμε τα μάτια. Μόνεςπεργαμηνές μας: τρεις λέξεις: Μακρόνησος, Γυάρος και Λέρος. Κι αν αδέξιοιμια μέρα σάς φανούν οι στίχοι μας, θυμηθείτε μονάχα πως γραφτήκανκάτω απ’ τη μύτη των φρουρών, και με τη λόγχη πάντα στο πλευρό μας.Κι ούτε χρειάζονται δικαιολογίες, —πάρτε τους γυμνούς, έτσι όπως είναι,—πιότερα ο Θουκυδίδης ο στεγνός θα σας πει απ’ τον περίτεχνο τον Ξενοφώντα.
Λέρος, 23.III.68

"Μόνες περγαμηνές μας: τρεις λέξεις: Μακρόνησος, Γυάρος και Λέρος". Από αριστερά: Μάνος Κατράκης, Γιάννης Ρίτσος, Δημήτρης Φωτιάδης, Μενέλαος Λουντέμης στον Άη Στράτη. 1951.

Ο Γιάννης Ρίτσος στον Άη Στράτη. 1952.

Ο Γιάννης Ρίτσος στη Μακρόνησο. Ο δεύτερος καθισμένος από αριστερά. Δίπλα του από δεξιά ο Μάνος Κατράκης. 1950.

Δύο ποιητές στην εξορία. Ο Γιάννης Ρίτσος και ο Τάσος Λειβαδίτης στον Άη Στράτη. 1951. 

Ο Γιάννης Ρίτσος και ο Μάνος Κατράκης εξόριστοι στη Μακρόνησο. 1949-1950.

Ο Γιάννης Ρίτσος (στο κέντρο) στον Άη Στράτη. 1951-1952.

Ο Γιάννης Ρίτσος με εξόριστους στον Άη Στράτη. 1952.

Ο Γιάννης Ρίτσος στο Καρλόβασι της Σάμου. 1968.

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/mythology/browse.html?text_id=557

http://www.mixanitouxronou.gr/ta-agnosta-schedia-tou-gianni-ritsou-pou-dimiourgise-stin-exoria-

zografize-pano-se-petres-ke-koutia-tsigaron-me-rizes-fiton-i-oti-allo-evriske-foto/

http://ritsos.ekebi.gr
http://www.mixanitouxronou.gr/to-nisi-tis-exorias-pou-ezisan-o-katrakis-o-lountemis-ke-o-ritsos-iche-vri-katafigio-o-iroas-tou-sofokli-filoktitis-pos-ena-mikro-pouli-apo-tin-india-esose-tous-katikous-tou-apo-tis-chiliades-ak/
http://www.katiousa.gr/skitsa/15-schedia-tou-gianni-ritsou-apo-tin-eksoria/
http://yannisritsos.gr/?page_id=785

Τα χρυσάνθεμα στην ποίηση και τη ζωγραφική. Ένα ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη

Χρυσάνθεμα 

Βρισκόμαστε πια στην εποχή των χρυσανθέμων. Ο καιρός των χρυσανθέμων έχει ήδη φθάσει.  Αγαπημένο λουλούδι που συνδέεται με το Φθινόπωρο και έχει εμπνεύσει πολλούς καλλιτέχνες, ζωγράφους και ποιητές.

Sergius Pauser (1896-1970), Κυρία με χρυσάνθεμα. 1935.

Μαρία Πολυδούρη, ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΑ

Ὠχρὴ πορφύρα! Καὶ τὸ δάκρι μαγικὸ

πετράδι ἔχει γενῆ στὴ φορεσιά σας.

Τί κι᾿ ἂν φορᾶτε διάδημα βασιλικὸ

στὴ μαύρη χειμωνιὰ τὴν ὀμορφιά σας.

Τοῦ ξανθοῦ Ἡλίου τὸ φιλὶ διαβατικὸ

κι ἂν παίξη στὰ χρυσόξανθα μαλλιά σας,

δὲ θἆναι ἐλπίδα, οὔτε ὄνειρο θἆναι γλυκό,

μόνο πιὸ κρύα θὰ νοιῶστε τὴ χιονιά σας.

Ὠχρὴ πορφύρα! Καὶ ὁ βορηᾶς ποὺ τὸ «ὠσαννὰ»

σᾶς τραγουδάει μ᾿ ὅλα τὰ λουλούδια,

τὰ φύλλα σας μαδάει πρὶν μαραθοῦν.

Κι ὅσα πετράδια ἡ πάχνη ἀφήνει ταπεινά,

δοξαστικὰ ὅσα ἡ θύελλα τραγούδια,

στὴν ἄχαρη καρδιά σας δάκρια ἀνθοῦν...

Harold Harvey (1874-1941), Μαζεύοντας χρυσάνθεμα. 1915. Ιδιωτική Συλλογή.

https://www.bonhams.com/auctions/21742/lot/129/

http://www.sergius-pauser.at/home/en/

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/maria_polydoyrh/xamogela.htm

Εθελοντές στους Βαλκανικούς Πολέμους. Παλιές φωτογραφίες

Έλληνες από τις ΗΠΑ εθελοντές στους βαλκανικούς πολέμους

   Οι παλιές φωτογραφίες και καρτ ποστάλ από ιστορικά γεγονότα είναι από τα αγαπημένα μου θέματα. Για αυτό, σας παρουσιάζω μία σειρά από φωτογραφίες που απεικονίζουν Έλληνες μετανάστες των Η.Π.Α. να ετοιμάζονται να αναχωρήσουν για την Ελλάδα, για να καταταχθούν στον ελληνικό στρατό ως εθελοντές για τους βαλκανικούς πολέμους.

   Η είδηση της κήρυξης του πρώτου βαλκανικού πολέμου στις αρχές του Οκτωβρίου του 1912 και του στρατιωτικού συνασπισμού των βαλκανικών κρατών (Ελλάδας, Σερβίας, Μαυροβουνίου και Βουλγαρίας) εναντίον της άλλοτε κραταιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους Έλληνες μετανάστες των Η.Π.Α. Εκατοντάδες Έλληνες έσπευσαν να αναχωρήσουν από το λιμάνι της Νέας Υόρκης για να λάβουν μέρος στον πόλεμο και να αγωνισθούν για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Η νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού και οι μεγάλες στρατιωτικές επιτυχίες (μέσα σε λίγες ημέρες, στα τέλη Οκτωβρίου του 1912 η Θεσσαλονίκη είχε παραδοθεί στον ελληνικό στρατό) είχαν ισχυρή απήχηση στους Έλληνες των ΗΠΑ και ενδυνάμωσαν τον ενθουσιασμό τους.

   Οι παρακάτω φωτογραφίες, οι οποίες προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσο, διασώζουν εικόνες από ενθουσιώδεις Έλληνες να συγκεντρώνονται στη Νέα Υόρκη για να επιστρέψουν με πλοίο στην πατρίδα.

Έλληνες μετανάστες στη Νέα Υόρκη ετοιμάζονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα για να καταταγούν ως εθελοντές στο βαλκανικό πόλεμο. Οκτώβριος 1912.

Έλληνες μετανάστες στη Νέα Υόρκη με  ελληνικές σημαίες ετοιμάζονται να αναχωρήσουν για την πατρίδα. Πηγαίνουν εθελοντές στο πρώτο βαλκανικό πόλεμο. Οκτώβριος του 1912.

Είναι έτοιμοι για τον Πόλεμο!Έλληνες της Νέας Υόρκης ετοιμάζονται να αναχωρήσουν για την πατρίδα. Οκτώβριος του 1912.

 Με ελληνικές σημαίες και με πανό που γράφουν "Ζήτω ο Πόλεμος" ξεκινούν με ενθουσιασμό το ταξίδι της επιστροφής.

Έλληνες εθελοντές έξω από το ναυτιλιακό πρακτορείο έκδοσης εισιτηρίων στη Νέα Υόρκη. Είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στην Ελλάδα για να λάβουν μέρος στον πρώτο βαλκανικό πόλεμο. Οκτώβριος 1912. Διακρίνονται οι αποσκευές τους.

Έλληνες εθελοντές στο καράβι "Martha Washington". Επιστρέφουν στην Ελλάδα για να πολεμήσουν στο βαλκανικό πόλεμο. 1912.

Έλληνες εθελοντές αναχωρούν από τη Νέα Υόρκη με το καράβι Madonna. Οκτώβριος 1912.

Έλληνες εθελοντές έχουν επιβιβασθεί  στο καράβι Madonna. Η ελληνική σημαία κυματίζει. Οκτώβριος 1912. Bain News Service Εκδότης.

Έλληνες εθελοντές στο καράβι "Martha Washington". Αναχωρούν για να λάβουν μέρος στον πρώτο βαλκανικό πόλεμο. 1912.

Έλληνες μετανάστες που έλαβαν μέρος ως εθελοντές στους βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Greek-American_volunteers_in_the_Balkan_Wars.jpg

https://www.loc.gov/photos/?q=Balkan+wars&sp=1

Κράτα τοΚράτα τοΚράτα τοΚράτα το

Τα χρυσάνθεμα στην ποίηση και τη ζωγραφική

Ένα ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη και πίνακες ζωγραφικής με θέμα τα χρυσάνθεμα

Stanhope Alexander Forbes (1857-1947), Μαζεύοντας χρυσάνθεμα. 1903. Ιδιωτική Συλλογή.

Κώστα Καρυωτάκη, Όταν ήρθες

Ἐσβῆναν τὰ χρυσάνθεμα σὰν πόθοι

στὸν κῆπον ὅταν ἦρθες. Ἐγελοῦσες

γαλήνια, σὰ λευκὸ χαμολουλούδι.

Ἀμίλητος, τὴ μέσα μου μαυρίλα

τὴν ἔκανα γλυκύτατο τραγούδι

κι ἀπάνω σου τὸ λέγανε τὰ φύλλα.

Από τα "Ανέκδοτα"

Daniel Ridgway Knight (1839-1924), Xρυσάνθεμα. Ιδιωτική Συλλογή.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kwstas_karywtakhs/05_home.htm

http://www.christies.com/lotfinder/Lot/stanhope-alexander-forbes-ra-1857-1947-picking-4616964-details.aspx

http://www.rehs.com/virtexdrk.htm?page=14&key=16