Άννα Αγγελοπούλου: Το σχολείο στη ζωγραφική. Πηγαίνοντας στο σχολείο.

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου 2014

Το σχολείο στη ζωγραφική. Πηγαίνοντας στο σχολείο.

Πηγαίνοντας στο σχολείο. Πίνακες της Βικτωριανής εποχής

Είναι ώρα για σχολείο! Αρχίζει ακόμα μία σχολική χρονιά. Μαθητές και εκπαιδευτικοί θα παίρνουν κάθε μέρα το δρόμο για το σχολείο….για σχολεία αστικά σε μεγάλα απρόσωπα συγκροτήματα, για σχολεία σε μικρότερες ή μεγαλύτερες πολιτείες, για σχολεία αγροτικά, του κάμπου και του βουνού, από τα παράθυρα των οποίων τα παιδιά βλέπουν τα δένδρα και ακούν το κελάηδημα των πουλιών, για σχολεία με αίθουσες φωτεινές και σκοτεινές, πλούσιες και φτωχές…δεν θέλω, όμως, να μιλήσω για υποδομές και συνθήκες…

Όσοι επέλεξαν από πεποίθηση να είναι εκπαιδευτικοί, γνωρίζουν πολύ καλά ότι η καθημερινή διαδρομή τους, για το μεγαλύτερο ίσως μέρος της ζωής τους, θα καταλήγει στο σχολείο και θα περνά μέσα από το σχολείο…

Στο δρόμο για τα σχολεία, λοιπόν, από σήμερα! …και με αφορμή ότι σήμερα πολλοί θα βγουν στο δρόμο για τα σχολεία, ιδού κάποιοι πίνακες παλαιότερων εποχών με σχετικό θέμα.

Στον παρακάτω πίνακα ο Αυστριακός George Waldamuller απεικονίζει μία τρυφερή σκηνή με δύο παιδιά που γυρίζουν σπίτι από το σχολείο. Χωριατόπουλα της ορεινής Αυστρίας. Φτωχικά ντυμένα! Το μεγαλύτερο αγόρι κρατά προστατευτικά μικρότερο κοριτσάκι που είναι ξυπόλυτο. Πίσω τους διακρίνεται η εκκλησία του χωριού και υψηλές βουνοκορφές...

George Waldmuller, Παιδιά στο δρόμο από το σχολείο για το σπίτι. 1836. Μουσείο Καλών Τεχνών του Μόντρεαλ.

Δύο κοριτσάκια της Βικτωριανής εποχής, ντυμένα με στολές, πηγαίνουν στο σχολείο. Από τα σπίτια του δρόμου μπορούμε να υποθέσουμε ότι πρόκειται για σχολείο του χωριού ή μιας κωμόπολης της αγγλικής υπαίθρου.

Newton Braby, Ώρα για σχολείο. Τέλη του 19ου αιώνα. Ιδιωτική Συλλογή.

Τρία αδέλφια πηγαίνουν στο σχολείο. Το μικρότερο μάλλον κλαίει. Στο βάθος διακρίνουμε το αγροτικό σπίτι και τους γονείς τους….Για τις αγροτικές οικογένειες η μόρφωση των παιδιών γεννούσε ελπίδες και προσδοκίες για καλύτερη ζωή.