Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 3 Μαΐου 2015

Η εργατική τάξη στη ζωγραφική. Η εξέγερση του Honoré Daumier

Honoré Daumier, H εξέγερση

   Επειδή χθες ήταν πρωτομαγιά, ας δούμε έναν επαναστατικό πίνακα του Γάλλου ζωγράφου Honoré Daumier, ο οποίος άσκησε κοινωνική κριτική με την τέχνη του. "Η εξέγερση" ονομάζεται ο πίνακας του Daumier. Απεικονίζει μία σκηνή από το εξεγερμένο πλήθος στου δρόμους του Παρισιού το 1848. Σε πρώτο πλάνο ένας άνδρας με λευκό πουκάμισο σηκώνει αγωνιστικά το χέρι του. Η ένταση του προσώπου του συγκινεί...

Honoré Daumier,  Η εξέγερση. 1848 και μετά. Συλλογή Phillips. Ουάσινγκτον.

    Στα 1848 ξέσπασαν διαδηλώσεις και εξεγέρσεις στο Παρίσι που μεταδόθηκαν και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Το στιγμιότυπο, που απεικονίζει ο Daumier, είναι προφανώς εμπνευσμένο από αυτές τις διαδηλώσεις. Τη δεκαετία του 1840 ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων (λένε το 1/3) διαβίωνε σε συνθήκες φτώχειας, υπήρχε μεγάλη ανεργία και έλλειψη τροφίμων. Η οικονομική κρίση του 1846-1848, που ενισχύθηκε και από την κακή σοδειά, προκάλεσε αντίδραση στον πληθυσμό με αποτέλεσμα την εκδήλωση διαδηλώσεων που μετατράπηκαν σε εξέγερση εναντίον του βασιλιά Φιλίππου-Λουδοβίκου και της κυβέρνησής του. Η δυσαρέσκεια κατά του Λουδοβίκου-Φιλίππου είχε εκδηλωθεί από την προηγούμενη δεκαετία, γιατί ευνοούσε μία νεασχηματιζόμενη άρχουσα τάξη από νεόκοπους "ευγενείς" και  νεόπλουτους αστούς και τραπεζίτες. Τελικά, ο Λουδοβίκος-Φίλιππος αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την εξουσία τον Φεβρουάριο του 1848, αλλά και η νέα κυβέρνηση που ανέλαβε φαίνεται ότι δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει τα κοινωνικά προβλήματα με αποτέλεσμα οι άνεργοι, αλλά και οι εξαθλιωμένοι εργαζόμενοι, να αντιδράσουν βίαια και τον Ιούνιο του 1848 να εκδηλωθούν εξεγέρσεις στο Παρίσι που κατεστάλησαν από το στρατό με πολλά θύματα.

Λιθογραφία  του Daumier που σατιρίζει τον βασιλιά Λουδοβίκο-Φίλιππο και τον απεικονίζει ως αχόρταγο Γαργαντούα (αχόρταγος και λαίμαργος ήρωας του Γάλλου συγγραφέα Ραμπελαί). Δημοσιεύτηκε το 1831 στο σατιρικό έντυπο "La Caricature".  Ο Daumier φυλακίστηκε για έξι μήνες, εξαιτίας της κριτικής που άσκησε στον Γάλλο ηγεμόνα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου