Μάνα, Μητέρα, Μαμά. Πίνακες ζωγραφικής με προσωπογραφίες της μητέρας των ζωγράφων και ένα ποίημα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε

Η μητέρα του καλλιτέχνη

   Η μάνα, η μητέρα, η μαμά  αναμφισβήτητα έχει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Πολλοί  είναι οι καλλιτέχνες και οι ποιητές που έχουν ζωγραφίσει και γράψει αντίστοιχα προσωπογραφίες και ποιήματα για τη μητέρα τους. Επιλέγω να παρουσιάσω κάποια από αυτά τα πολύ προσωπικά πορτρέτα και ένα ποίημα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε για τη μητέρα.

   
Ντυμένη στα μαύρα (προφανώς πενθεί), σοβαρή, αυστηρή, σχεδόν βλοσυρή, η μητέρα του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου Édouard Manet.

Édouard Manet, Μαντάμ Eugénie-Désirée Fournier Manet. H μητέρα του ζωγράφου. 1863. Isabella Stewart Gardner Μουσείο. Ρεαλιστικό, και σχεδόν μετωπικό πορτραίτο.

Berthe Morisot, Η μητέρα και η αδελφή της ζωγράφου. 1869-1870. Μία οικογενειακή σκηνή σε ατμόσφαιρα ονείρου από τη Γαλλίδα ζωγράφο. Η μητέρα διαβάζει...

Ένας από τους πιο γνωστούς και δημοφιλείς πίνακες του Αμερικανού ζωγράφου J. McNeill Whistler. Αγαπήθηκε πολύ! Με τόνους του γκρι και μαύρου, ο ζωγράφος απεικονίζει τη μητέρα του σε πλάγια στάση. Υπέροχες οι λεπτομέρειες του δωματίου και της ενδυμασίας της μητέρας.

J. McNeill Whistler, Συμφωνία σε γκρι και μαύρο. Νο. 1. Προσωπογραφία της μητέρας του καλλιτέχνη. 1871. Μουσείο του Ορσέ. Παρίσι. 

Η μητέρα του J. Mc Neill Whistler. Φωτογραφία γύρω στα 1850.

Ράινερ Μαρία Ρίλκε, {Πολλές φορές,  λαχταρώ μητέρα}

«Πολλές φορές, λαχταρώ μια μητέρα,

μιαν ήσυχη γυναίκα, με λευκή χωρίστρα.

Μες στην αγάπη της πρωτάνθισε το Εγώ μου,

μπορούσε να ματαιώσει το άγριο μίσος,

που, παγερό, γλιστρούσε στην ψυχή μου.

Μετά, καθόμασταν κοντά ο ένας στον άλλο,

μια φωτιά σιγοβόμβιζε στο τζάκι.

Άκουγα ό, τι τ’ αγαπητά λέγανε χείλη

κ’ ειρήνη κυματούσε πάνω απ’ την τσαγιέρα,

σάμπως πτυχή, γύρω απ’ το φως της λάμπας.»

Μετάφραση: Άρης Δικταίος

   Με εμφανείς τις επιρροές από τον Whistler, ο μεγάλος Δανός ζωγράφος Vilhelm Hammershø απεικονίζει τη μητέρα του να κάθεται σε πλάγια στάση απέναντι στον λευκό τοίχο.

Vilhelm Hammershøi,  H μητέρα του ζωγράφου Frederikke Amalie Hammershøi, γεννημένη Rentzmann. 1886. Ιδιωτική Συλλογή. 

Mary Cassatt, Η μητέρα της ζωγράφου διαβάζει την εφημερίδα "Figaro". 1878.

   Μετωπικό το πορτρέτο της γλυκύτατης μητέρας του Van Gogh σε φωτινό πράσινο φόντο. Η μητέρα του Van Gogh είχε κλίση στη ζωγραφική και της άρεσε να ζωγραφίζει ερασιτεχνικά, κυρίως λουλούδια και τοπία της φύσης. . Ο μικρός Vincent ήλθε σε επαφή με τη ζωγραφική μέσω της μητέρας του.

 Vincent Van Gogh, Προσωπογραφία της μητέρας του καλλιτέχνη. 1888. The Norton Simon Μουσείο Τέχνης, Pasadena, California.

Pablo Picasso, H μητέρα του ζωγράφου. 1896. Βαρκελώνη. Πινακοθήκη Πικάσο. Βαρκελώνη.

H Δανή ζωγράφος Anna Ancher ζωγραφίζει τη γρια μητέρα της να διαβάζει στο μπλε δωμάτιο. Υπέροχες οι φωτοσκιάσεις, μαγικά τα παιχνίδια του φωτός στους τοίχους του δωματίου.

Αnna Ancher, η μητέρα της ζωγράφου, Ane Hedvig Brøndum, στο μπλε δωμάτιο. 1909.

https://www.nga.gov/collection/art-object-page.46661.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Portrait_of_the_Artist%27s_Mother_(Van_Gogh)

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Édouard_Manet_-_Madame_Auguste_Manet.jpg

https://en.wikipedia.org/wiki/Whistler%27s_Mother

http://www.bcn.cat/museupicasso/en/collection/journals/the-artist-mother/index_en.html

http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2009/19th-century-european-paintings-including-german-austrian-central-european-paintings-the-orientalist-sale-spanish-painting-and-the-scandinavian-sale-l09661/lot.103.html