Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

Μαθητές που διαβάζουν. Εικόνες ανάγνωσης.

Παιδιά που διαβάζουν

   Οι εξετάσεις στο Γυμνάσιο και Λύκειο έχουν αρχίσει εδώ και μια εβδομάδα. Οι μαθητές και οι μαθήτριες πρέπει να διαβάσουν...Η ύστατη ανάγνωση σχολικών βιβλίων λίγο πριν το Καλοκαίρι...και στη συνέχεια, μακάρι να διαβάσουν λογοτεχνικά βιβλία.
  Για αυτό, λοιπόν, κάποιοι πίνακες από το παρελθόν που απεικονίζουν μαθητές και μαθήτριες που διαβάζουν τα μαθήματά τους, ή προσπαθούν να τα διαβάσουν...

Laurits Andersen Ring, Παιδί που διαβάζει τα μαθήματά του. 1895. Ο Δανός ζωγράφος αποτυπώνει τη στιγμή που ο νεαρός μαθητής κοιτάζει έξω από το παράθυρο, έχοντας μπροστά του τα βιβλία. Ένα μικρό διάλειμμα από τη σχολική ανάγνωση ή μήπως μία συνεχής διάσπαση προσοχής;

Jean Baptiste Greuze, Παιδί που κοιμάται πάνω στο βιβλίο του. 1755. Κοιμάται, γιατί έχει κουρασθεί από το διάβασμα ή κοιμάται γιατί έχει βαρεθεί;

Jean Baptiste Greuze, Αγόρι με σχολικό βιβλίο. 1757. Εθνικές Πινακοθήκες της Σκοτίας. Εδιμβούργο. Άραγε προσπαθεί να συγκρατήσει αυτά που διαβάζει ή έχει αφαιρεθεί και ονειροπολεί;

Johann Georg Meyer Von Bremen, Μαθήτρια που διαβάζει. 1852. Ιδιωτική Συλλογή.  Ένας μεγάλος τόμος στα γόνατά της και ένας μικρότερος στο τραπέζι. Ονειροπολεί ή προσπαθεί να απομνημονεύσει;

Johann Georg Meyer Von Bremen, Μικρή μαθήτρια. 1865. Ιδιωτική Συλλογή. Έχει ακουμπήσει το κεφάλι πάνω στο ανοιχτό βιβλίο της και μας κοιτάζει χαμογελαστή...




Για έργα του Johann Georg Meyer Von Bremen, βλ. http://www.artnet.com/artists/johann-georg-meyer-von-bremen/past-auction-results 

2 σχόλια:

  1. Έξοχοι οι πίνακες -και όχι μόνο εκ του θέματος. Πάμε ποίηση...
    1. Η ποιήτρια που μας βγάζει τη γλώσσα, αλλά με τρυφεράδα:

    ΤΡΙΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

    είμαι εννιά

    πάω Τρίτη

    δεν πέθανε η μάνα μου,
    στο σπίτι μένουν ζωντανοί
    (ακόμα)

    έχω τετράδια, κόλλες γλασέ, μ’ αρέσει
    ο Δημήτρης απ’ την
    Πέμπτη

    δε θα γεράσω σύντομα-θα
    πάρει
    χρόνια

    θα βγάλω λύκειο, σχολές,
    χριστούγεννα

    θα βγάλω γλώσσα, ρούχα,
    επετείους

    μα τώρα είμαι εννιά-

    δεν φτάσαμε στα κλάσματα
    (ακόμα)

    Γλυκερία Μπασδέκη, (Από τη συλλογή «Σύρε καλέ την άλυσον», εκδ. Ενδυμίων, 2012)

    ***

    2. Κλασικός Ρίτσος:

    Δεν κράτησα ποτές μου περιλήψεις. Το μάθημα των λατινικών.
    Πώς νύσταζα Θέ μου. Έβαζα το χέρι μπρος στο στόμα
    και χασμουριόμουνα κρυφά. Άκουγα τις μύγες
    και κάτου απ’ το θρανίο είχα κρυμμένο
    ένα βιβλίο με στίχους κ’ ένα τριαντάφυλλο.

    Ο πλαϊνός συμμαθητής μου είταν όμορφος.
    Όμορφος. Το προφίλ του μελαψό στον άσπρο τοίχο
    ένα προφίλ ηλιοκαμένου δισκοβόλου.
    Μια μικρή μπούκλα γλύστραγε στο μέτωπό του…

    Γιάννης Ρίτσος, «Παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής»


    ***

    3. Παραμυθένιος Λόρκα:


    Σχολείο

    Δάσκαλος
    Τι κορίτσι παντρεύεται
    τον άνεμο;

    Παιδί
    Το κορίτσι όλων
    των θέλω.

    Δάσκαλος
    Τί της χαρίζει
    ο άνεμος;

    Παιδί
    Χρυσούς στροβίλους
    και με χάρτες αποπάνω

    Δάσκαλος
    Εκείνη του προσφέρει κάτι;

    Παιδί
    Την ορθάνοιχτη καρδιά της.

    Δάσκαλος
    Πέστε τώρα πως τη λένε.

    Παιδί
    Μυστικό είναι τ' όνομά της.

    (Του σχολειού το παραθύρι
    έχει μια κουρτίνα λάμψεις)

    1927, Φεντερίκο Λόρκα, απόδοση: Βασίλης Λαλιώτης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Υπέροχα και τα τρία ποιήματα!
    Θα σου απαντήσω μ' ένα αγαπημένο τραγούδι.

    Μικρό παιδί σαν ήμουνα
    και πήγαινα σχολείο, μικρό παιδί
    στα μάτια είχα τη χαρά
    στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί

    Κι όταν η βαρυχειμωνιά
    μου πάγωνε τα χέρια
    στον ουρανό τα σήκωνα
    να ζεσταθούν στ’ αστέρια

    Παιδί στα δεκατέσσερα
    κλέψανε τη χαρά μου, μικρό παιδί
    στα μάτια είχα τη φωτιά
    τον ήλιο στη καρδιά μου μικρό παιδί

    Μικρό παιδί σαν ήμουνα
    και πήγαινα σχολείο μικρό παιδί
    το γέλιο είχα συντροφιά
    στα χέρια το βιβλίο, μικρό παιδί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή