Άννα Αγγελοπούλου: Για τη Μνήμη του Πολυτεχνείου, ένα χαρακτικό της Βάσως Κατράκη

Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

Για τη Μνήμη του Πολυτεχνείου, ένα χαρακτικό της Βάσως Κατράκη

Τριάντα εννέα χρόνια μετά, ας θυμηθούμε ότι σήμερα είναι η επέτειος του Πολυτεχνείου με ένα χαρακτικό της Β. Κατράκη.
Στα 1983, δηλαδή μετά από δέκα χρόνια, το ελληνικό κράτος κυκλοφόρησε ένα γραμματόσημο μνήμης για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Το γραμματόσημο απεικόνιζε το έργο Μνήμη Πολυτεχνείου της γνωστής χαράκτριας Βάσως Κατράκη. Μία αρχετυπική ανθρώπινη φιγούρα που θυμίζει μορφή αρχαίου γεωμετρικού αγγείου, στέκεται με ανοιχτά τα χέρια μπροστά από έναν εκτυφλωτικό πύρινο ήλιο με αιχμηρές ακτίνες...

Β. Κατράκη, Μνήμη Πολυτεχνείου. 1983.

Το έργο της διακεκριμένης Ελληνίδας χαράκτριας Β. Κατράκη (1914-1988) χαρακτηρίζεται από βαθύτατο ανθρωπισμό και εκφράζει οικουμενικά μηνύματα που θα συγκινούν πάντα και κάθε εποχή εκείνους που τους έμαθαν να πιστεύουν σε διαχρονικές αξίες και ιδανικά, όπως η δικαιοσύνη, η κοινωνική αλληλεγγύη, η ελευθερία, η δημοκρατία...

Χαρακτικό της Β. Κατράκη σε πέτρα. Ο ίδιος ήλιος και μία μορφή που θυμίζει κυκλαδικό ειδώλιο.

H Bάσω Κατράκη εξορίστηκε για τις πολιτικές της ιδέες κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ενώ το 1967 αμέσως μετά την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος εκτοπίστηκε για εννέα μήνες στο ξερονήσι Γιούρα όπου μπόρεσε να αντέξει τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης αναζητώντας καταφύγιο στην τέχνη της χαρακτικής και χαράσσοντας εικόνες του μυαλού και της ψυχής της σε βότσαλα του νησιού.