Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...
Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;
Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...
Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.
Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!


Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

Η μουσική στους Προραφαηλίτες ζωγράφους: Dante Gabriel Rossetti, Veronica Veronese

Η μουσική στη ζωγραφική: ένας πίνακας του Dante Gabriel Rossetti

  O πίνακας αυτός του Προραφαηλίτη ζωγράφου Dante Gabriel Rossetti έχει έντονα συμβολικό χαρακτήρα και δηλώνει εύγλωττα την επιρροή της βενετσιάνικης πρώιμης αναγεννησιακής ζωγραφικής, όπως συμβαίνει και με άλλα έργα του καλλιτέχνη. Ο Rossetti προσπαθεί να απεικονίσει "την ψυχή του καλλιτέχνη κατά την ώρα της καλλιτεχνικής δημιουργίας", εάν βέβαια μπορεί να αποτυπωθεί κάτι τέτοιο με τη ζωγραφική. Στον πίνακα ως υπέρτατη καλλιτεχνική έκφραση θεωρείται η μουσική. Η νεαρή γυναίκα με το σύνηθες, στα μοντέλα του Rossetti, ονειροπόλο βλέμμα ρεμβάζει πέρα μακριά, στο άπειρο, αγγίζοντας με τα δάχτυλά της τις χορδές και το δοξάρι ενός βιολιού. Κάθεται μπροστά σ᾽ένα τραπεζάκι όπου μπορούμε να διακρίνουμε μία μουσική παρτιτούρα. 
    Το έργο, σύμφωνα με ένα γράμμα του ίδιου του Rossetti αλλά και με τους κριτικούς της τέχνης, αφηγείται μία ιστορία: η γυναίκα είναι η Veronica Veronese, εξου και η ονομασία του πίνακα. Η Veronica Veronese, λοιπόν, μόλις έχει τελειώσει τη σύνθεση ενός μουσικού έργου και ονειρεύεται τη μουσική εκτέλεση με το βιολί της. Όμως, λίγο πριν επιχειρήσει η ίδια να πραγματοποιήσει το όνειρό της, δηλαδή να "αγγίξει" τη μουσική μελωδία, ακούει το μελωδικό κελάηδημα του καναριού που βρίσκεται στο κλουβί. 
   Το κίτρινο καναρίνι μπορεί να συμβολίζει τη μελωδία-φωνή της φύσης, το κίτρινο χαμομήλι ίσως την "ενέργεια απέναντι στις αντιξοότητες", τα κίτρινα νυχτολούλουδα και οι κίτρινοι νάρκισοι πάνω και δίπλα στο τραπέζι της Veronica Veronese θεωρείται ότι συμβολίζουν τη νεότητα και την αντανάκλαση της εφήμερης ομορφιάς και νιότης που-λέω εγώ-η νεαρή όμορφη γυναίκα προσπαθεί να διατηρήσει αιώνια μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Όποια πάντως ιστορία και να αφηγείται ο πίνακας, όποιους συμβολισμούς και να μπορούμε να αναζητήσουμε, το έργο παραμένει ένα εξαιρετικό δείγμα του βρετανικού αισθητισμού της Βικτωριανής περιόδου. Η "τέχνη για την τέχνη", ή μάλλον η τέχνη που προσπαθεί να αποθανατίσει τη μαγεία της μουσικής και το όνειρο της ίδιας της καλλιτεχνικής δημιουργίας, να διασώσει το εφήμερο και το στιγμιαίο στην αιωνιότητα.

Dante Gabriel Rossetti, Veronica Veronese. 1872. Delaware Art Museum.
Το μοντέλο του πίνακα είναι η Alexa Wilding την οποία ο Rossetti έχει ζωγραφίσει και σε άλλα έργα του. Στον πίνακα φορά το εντυπωσιακό πράσινο φόρεμα της Jane Morris, της πιο γνωστής μούσας του Rossetti, που την έχει αποθανατίσει με το ίδιο φόρεμα σ᾽άλλους πίνακές του.

http://www.preraph.org/searchresults.php?rp=2&artist=Dante%20Gabriel%20Rossetti
http://preraphaelitesisterhood.com/veronica-veronese/
http://en.wikipedia.org/wiki/Veronica_Veronese

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου