John Singer Sargent, Φθινοπωρινά φύλλα. 1913. Εθνική Πινακοθήκη της Βικτόρια. Μελβούρνη.
http://www.ngv.vic.gov.au/col/work/4336
Χάριν λόγου και τέχνης-Χάριν φίλων
Βισουόβα Σιμπόρσκα, Κεραυνοβόλος Έρωτας
Στον έρωτα με την "πρώτη ματιά", τον "κεραυνοβόλο" έρωτα, αναφέρεται το παρακάτω ποίημα της, βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας (1996), Πολωνής ποιήτριας Βισουόβα Σιμπρόρσκα (1923-2006) ή μήπως στο τυχαίο και συμπτωματικό της ζωής των ανθρώπων; Μήπως μ᾽ αυτούς, που νομίζουμε ότι έχουμε ερωτευθεί με την "πρώτη ματιά", έχουμε ξανασυναντηθεί κάπου κάποτε, αλλά δεν έτυχε να τους προσέξουμε ή έτυχε να στρέψουμε αλλού το βλέμμα μας όταν περνούσαμε από δίπλα τους ή όταν περνούσαν αυτοί από δίπλα μας; Mήπως πριν την "πρώτη" συνάντησή μας με το αντικείμενο του έρωτά μας, προηγήθηκε κάποια άλλη "συνάντηση" που αγνοούμε; Μήπως υπάρχει ένα αόρατο νήμα που μας συνδέει με κάποιους ανθρώπους στο χρόνο, μέχρι εκείνη τη στιγμή που θα "αποκαλύψει" την παρουσία μας και την παρουσία τους στη ζωή τους και στη ζωή μας;
Πίστευαν και οι δύο ακράδαντα
Και οι δυο πιστεύουν ακράδαντα ότι τους ένωσε ένα ξαφνικό πάθος. Ωραία είναι μια τέτοια βεβαιότητα όμως η αβεβαιότητα είναι ακόμα πιο ωραία. [Πηγή: www.doctv.gr]
Τοπίο της Μελισσάνθης και στους αμμόλοφους της Βαλτικής του Hermann Seeger
Aς αποχαιρετήσουμε τον Ιούλιο και ας υποδεχθούμε τον τρίτο μήνα του Καλοκαιριού, τον Αύγουστο, μ' ένα ποίημα της αισθαντικής ποιήτριας Μελισσάνθης (1907-1991) και πίνακες ζωγραφικής του Γερμανού Hermann Seeger (1857-1945) που απεικονίζουν νεαρές κοπέλλες στους αμμόλουφους της παραλίας της Βαλτικής Θάλασσας.
Διαβάζοντας το ποίημα, παρακολουθούμε το σχεδόν πνευματικό "οδοιπορικό" του ποιητικού υποκειμένου (που μιλάει-μάλλον στοχάζεται- σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο) σε μία απόκοσμη παραλία με αμμόλοφους κατά τη διάρκεια μίας καλοκαιρινής ημέρας...
Μελισσάνθη, Τοπίο
Από τους κινητούς αμμόλοφους περάσαμε
που αλλάζουν σχήματα με τις φωτοσκιάσεις
Ο δρόμος είχε πολλούς ελιγμούς
αλλά υπήρχε μια επίμονη σκέψη
που ο τζίτζικας την πήρε στη φωνή του
τρυπούσε το μυαλό καθώς καυτό βόλι
Φθάσαμε ως τ' ακροθαλάσσι
κανείς δεν ήταν να μας υποδεχτεί
μία αίσθηση μόνον παράξενη
πρωτοφανέρωτων πραγμάτων
κι άνεμος, άνεμος ερημικός
Το πέλαγο είχε μια δίβουλην όψη
που μετάλλαζε απ' το μπλάβο
ως τ' ανοιχτό μαβί. Όλα γίνηκαν δίβουλα
προπάντων η επίμονη σκέψη
Κάποιος πλατάγισε μες στο νερό
Τότε σκεπάστηκε όλο το τοπίο
απ΄τους ιριδισμούς του κύματος
-ένα κομμάτι νερό χορευτικό
ανάμεσα σε γυμνά σφυρά-
κι η επιμονή του τζίτζικα
Υπήρχαν στίγματα χρυσά μες στο νερό
που μετατόπιζαν το βάρος της στιγμής
Σκύβαμε ολοένα, ατενίζοντας προς το βυθό
και μια κραυγή ξέκοβε μέσα απ' τη βουή
της θάλασσας "πέρασμα δεν υπάρχει"...
Τα στοιχεία της γης και του νερού
μάχονταν σιωπηλά.
Μαρία Μαγδαληνή. Ένα ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ και εικόνες της Μαρίας Μαγδαληνής από τους Προραφαηλίτες ζωγράφους
Διανύουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα για ακόμη μια χρονιά, την Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου...Για αυτό, μία ανάρτηση για τη Μαρία Μαγδαληνή, μία γυναικεία μορφή αμφιλεγόμενη, που συνδέεται στενά με τον Χριστό. Ας διαβάσουμε το ποίημα της Αικατερίνης Αγγελάκη-Ρουκ και ας δούμε απεικονίσεις της Μαρίας Μαγδαληνής από τους αγαπημένους μου Προραφαηλίτες ζωγράφους.
Στο ποίημα της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ το ποιητικό υποκείμενο ταυτίζεται με τη Μαρία Μαγδαληνή και ακούμε ένα δραματικό μονόλογο, μία εκ βαθέων εξομολόγηση για τη ζωή της...
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ, Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό
Περνώ τη ζωή μου
Για το ποίημα Μαγδαληνή, Το Μεγάλο Θηλαστικό (1974),
βλ. https://www.kalliopex.com/feature-poet-katerina-anghelaki-rooke/
Η Ανάσταση του Λαζάρου του Vincent Van Gogh και του Χρίστου Λάσκαρι
Σάββατο του Λαζάρου σήμερα και λόγω της ημέρας, θυμήθηκα έναν πίνακα του γνωστού Ολλανδού ζωγράφου Vincent Van Gogh, που με συγκινεί ιδιαίτερα. Στην πραγματικότητα, θυμήθηκα δύο πίνακες, γιατί ο πίνακας του Van Gogh εμπεριέχει τον πίνακα ενός άλλου σημαντικού Ολλανδού ζωγράφου, του Rembrandt.
O Van Gogh, έχοντας ως αφετηρία την "Ανάσταση του Λαζάρου" του πολύ παλιότερου χρονικά Rembrandt, ζωγραφίζει τη δική του εκδοχή της σκηνής της "Ανάστασης". Η αναπαράσταση της "Ανάστασης του Λαζάρου" από τον Van Gogh διαφέρει αισθητά από την "Ανάσταση του Λαζάρου" του Rembrandt.
Ακούστηκε πως αναστήθηκα,
πως γύρισα πάλι στη ζωή
και είμαι ζωντανός
όσο και πρώτα.
Μπορεί να είναι κι έτσι.
Όμως,
ας μη γελιόμαστε.
Όσο και να αναστηθείς,
η παγωνιά του πεθαμένου
μένει.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Πάροδος", τ. 4, Ιούλιος 2004, σ. 272.
https://www.greek-language.gr/periodika/mags/parodos/2004/4/123197
Το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο στη ζωγραφική και στην ποίηση.
Πάντα με μάγευαν και συνεχίζουν να με μαγεύουν τα στολίδια και τα λαμπερά, πολύχρωμα φωτάκια του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου... Μικρά ή μεγάλα, σεμνά και απλά διακοσμημένα ή βαρυφορτωμένα με φανταχτερά και αστραφτερά στολίδια, "φυσικά" ή "ψεύτικα" δέντρα στέκονται μοναχικά σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, σε σπίτια φτωχικά ή πλούσια, σε μικρές ή μεγάλες πλατείες, σε δρόμους ή λεωφόρους, σε βιτρίνες μικρών μαγαζιών ή μεγάλων εμπορικών πολυκαταστημάτων (παντού σε κάθε γωνιά, δίπλα μας, στέκεται όρθιο και μόνο του, ένα Χριστουγεννιάτικο Δέντρο), μαγνητίζοντας -όχι πάντα (γιατί πολλές φορές τα προσπερνάμε χωρίς να ρίξουμε ούτε μια ματιά), το βλέμμα των μικρών και μεγάλων παιδιών, το βλέμμα των παιδιών που κάποτε υπήρξαμε, το βλέμμα των παιδιών που κρύβουμε καθώς περνούν τα χρόνια και θυμόμαστε να κοιτάξουμε μ' αυτό τις μέρες, τις "Γιορτινές"...
Στέκονται μόνα τους και σιωπηλά τα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα με μία αδιόρατη θλίψη, γιατί τα στόλισαν και τα φώτισαν, για να μας θυμίζουν ότι ήρθαν για ακόμη μια χρονιά οι ημέρες των Εορτών, για να δημιουργήσουν μία πρόσκαιρη εορταστική ατμόσφαιρα, για να προσφέρουν αφορμή για χαρά στους θεατές τους ...Πρέπει να υπομείνουν τη μοναξιά και την "ορθοστασία", να αντέξουν το βαρύ το φορτίο στολιδιών και φώτων...Πρέπει να σηκώσουν στα κλαδιά τους, όλα αυτά τα στολίδια, που άλλοι τα έχουν επιλέξει...και κυρίως να σηκώσουν τις σκέψεις και τα όνειρα όλων μας, τις μνήμες και αναμνήσεις, τις προσδοκίες και τις ελπίδες μας... Τίποτα δεν είναι πραγματικό και αληθινό στα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα, το μόνο αληθινό είναι η επίγνωση και η συναίσθηση της προσωρινότητας του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου... όλοι μας το γνωρίζουμε ότι σύντομη είναι παρουσία του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου...Σύντομα θα το "ξεστολίσουμε"...και θα πούμε "Και του Χρόνου"!
Για τα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα, λοιπόν, είναι αυτή η ανάρτηση! Για αυτά τα εποχιακά διακοσμητικά των κλειστών και ανοιχτών χώρων, που άλλοτε σταματάμε για να τα θαυμάσουμε και άλλοτε τα προσπερνάμε αδιάφοροι, γιατί βιαζόμαστε ή γιατί έχουμε τόσα να σκεφτούμε...
Aς διαβάσουμε ένα τρυφερό ποίημα με τον τίτλο "Μικρό Δέντρο", του γνωστού μοντερνιστή Αμερικανού μοντερνιστή ποιητή και ζωγράφου Edward Estlin Cummings (1894-1962) και ας δούμε μία επιλογή με πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν Χριστουγεννιάτικα Δέντρα μιας άλλης εποχής. Mπορείτε να δείτε και άλλους πίνακες με Χριστουγεννιάτικα Δέντρα στο https://annagelopoulou.blogspot.com/2019/12/blog-post.html
Μικρό δέντρο
μικρό σιωπηλό χριστουγεννιάτικο δέντρο
είσαι τόσο μικρό
μοιάζεις πιο πολύ με λουλούδι
ποιος σε βρήκε στο πράσινο δάσος
και πόσο στενοχωρήθηκες που έφυγες;
κοίτα θα σε παρηγορήσω
γιατί μυρίζεις τόσο ωραία
θα φιλήσω τον δροσερό κορμό σου
και θα σ’ αγκαλιάσω σφιχτά να νιώθεις ασφαλές
όπως θα έκανε η μαμά σου,
μόνο μη φοβάσαι
κοίτα τα στολίδια
που κοιμούνται όλο τον χρόνο σ’ ένα σκοτεινό κουτί
και ονειρεύονται κάποιος να τα βγάλει και να τ’ αφήσει να λάμψουν,
οι μπάλες οι γιρλάντες κόκκινες και χρυσές τα αφράτα νήματα,
Lovis Corinth (German, 1858-1925), Χριστουγεννιάτικα στολίδια, 1913. Lentos Art Museum.
τέντωσε τα μικρά σου χέρια
και θα σου τα δώσω όλα να τα κρατήσεις
κάθε δάχτυλο θα έχει το δαχτυλίδι του
και δεν θα μείνει ούτε μια γωνίτσα σκοτεινή ή δυστυχισμένη
κι όταν θα είσαι πια στολισμένο
θα σταθείς στο παράθυρο να σε δούνε όλοι
και πώς θα σε κοιτάζουν!
ω θα είσαι πολύ περήφανο
και η μικρή αδερφή μου κι εγώ θα πιαστούμε χέρι-χέρι
και κοιτάζοντας το όμορφο δέντρο μας
θα χορεύουμε και θα τραγουδάμε
“ω έλατο ω έλατο”
Μετάφραση Χριστίνα Λιναρδάκη