Άννας Αγγελοπούλου Ιστολόγιο Χάριν Λόγου και Τέχνης, Χάριν Φίλων

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν᾽ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Το βρήκα γραμμένο σ᾽ένα ξεχασμένο λεύκωμα της μητέρας μου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 τέτοια αποφθέγματα σημείωναν οι μικρές μαθήτριες...

Γιατί θέλω ένα ιστολόγιο; Γιατί η ανάγκη μιας τέτοιου είδους επικοινωνίας;

Θα πω μόνο ότι στην αρχή σκέφτηκα να είναι ένα ιστολόγιο που να απευθύνεται στους συναδέλφους μου, δηλαδή μόνο σε φιλολόγους... "Χάριν φίλων" του λόγου, δηλαδή. Στη συνέχεια σκέφτηκα να είναι και "χάριν φίλων" της τέχνης. Τελικά, όμως, αποφάσισα να απευθύνεται και σε πολλούς άλλους: στους πρώην και επόμενους μαθητές μου, σε όσους αγαπούν να ονειρεύονται, σε όσους πιστεύουν ακόμα στο όραμα της παιδείας, σε όσους επέλεξαν να είναι εκπαιδευτικοί από αγάπη, σε όσους αγαπούν να ταξιδεύουν, και κυρίως σε όσους αγαπούν την ανάγνωση ή μάλλον τις αναγνώσεις...σε όσους παντού και πάντα θα διαβάζουν...θα διαβάζουν κείμενα στα βιβλία, κείμενα στις εικόνες, κείμενα στα πρόσωπα των ανθρώπων... Άλλωστε, η ανάγνωση είναι ταξίδι, όχι ένα αλλά πολλά ταξίδια...

Τελικά, το ιστολόγιο αυτό απευθύνεται στα αγαπημένα πρόσωπα της ζωής μας... Απευθύνεται ακόμα σε φίλους, γνωστούς και άγνωστους, σε πρόσωπα που συνάντησα, συναντώ καθημερινά, θα συναντήσω στο μέλλον ή που δε θα συναντήσω ποτέ.

Καλά ταξίδια, λοιπόν, με βιβλία, εικόνες, μουσικές και κυρίως με όνειρα!

Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2021

Μία μαθήτρια! Ένα ποίημα της Γλυκερίας Μπασδέκη και πίνακες ζωγραφικής του Πολύκλειτου Ρέγκου

Γλυκερία Μπασδέκη, Τρίτη Δημοτικού και η μαθήτρια του Πολύκλειτου Ρέγκου

Τα σχολεία "άνοιξαν" για ακόμη μια χρονιά...Για αυτό, σκέφτηκα να καλωσορίσω τη νέα σχολική χρονιά με το νοσταλγικό ποίημα της Γλυκερίας Μπασδέκη, "Τρίτη Δημοτικού", που μου θύμισε ένα αγαπημένο πίνακα ζωγραφικής του Πολύκλειτου Ρέγκου (1903-1984).

...Επειδή δεν είμαι πια εννιά και δεν πηγαίνω Τρίτη Δημοτικού, αλλά ακόμα πηγαίνω σχολείο...και επειδή η μητέρα μου έχει πεθάνει!...και επειδή είχα τετράδια (έχω ακόμα τετράδια) και κόλες γλασέ...και επειδή πάντα μου άρεσε ένα αγόρι από μεγαλύτερη τάξη...και επειδή έχω βγάλει πια το Λύκειο και άλλες σχολές...Για αυτό το ποίημα της Γλυκερίας!!!

Πολύκλειτος Ρέγκος, Η μαθήτρια (Η νεαρή Δεσποινίς Τσικόλια), 1937. Θα μπορούσε να είναι η μητέρα μου, θα μπορούσε να είμαι και εγώ...Μπλε ποδιά με λευκό γιακαδάκι, μαζεμένα τα μαλλιά με λευκή κορδέλα, λευκά καλτσάκια. Έτοιμη για το σχολείο!

Γλυκερία Μπασδέκη, Τρίτη Δημοτικού

είμαι εννιά

πάω Τρίτη

δεν πέθανε η μάνα μου,

στο σπίτι μένουν ζωντανοί

(ακόμα)

έχω τετράδια, κόλλες γλασέ, μ’ αρέσει

ο Δημήτρης απ’ την

Πέμπτη δε θα γεράσω σύντομα –θα

πάρει

χρόνια

θα βγάλω λύκειο, σχολές

Χριστούγεννα

θα βγάλω γλώσσα, ρούχα

επετείους

μα τώρα είμαι εννιά–

δε φτάσαμε στα κλάσματα

(ακόμα)»

(Από τη συλλογή «Σύρε καλέ την άλυσον», εκδ. Ενδυμίων, 2012)

Πολύκλειτος Ρέγκος, Μητέρα με δύο παιδιά. 1945.

Πολύκλειτος Ρέγκος, Κοριτσάκι, 1927.

Πολύκλειτος Ρέγκος, Τα παιδιά της γειτονιάς μου, 1927.

Πολύκλειτος Ρέγκος, Η μαθήτρια, 1937

Πολύκλειτος Ρέγκος, Μητέρα με δύο παιδιά, 1945

Πολύκλειτος Ρέγκος, Κοριτσάκι, 1927

Πίνακες του Πολύκλειτου Ρέγκου

Σάββατο 4 Σεπτεμβρίου 2021

Ένα ποίημα του Sergei Jesenin και πίνακες του Isaak Levitan για το Φθινόπωρο: Αποχαιρετισμός στον Μίκη Θεοδωράκη.

Αποχαιρετισμός στον Μίκη Θεοδωράκη μ' ένα ποίημα του Σεργκέι Γεσένιν και πίνακες του Ισάακ Λεβιτάν για το Φθινόπωρο

O Mίκης Θεοδωράκης στη βεράντα του σπιτιού του με θέα την Ακρόπολη. Δεκαετία του 1990.

Μίκης Θεοδωράκης (1925-2021), Φωτογραφία του Μίκη Θεοδωράκη. 1963. Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο.

Έφυγε για τον κόσμο της αιώνιας γαλήνης ο εμβληματικός Έλληνας μουσικός Μίκης Θεοδωράκης (1925-2021) μία ηλιόλουστη γλυκιά ημέρα στις αρχές του Σεπτέμβρη, ακριβώς στην εποχή της μετάβασης από το Καλοκαίρι στο Φθινόπωρο.

Για αυτό, σκέφθηκα να τον "αποχαιρετήσω" με ένα ποίημα του Ρώσου λυρικού ποιητή Σεργκέι Γιεσένιν (1895-1925) και πίνακες ζωγραφικής του Ρώσου ζωγράφου Ισαάκ Λεβιτάν (1860-1900) με λυρικά φθινοπωρινά τοπία.